Παρότι το στοιχείο της έκπληξης δεν θα σταματήσει ποτέ να είναι ο αστάθμητος παράγοντας που μπορεί να κάνει τη διαφορά οπουδήποτε, κρίνοντας από τα αποτελέσματα του πολύμηνου «προ-οσκαρικού» αγώνα ιδιαίτερες εκπλήξεις δεν περιμένεις στα εφετινά Όσκαρ.
Σε ό,τι τουλάχιστον αφορά την κορυφαία κατηγορία, της καλύτερης ταινίας του 2023 που θα ανακοινωθεί τελευταία λίγο πριν πέσει η αυλαία της εφετινής απονομής (Κυριακή βράδυ ώρα Λος Αντζελες, Δευτέρα ξημερώματα για την Ελλάδα), η ζυγαριά δείχνει να κλίνει προς τη μεριά του «Οπενχάιμερ», που συνολικά μετρά 13 υποψηφιότητες. Λαμβάνοντας υπόψη τα διάφορα κινηματογραφικά σωματεία και τους άλλους θεσμούς που έχουν ήδη απονείμει τα βραβεία τους, το φιλόδοξο biopic του Κρίστοφερ Νόλαν για τον άνθρωπο που πήρε την ευθύνη της κατασκευής της ατομικής βόμβας και αργότερα βρέθηκε να μάχεται με τον ίδιο του τον εαυτό, δύσκολα θα χάσει το βραβείο καλύτερης ταινίας, όπως και εκείνο της καλύτερης σκηνοθεσίας.
Αν και από πλευράς αφήγησης «δύσκαμπτη» ταινία, ο «Οπενχάιμερ» κατάφερε να συγκεντρώσει περί τα 950 εκατομμύρια δολάρια εσόδων σε παγκόσμιο επίπεδο, κάτι που επίσης έχει τη σημασία του γιατί αποδεικνύει ότι μια καλλιτεχνική κατά βάση ταινία, μπορεί να γίνει εισπρακτικός θρίαμβος. Και ο βρετανός δημιουργός της, ο Κρίστοφερ Νόλαν, ο απόλυτος εγκέφαλός της, μοιάζει να βρίσκεται στο πιο κατάλληλο σημείο της καριέρας του για την απόλυτη κινηματογραφική βράβευση: πρώτον, εδώ και χρόνια θεωρείται αναμφισβήτητα ένας από τους σημαντικότερους αλλά και πιο επιδραστικούς auteurs του κόσμου, δεύτερον, εκπροσωπεί έναν σκεπτόμενο κινηματογράφο που μπορεί να κόψει εισιτήρια και, τρίτον, δεν έχει ποτέ στο παρελθόν βραβευθεί με Οσκαρ. Ολα δείχνουν ότι αυτή είναι η στιγμή του.
Ο μόνος σκηνοθέτης που θα μπορούσε να «απειλήσει» τον Νόλαν δεν είναι ο ήδη βραβευμένος σε αυτή την κατηγορία Μάρτιν Σκορσέζε, υποψήφιος για τους «Δολοφόνους του ανθισμένου φεγγαριού», αλλά ο Έλληνας Γιώργος Λάνθιμος για την ταινία «Poor Things». Μια θέση κάτω από τον «Οπενχάιμερ», το «Poor Things» μετρά 11 υποψηφιότητες για Όσκαρ, ανάμεσα στις οποίες και για το καλύτερης ταινίας. Αυτή είναι η δεύτερη υποψηφιότητα του 50χρονου Λάνθιμου στην κατηγορία της καλύτερης σκηνοθεσίας μετά την «Ευνοούμενη» και ενώ όλοι θα θέλαμε να κερδίσει (κυρίως επειδή γύρισε μια θαυμάσια, πρωτότυπη ταινία), η «μονομαχία» με τον Νόλαν για το βραβείο σκηνοθεσίας δείχνει πολύ δύσκολη.
Οι «δύσκολες» κατηγορίες
Αντιθέτως, πολλά μοιάζουν να είναι ανοιχτά στις κατηγορίες Α’ ανδρικού και Α’ γυναικείου ρόλου, που εφέτος έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό αγωνίας. Γιατί αν δεν ανοίξει ο φάκελος δεν μπορείς να είσαι σίγουρος για το αν ο Αμερικανός Πολ Τζιαμάτι των «Παιδιών του χειμώνα» του Αλεξάντερ Πέιν θα πάρει τελικά το βραβείο από τον Κίλιαν Μέρφι του «Οπενχάιμερ». Ο τελευταίος για ένα πολύ μεγάλο διάστημα ήταν το φαβορί, μέχρι που έχασε τελικά το βραβείο της Ενωσης Ηθοποιών από τον Τζιαμάτι. Η βράβευση του Μέρφι με το BAFTA (Βραβείο Βρετανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου) είναι βεβαίως σημαντική αλλά μπορεί να εκληφθεί ως «βρετανική υπόθεση» καθότι ο Μέρφι είναι Ιρλανδός. Ωστόσο, η ερμηνεία του Μέρφι παραμένει η ανδρική ερμηνεία της χρονιάς.
