«Θα μπορούσατε να με λέτε «μητέρα» ή «μαμά», όπως προτιμάτε. Ή, αν σας αρέσει περισσότερο, να με φωνάζετε με το όνομά μου…» θα της πει η «ενοικιαζόμενη μητέρα» και εκείνη, η κόρη που ζητεί απεγνωσμένα μια μάνα, θα απαντήσει: «Το «μαμά» είναι καλό». Πρόκειται για μια μικρή, ενδεικτική στιχομυθία από το γλυκόπικρο, ισπανικό θεατρικό έργο της Μάρτα Μπαρτσελό «Tocar Mare», το οποίο κάνει πρεμιέρα στις 12 Νοεμβρίου στο θέατρο Μουσούρη υπό τον ελληνικό τίτλο «Μαμά μου!», σε μια παραγωγή της Panik Theater Productions.
Πρόκειται για ένα βαθύ ψυχογράφημα των ορίων του πιο ισχυρού δεσμού του ανθρώπου υπό μια ακραία συνθήκη: «ζητείται κόρη» και «ενοικιάζεται μάνα». Δύο άγνωστες γυναίκες λοιπόν έρχονται κοντά μεταξύ τους και υπογράφουν ένα συμβόλαιο. Και έτσι μια μάνα που δεν είχε ποτέ αποκτήσει κόρη και μια κόρη που δεν είχε γνωρίσει ποτέ μάνα ζωντανεύουν επί σκηνής.
Συναντώ τη Σοφία Βογιατζάκη και τη Νίκη Λάμη στο θέατρο Μουσούρη. Η πρόβα έχει τελειώσει και οι δυο τους κουβεντιάζουν με τον σκηνοθέτη τους Νίκο Καραγέωργο. Το γάργαρο, καθαρό γέλιο της Σοφίας Βογιατζάκη θα αντηχήσει πολλές φορές. Η ίδια υποδύεται τη μάνα. «Πρόκειται για ένα έργο που εξερευνά τη σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα σε δύο αρχικά μεταξύ τους άγνωστες γυναίκες, που η μία «νοικιάζει» την άλλη επί πληρωμή. Είναι μια παράσταση που ουσιαστικά μιλάει για την αγάπη, την επικοινωνία και τελικά για την αποδοχή της διαφορετικότητας του άλλου» αναφέρει.
Η Νίκη Λάμη συμφωνεί: «Από γραφής, αυτό το έργο μέσω αυτής της σουρεαλιστικής συνθήκης που θέτει η συγγραφέας προχωρά τελικά σε μια βαθιά ακτινογραφία της σχέσης μάνας και κόρης. Το διαβάζεις και νιώθεις ότι φέρνει στη σκηνή μια πραγματική «φέτα» ζωής. Από τη στιγμή που ήρθε στα χέρια μου, με άγγιξε, ίσως γιατί ασχολούμαι μέσω της ψυχανάλυσης πολύ με τέτοια ζητήματα. Είναι από τα έργα που μπορεί να πει ένας ηθοποιός «αυτό με διάλεξε ή εγώ;»».
«Η Μάρτα Μπαρτσελό έχει παραδώσει ένα αριστούργημα που κρύβει πολλές ανατροπές, πολλή ευαισθησία, πολλή αγάπη, πολύ χιούμορ, με τη Μαρία Χατζηεμμανουήλ να έχει κάνει μια εξαιρετική μετάφραση».
Στο στοιχείο της αλήθειας του στέκεται πολύ και η Σοφία Βογιατζάκη: «Είναι τόσο γοητευτική η σύνθεσή του. Οι σκηνές του δεν είναι χρονολογικά τοποθετημένες, αλλά ανάκατες. Ανοίγει η αυλαία, λοιπόν, και στις δύο πρώτες σκηνές νομίζεις ότι παρακολουθείς μια κανονική σχέση μάνας και κόρης. Στην τρίτη σκηνή έρχεται το σοκ για τον θεατή, καθώς αποκαλύπτεται πώς ήρθαν κοντά αυτές οι δύο γυναίκες. Η Μάρτα Μπαρτσελό έχει παραδώσει ένα αριστούργημα που κρύβει πολλές ανατροπές, πολλή ευαισθησία, πολλή αγάπη, πολύ χιούμορ, με τη Μαρία Χατζηεμμανουήλ να έχει κάνει μια εξαιρετική μετάφραση. Την ίδια στιγμή, το ομότιτλο τραγούδι της παράστασης συνέθεσε ο Γιώργος Σαμπάνης σε στίχους Ελένης Γιαννατσούλια. Εχει δημιουργηθεί λοιπόν μια δυνατή ομάδα. Ελπίζω μόνο να παίξουμε καλά και εμείς δύο» λέει γελώντας.
Ηταν άραγε αυτό το έργο και μια αφορμή να εξερευνήσουν τη δική τους σχέση με τη μητέρα τους; «Δεν θα το έλεγα αφορμή. Απλά συνέβη χωρίς καν να το αντιληφθώ» παραδέχεται η Νίκη Λάμη. «Βουτώντας σε αυτό το σύμπαν, για εμένα ήρθαν στην επιφάνεια στιγμές υπέροχες αλλά και στιγμές «τραυματικές», ό,τι εμπεριέχει δηλαδή έτσι και αλλιώς μια σχέση ζωής ενός παιδιού με τη μάνα του. Ελπίζω αυτό να συμβεί και με τον θεατή: να έρθει η σύνδεση, η ταύτιση και τελικά η λύτρωση μέσα από την παράσταση».
