Γιατί η Πολεμική Αεροπορία βγάζει στο σφυρί δύο κυβερνητικά αεροσκάφη

Υπάρχουν δύο λόγοι που ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Δένδιας θέλει να πουλήσει κυβερνητικά αλλά και μαχητικά αεροσκάφη. Το κόστος συντήρησής τους είναι μεγαλύτερο, όπως αποκάλυψε σε πρόσφατη συνέντευξή του, του κόστους αξίας  τους και η πολυτυπία στα αεροπλάνα είναι δαπανηρή. Το θέμα όμως είναι πώς θα βρεθούν αγοραστές. Γιατί και άλλες φορές οι κυβερνήσεις επιχείρησαν να πουλήσουν VIP αεροσκάφη, για παράδειγμα τα Embraer, και δεν τα κατάφεραν.

Εριξαν την αρχική τιμή τους και πάλι δεν τα κατάφεραν, με αποτέλεσμα το ένα από τα Embraer να το χαρίσουμε στην κυπριακή κυβέρνηση ως ένδειξη ευγνωμοσύνης και για ό,τι έκανε η Κύπρος μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι. Τρία κυβερνητικά αεροσκάφη (δύο Embraer και ένα Gulfstream) είχαμε, δώσαμε το ένα στην Κύπρο και πάλι με τρία μείναμε αφού στο Embraer και στο Gulfstream προστέθηκε και το Falcon, το κύριο πλέον κυβερνητικό αεροσκάφος που χρησιμοποιούν ο Πρωθυπουργός, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας και μερικές φορές οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας.

Και μαχητικά προς πώληση

Δεν είναι, όπως αποδείχθηκε και στο παρελθόν, τόσο εύκολο να πουλήσεις ένα VIP τζετ αεροσκάφος. Ισως η πώληση μαχητικών F-16 block 30 και Mirage 2000-5 (που επίσης εξήγγειλε την πώλησή τους ο κ. Δένδιας) να είναι ευκολότερη υπόθεση, καθώς πολλές χώρες του πρώην Συμφώνου της Βαρσοβίας που έγιναν εν συνεχεία μέλη του ΝΑΤΟ σίγουρα θα θελήσουν κάποια στιγμή να ανανεώσουν τα ξεπερασμένης πλέον τεχνολογίας μαχητικά τους Σουχόι και Μινγκ με δυτικής κατασκευής και προέλευσης αεροπλάνα. Αλλωστε υπάρχει σε εξέλιξη και ο πόλεμος στην Ουκρανία, με τον πρόεδρο Ζελένσκι να ζητεί όλο και περισσότερα F-16 κι ας είναι παλαιότερου μοντέλου από τα F-16 viper. Ωστόσο η πώληση των VIP αεροσκαφών είναι μια εντελώς διαφορετική περίπτωση.

Το ενθαρρυντικό είναι ότι για το Embraer των 32 θέσεων (που δωρίσαμε στην Κύπρο) δεν δώσαμε λεφτά για να το αγοράσουμε αλλά το πήραμε ως αντισταθμιστικό όφελος για την αγορά των ιπτάμενων ραντάρ. Το άλλο, το Embraer Legacy των 13 θέσεων (το οποίο μάς έμεινε και βρίσκεται εδώ και χρόνια προς πώληση), αποκτήθηκε το 2002 έναντι 27,5 εκατ. δολαρίων και η κάθε ώρα πτήσης κοστίζει 4.904,08 ευρώ. Οταν επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ βγήκε προς πώληση, η τιμή που ζητήθηκε ήταν 8 εκατ. δολάρια. Θα πείτε, αφού είχαμε ένα Embraer, γιατί αγοράσαμε και άλλο; Επειδή, έλεγαν τότε οι κυβερνώντες, είχε μικρή εμβέλεια πτήσεως και σε μακρινές αποστάσεις ήθελε κάθε λίγο και λιγάκι ανεφοδιασμό, και είχε πολλές θέσεις.

To Gulfstream V αγοράστηκε από την κυβέρνηση ΠαΣοΚ το 2003 για τις ανάγκες της ελληνικής προεδρίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Κόστισε 48 εκατομμύρια δολάρια και το κόστος πτήσης ανά ώρα ανέρχεται σε 5.537,09 ευρώ.

Αντιθέτως, το υπερπολυτελές αεροσκάφος G-V Gulfstream V αγοράστηκε από την κυβέρνηση ΠαΣοΚ το 2003 για τις ανάγκες της ελληνικής Προεδρίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς και για τα υπερατλαντικά ταξίδια. Κόστισε 48 εκατ. δολάρια, διαθέτει 15 θέσεις και σύμφωνα με το ΦΕΚ 2808/Β/5.11.2013 το κόστος πτήσης ανά ώρα ανέρχεται σε 5.537,09 ευρώ. Στις 4 Νοεμβρίου 2016 εγκρίθηκε πρόσθετη δαπάνη ύψους 850.000 ευρώ για εργασίες επισκευών και συντήρησης. Είναι βεβαίως εξαιρετικό αεροσκάφος, πλην όμως έχει ηλικία 21 έτη και το χρησιμοποίησαν κατά κόρον τόσο οι εκάστοτε πρωθυπουργοί όσο και υπουργοί, νομάρχες, μητροπολίτες, ακόμα και για τη μεταφορά του Αγίου Φωτός.

