«Η απουσία από το θέατρο δεν ήταν παύση, αλλά χρόνος αναστοχασμού. Η επιστροφή μου με το «Δάσος» του Ντέιβιντ Μάμετ είναι μια συνειδητή επιλογή, γιατί το έργο αυτό είναι μια πρόκληση. Μου έλειψε το σανίδι, αλλά περισσότερο η διαδικασία του θεάτρου: η αναμέτρηση με ένα κείμενο, η αλήθεια της σκηνής» αναφέρει ο Δημήτρης Γκοτσόπουλος όταν τον συναντώ στο θέατρο Ελένη Ερήμου (ΕΛΕΡ).
Ο ίδιος υποδύεται τον Νικ, τον αμφίσημο ήρωα του Ντέιβιντ Μάμετ από το «Δάσος», το δυνατό και σπάνια παρουσιαζόμενο έργο του διάσημου δραματουργού και σκηνοθέτη, που παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Θοδωρή Αμπαζή. Σε ένα κρεσέντο ποιητικού ρεαλισμού, ο Μάμετ αναδεικνύει ένα ενδελεχές ψυχογράφημα των αρχετύπων του αρσενικού και του θηλυκού.
Η ιστορία σε πρώτη ανάγνωση απλή. Ενα ζευγάρι πηγαίνει στο εξοχικό σπίτι του άνδρα για ολιγοήμερες διακοπές. Και ενώ το δάσος τούς περιβάλλει, εκείνοι καλούνται να διασχίσουν ένα πολύ πιο σκοτεινό τοπίο: το εσωτερικό δάσος του λαβυρίνθου των ερωτικών σχέσεων. Ο Δημήτρης Γκοτσόπουλος, γνωστός για την ενδελεχή μελέτη του πάνω στους ρόλους που υποδύεται και τον υποκριτικό του περφεξιονισμό, που δεν του στερεί όμως τον αυθορμητισμό να αφήνεται κάθε βράδυ στη μαγεία της εκάστοτε θεατρικής στιγμής, ανεβαίνει στη σκηνή στέρεος, αναζητώντας για μία ακόμη φορά την αλήθεια του ρόλου του, έχοντας δίπλα του τη Δήμητρα Χατούπη.
Κύριε Γκοτσόπουλε, τι σας έκανε να πείτε το «ναι» στο «Δάσος», αυτό το έργο του 1977, του Ντέιβιντ Μάμετ;
«Το έργο του Μάμετ θέτει δύσκολες ερωτήσεις για τις ανθρώπινες σχέσεις, χωρίς να δίνει εύκολες απαντήσεις. Αυτή η αβεβαιότητα είναι που με τράβηξε. Παράλληλα, η συνεργασία με τον Θοδωρή Αμπαζή, έναν σκηνοθέτη που προσεγγίζει το θέατρο με έρευνα και ρίσκο, έκανε την απόφαση αυτονόητη».
Ο κριτικός θεάτρου Πολ Τέιλορ στην εφημερίδα «The Independent» είχε γράψει ότι το «Δάσος» «γεννήθηκε» ειδικά για να εξετάσει την ερώτηση «γιατί οι άνδρες και οι γυναίκες δεν τα καταφέρνουν μεταξύ τους». Είναι αυτός ο πυρήνας της δικής σας ανάγνωσης;
«Θα έλεγα ότι το έργο δεν είναι απλώς μια μελέτη των σχέσεων των φύλων. Είναι μια ανατομία της ανθρώπινης μοναξιάς, της αδυναμίας επικοινωνίας, της σύγκρουσης μεταξύ επιθυμίας και φόβου. Οι χαρακτήρες δεν αποτυγχάνουν επειδή είναι άνδρας και γυναίκα, αλλά επειδή είναι άνθρωποι με περιορισμούς και αντιφάσεις».
Μιλήστε μου για τον χαρακτήρα που υποδύεστε, τον Νικ. Είναι ένας τοξικός άνδρας ή είναι τελικά και ο ίδιος θύμα των στερεοτύπων που κυριαρχούν γύρω από «την ανδρική ταυτότητα»;
«Ο Νικ είναι εγκλωβισμένος σε μια κοινωνικά κατασκευασμένη εικόνα του ανδρισμού, αλλά δεν είναι απλώς θύμα – αναπαράγει και ο ίδιος αυτά τα στερεότυπα. Δεν τον προσεγγίζω με διάθεση ηθικής κρίσης, αλλά ως έναν άνθρωπο που παλεύει με τις δικές του αντιφάσεις».
Προσωπικά, έχετε νιώσει ποτέ τα στερεότυπα γύρω από το φύλο σας να σας «καταδυναστεύουν»;
«Ολοι μεγαλώνουμε μέσα σε κοινωνικά πρότυπα που μας καθορίζουν, άλλοτε συνειδητά, άλλοτε όχι. Το θέμα είναι αν τα αποδεχόμαστε αδιαμαρτύρητα. Δεν ένιωσα ποτέ ότι «καταδυναστεύομαι» από κάτι, ίσως γιατί από μικρή ηλικία με ενδιέφερε να κατανοήσω εγώ τον κόσμο και να νιώσω καλά μέσα σε αυτόν. Το εγώ μου έψαχνε πάντα μία ψυχική άρση και όχι μια κοινωνική θέση! Το θέατρο με βοήθησε πολύ να βλέπω πέρα από στερεότυπα, να τα αναλύω και να τα αποδομώ».