Την ίδια στιγμή, η Σοφία Βογιατζάκη παραδέχεται ότι μπόλιασε τον ρόλο της με πολλά στοιχεία από τη δική της μητέρα. «Δεν γινόταν και αλλιώς. Για να νιώσω την ηρωίδα μου, ανέτρεξα σε στοιχεία της μητέρας μου που είναι περασμένα στο DNA, στο κύτταρό μου. Δεν λένε ότι όσο μεγαλώνουμε οι γυναίκες γινόμαστε ίδιες με τις μητέρες μας; Την είδα τη μανούλα μου, που δυστυχώς την έχω χάσει, σε αυτόν τον ρόλο. Ηταν πλάσμα εξαιρετικό, συγκλονιστικό».
«Μπαμπάδες με ρούμι»
Βέβαια, η σκηνή του Μουσούρη δεν είναι το μοναδικό μέρος που οι δύο τους συναντώνται. Στη μικρή οθόνη πρωταγωνιστούν μαζί στη σειρά «Η κατάρα της Τζέλας Δελαφράγκα» των Παπαθανασίου – Ρέππα, την οποία, όπως δηλώνουν, υπεραγαπούν, ενώ στο θέατρο Αλίκη, από Τετάρτη έως Κυριακή, ανεβαίνουν ξανά μαζί στη σκηνή με τη θρυλική νεοελληνική κωμωδία «Μπαμπάδες με ρούμι» του ίδιου πετυχημένου συγγραφικού διδύμου. «Στην παράσταση «Μπαμπάδες με ρούμι», αυτή την αιχμηρή σάτιρα των κακώς κειμένων της ελληνικής κοινωνίας, δεν είμαστε τώρα και οι πιο αγγελικά πλασμένοι χαρακτήρες» αναφέρει γελώντας η Νίκη Λάμη. «Φιλοχρήματοι, αριβίστες, θα φτάσουμε στα άκρα για να κερδίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα. Και εδώ έρχεται το μαγικό ραβδί της κωμωδίας, που ξορκίζει αυτά τα κομμάτια, τα οποία σε έναν βαθμό ίσως όλοι κρύβουμε μέσα μας, θέτοντας μπροστά μας τελικά έναν καθρέφτη».
«Είναι ένα έργο που παίχτηκε για πρώτη φορά το 1996 και ακόμα το 2024 παραμένει επίκαιρο» υπογραμμίζει από την πλευρά της η Σοφία Βογιατζάκη. «Πραγματεύεται την παθογένεια της ελληνικής κοινωνίας, για να το πω κάπως λαϊκά, αυτή τη λαμογιά του Ελληνα που τον χρίζει ικανό για τα πάντα. Νομίζω ότι πλέον μιλάμε για ένα έργο διαχρονικό. Αυτοί οι έξι χαρακτήρες του (σ.σ.: πρωταγωνιστούν ακόμη η Βίκυ Σταυροπούλου, ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης, ο Κωνσταντίνος Γαβαλάς και η Κωνσταντίνα Μιχαήλ) είναι αξιαγάπητα καθάρματα. Γιατί αυτό το μαγικό έχει η κωμωδία: και τον χειρότερο ήρωα τον κάνει συμπαθή».
Επτά ημέρες στη σκηνή
Mολονότι δεν έχουν ρεπό ούτε μία ημέρα την εβδομάδα, δεν παραπονιούνται διόλου γιατί το θέατρο το υπεραγαπούν. Η Σοφία Βογιατζάκη βέβαια δεν ονειρευόταν από παιδί να γίνει ηθοποιός. «Μάλλον τελικά έγινα εξαιτίας της μητέρας μου που αγαπούσε πολύ το θέατρο. Με πήγαινε σε παραστάσεις από πέντε ετών» λέει γελώντας. «Γιατί εγώ χορεύτρια σκόπευα να γίνω. Εκανα χρόνια μπαλέτο, ενόργανη. Κάποια στιγμή τραυματίστηκα και έτσι η ζωή με πήγε εκεί που έπρεπε να με πάει. Τώρα που το σκέφτομαι, δεν θα μπορούσα να κάνω και κάτι άλλο. Εννοώ ότι το αγαπώ τόσο πολύ το θέατρο. Είμαι ευγνώμων, ευλογημένη που πατάω στη σκηνή».
Και η Νίκη Λάμη από την πλευρά της, την οποία θα τη δούμε και στη νέα σειρά του Νίκου Ζαπατίνα για την ΕΡΤ, δεν ξέρει ακριβώς τους λόγους που την οδήγησαν στην υποκριτική. «Γιατί έγινα ηθοποιός; Ελα ντε! Η εξήγηση που δίνω είναι ότι μου αρέσει να «ντύνω» την καθημερινότητα. Οι εικόνες, τα όνειρα, οι φαντασιώσεις, οι ζωές που δεν θα ζήσω να γίνονται για λίγο πραγματικότητα».
INFO «Μαμά μου», κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο θέατρο Μουσούρη (Πλατεία Καρύτση 7). Πρεμιέρα 12 Νοεμβρίου. «Μπαμπάδες με ρούμι», από Τετάρτη έως Κυριακή στο θέατρο Αλίκη (Αμερικής 4).