Παρά το γεγονός ότι είναι ένα πολυτελέστατο αεροσκάφος για υπερατλαντικά ταξίδια, χωρίς στάση για ανεφοδιασμό, δεν ήταν λίγοι οι πολιτικοί που το χρησιμοποιούσαν και για κοντινούς προορισμούς. Υπήρξαν πολιτικοί που ζητούσαν το Gulfstream για να πάνε στη Λάρισα ή ακόμα στην Καλαμάτα, αδιαφορώντας για το πανάκριβο κόστος πτήσης ανά ώρα ή τα κόστη συντήρησης  που θα το πλήρωναν οι έλληνες φορολογούμενοι. Τα υψηλά κόστη συντήρησης και επισκευής είναι αυτά που αποσιωπώνται κυρίως από τις κυβερνήσεις, οι οποίες ανακοινώνουν μόνο το κόστος καυσίμων. Από αυτά ακριβώς τα κόστη θέλει τώρα να απαλλαγεί η κυβέρνηση, βάζοντας πωλητήριο στα δύο από τα τρία αεροσκάφη.

Ντόλτσε βίτα και μενού γκουρμέ

Υπήρξαν πρωθυπουργοί που καμάρωναν επειδή με το Gulfstream έκαναν δύο φορές τον γύρο του κόσμου (ζητώντας οικονομική βοήθεια) τότε στα πέτρινα χρόνια των μνημονίων ή που «φόρτωναν» στο αεροσκάφος (στο οποίο «αναβάθμιζαν» μάλιστα και το μενού του σε γκουρμέ) ολόκληρη την οικογένειά τους για να επισκεφθούν την Ντίσνεϊλαντ, ή για να πάνε στην Κούβα στην κηδεία του Κάστρο, ή ακόμα επισκέπτονταν την Κίνα με μέλη των οικογενειών τους. Παρά την ηλικία του το Gulfstream στέκει ακόμη γερό, υπερήφανο στο σέλτερ του στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ελευσίνας περιμένοντας το νέο «αφεντικό» του που θα το πετάξει σε άλλους κόσμους.

Αλλά πώς οι Ενοπλες Δυνάμεις στις οποίες ανήκουν τα κυβερνητικά αεροσκάφη μπορούν να τα πουλήσουν; Ας μην ξεχνάμε ότι την ευθύνη των πτήσεων VIP, καθώς και τη συντήρηση των τριών αεροσκαφών έχει η Πολεμική Αεροπορία, και συγκεκριμένα η 352 Μοίρα Μεταφοράς Υψηλών Προσώπων που αποτελεί Μοίρα Μεταφορών της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας και ανήκει στην 112 Πτέρυγα Μάχης. Πώς λοιπόν θα τα διαφημίσουν ώστε να βρουν αγοραστές; Η μέθοδος είναι παλιά (αφού ξαναδοκιμάστηκε, με την ανεπιτυχή πώληση ενός από τα Embraer), και αυτή θα εφαρμοστεί. Ζούμε στην ηλεκτρονική εποχή και ο τρόπος πώλησης ενός VIP αεροσκάφους θα γίνει μέσω Internet. Θα υπάρξει τιμή πώλησης, η οποία ανάλογα με τη ζήτηση θα μπορεί να διαμορφώνεται αναλόγως. Πάντως για έναν πλούσιο επιχειρηματία, ξένο ή έλληνα, ή ακόμα για έναν ή μία super pop star ή τέλος κάποιον σεΐχη η αγορά των δύο αεροπλάνων θεωρείται μεγάλη ευκαιρία, κυρίως αυτή του Gulfstream.

Το Falcon και τα αντισταθμιστικά

Εάν πουληθούν αυτά τα αεροσκάφη, η χώρα θα μείνει με ένα Falcon, το οποίο αποκτήθηκε πρόσφατα, και αυτό δωρεάν, ως αντισταθμιστικό όφελος από τους Γάλλους. Οι Γάλλοι που στo παρελθόν αγόραζαν πορτοκάλια ή παπούτσια από την Ελλάδα ως offsets όταν μας πουλούσαν μαχητικά, μόλις άλλαξαν οι ελληνικοί νόμοι, αντί να αγοράσουν πορτοκάλια, μας έδωσαν αεροπλάνο. Αλλωστε τα γαλλικά τρικινητήρια Falcon έχουν μια ιστορία στη μεταπολιτευτική Ελλάδα. Με ένα Falcon, που το πρόσφερε ο Βαλερί Ζισκάρ ντ’ Εστέν, ήρθε από το Παρίσι τον Ιούλιο του 1974 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, την ώρα που έπεφτε η χούντα. Με ένα Falcon βρήκε τραγικό θάνατο ο  Γιάννος Κρανιδιώτης (μαζί με τον γιο του) πηγαίνοντας σε αποστολή στη Ρουμανία.