Γιατί τελικά είναι τόσο σκοτεινό «το δάσος» των ερωτικών σχέσεων;
«Επειδή εκεί μέσα κουβαλάμε ό,τι πιο ευάλωτο και ακατέργαστο έχουμε. Οι σχέσεις είναι τα πεδία όπου αναμετριόμαστε με τον εαυτό μας, και αυτό δεν είναι πάντα εύκολο».
Πώς πλησιάζετε τους ήρωες που υποδύεστε; Τι είναι το πρώτο πράγμα που αναζητάτε;
«Ψάχνω πάντα το υπόγειο ρεύμα που κινεί τον χαρακτήρα. Τι τον βασανίζει, τι δεν λέει, πού συγκρούεται με τον εαυτό του; Δεν με ενδιαφέρει να τον «παίξω», αλλά να τον κατανοήσω από μέσα προς τα έξω».
Παράλληλα, στη σειρά «Αγιος Ερωτας» όπου πρωταγωνιστείτε υποδύεστε έναν ιερέα. Ηταν μια αφορμή να «αποκωδικοποιήσετε» τη δική σας σχέση με τον Θεό;
«Το ερώτημα της πίστης είναι βαθιά προσωπικό και πολυεπίπεδο. Ο ρόλος αυτός μου έδωσε την ευκαιρία να προσεγγίσω έναν άνθρωπο που βιώνει την πίστη του ως εσωτερική πάλη, όχι ως βεβαιότητα. Αυτό από μόνο του είναι γοητευτικό».
Αλήθεια, τα νούμερα τηλεθέασης σας απασχολούν;
«Τα νούμερα είναι ένας δείκτης, όχι αυτοσκοπός. Το σημαντικότερο για μένα είναι να υπηρετώ έναν ρόλο με αλήθεια και συνέπεια. Ασφαλώς και είμαι πολύ χαρούμενος για την επιτυχία του «Αγιου Ερωτα», αλλά δεν τη θεωρώ τυχαία!».
Είστε ένας καλλιτέχνης με έντονο κοινωνικό λόγο. Στις διαδηλώσεις για τα Τέμπη κατεβήκατε;
«Ναι, και θεωρώ ότι αυτή η διαμαρτυρία δεν ήταν μόνο για μια τραγωδία, αλλά για μια κοινωνία που διεκδικεί δικαιοσύνη και σεβασμό».
Πώς σας κάνει να αισθάνεστε αυτή η υπόθεση; Αυτό το πρωτόγνωρο κύμα διαμαρτυρίας πιστεύετε ότι θα έχει συνέχεια;
«Η οργή υπάρχει, αλλά το θέμα είναι αν θα μετατραπεί σε ουσιαστική αλλαγή. Η κοινωνική μνήμη συχνά είναι κοντή, αλλά η ευθύνη μας είναι να μην ξεχνάμε».
Εχετε απογοητευθεί από τους έλληνες πολιτικούς; Ο ίδιος θα κατεβαίνατε ποτέ στην ενεργό πολιτική;
«Η πολιτική είναι αναπόφευκτο κομμάτι της ζωής μας. Δεν βλέπω τον εαυτό μου σε αυτή την αρένα, αλλά με ενδιαφέρει η ουσία της: η συμμετοχή, η στάση απέναντι στα πράγματα. Εχω απογοητευθεί από τους έλληνες πολιτικούς που δεν αναλαμβάνουν το κόστος της πολιτικής τους ευθύνης και πράξης, αλλά κυρίως από όσους προσπαθούν με κάθε τρόπο να μας κάνουν να αποδεχτούμε ότι είμαστε ηλίθιοι και μας αρέσει!».
Το καλοκαίρι ξεκινάτε μια μεγάλη περιοδεία με τον Γιώργο Κιμούλη με τον «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή. Πώς αισθάνεστε για αυτή τη συνεργασία; Για εσάς ποιο είναι το κεντρικό ζήτημα του έργου;
«Ο «Φιλοκτήτης» είναι μια τραγωδία που μιλά για το ηθικό δίλημμα ανάμεσα στο καθήκον και την προσωπική ακεραιότητα. Ο Νεοπτόλεμος, που υποδύομαι, βρίσκεται ανάμεσα στην πονηριά του Οδυσσέα και την ηθική απαίτηση του Φιλοκτήτη. Η συνεργασία με τον Γιώργο Κιμούλη είναι μια σπουδαία εμπειρία. Πρόκειται για ένα έργο που δεν ανεβαίνει συχνά, αλλά έχει τεράστια δύναμη. Και επειδή η σπουδή στο αρχαίο δράμα και η ενασχόληση με τον ελληνικό ποιητικό λόγο είναι από τα βασικά πράγματα που με έκαναν να αγαπήσω το θέατρο, έχω μεγάλη προσμονή!».
INFO«Το δάσος», από Τετάρτη έως Κυριακή στο θέατρο ΕΛΕΡ (Φρυνίχου 10, Πλάκα).