Ισάξιο ενδιαφέρον προκαλεί και η μονομαχία ανάμεσα σε δύο από τις πέντε γυναίκες στην κατηγορία του καλύτερου Α’ γυναικείου ρόλου. Μπορεί μεν η Εμα Στόουν να έδωσε την καλύτερη ερμηνεία της ζωής της στον ρόλο της «αναστημένης» Μπέλα Μπάξτερ του «Poor Things», όμως η Λίλι Γκλάντστοουν πρωταγωνιστεί στην ταινία «Οι δολοφόνοι του ανθισμένου φεγγαριού» που πραγματεύεται την εκμετάλλευση των Ινδιάνων και είναι η ίδια Ινδιάνα. Αυτό σημαίνει ότι αν κερδίσει γράφει ιστορία ως η πρώτη ιθαγενής Αμερικανίδα που θα κερδίσει αυτό το βραβείο. Και η Ιστορία έχει αποδείξει ότι τα Οσκαρ θελουν να γράφουν… ιστορία. Να δούμε.
Στους δεύτερους ρόλους οι μέχρι σήμερα βραβεύσεις των Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ για τον «Οπενχάιμερ» και της Νταβίν Τζόι Ράντολφ για τα «Παιδιά του χειμώνα» τούς μετατρέπουν στα απόλυτα φαβορί. Θα είναι πραγματική έκπληξη αν κάποιος από τους δύο ηθοποιούς χάσει αυτό το βραβείο και όλα δείχνουν ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να γίνει.
Η διεθνής ταινία, το Barbie και το Poor Things
Ένα μεγάλο ερώτημα όμως είναι για την ταινία που θα κερδίσει το βραβείο καλύτερης διεθνούς ταινίας. Η σημαντικότητα της «Ζώνης ενδιαφέροντος» του Τζόναθαν Γκλέιζερ φάνηκε από τη στιγμή που η ταινία προβλήθηκε στο περσινό Φεστιβάλ των Καννών, όπου όμως προβλήθηκε επίσης η ταινία του Βιμ Βέντερς «Υπέροχες μέρες». Το παράδοξο εδώ είναι ότι η «Ανατομία μιας πτώσης» (που επίσης ξεκίνησε την καριέρα της από τις Κάννες) δεν βρίσκεται στην πεντάδα της καλύτερης διεθνούς ταινίας αλλά στη δεκάδα της καλύτερης ταινίας. Η «Ανατομία μιας πτώσης» κινδυνεύει να μείνει εκτός βραβεύσεων, εκτός και αν τελικά διακριθεί για το πρωτότυπο σενάριο των Ζιστίν Τριέ και Aρθουρ Χατάρι.
Όσο για την «Barbie» της Γκρέτα Γκέργουιγκ, η οποία αν και η απόλυτη εισπρακτική επιτυχία της χρονιάς δείχνει κάπως στο περιθώριο των Οσκαρ, προβλέπει κανείς ένα Οσκαρ σεναρίου βασισμένου σε ξένο υλικό.
Επίσης δείχνει να είναι η μόνη ταινία που μπορεί να απειλήσει το «Poor Things» σε κάποιες άλλες κατηγορίες όπου η ταινία του Λάνθιμου είναι φαβορί: σκηνογραφίας, μακιγιάζ/κομμώσεων και κοστουμιών, όχι όμως και στην κατηγορία του μοντάζ, κάτι που πολύ θα θέλαμε για τον Γιώργο Μαυροψαρίδη στη δεύτερη υποψηφιότητά του μετά την «Ευνοούμενη».
Να όμως που και εκεί υπάρχει ο παράγοντας «Οπενχάιμερ», μια ταινία εξαιρετικά δύσκολη στο μοντάζ της καθώς οι χρόνοι μπλέκονται διαρκώς κατά τη διάρκεια της ιστορίας.
Πού θα στοιχηματίζαμε:
Καλύτερη Ταινία: «Οπενχάιμερ»
Σκηνοθεσία: Κρίστοφερ Νόλαν, «Οπενχάιμερ»
Α’ ανδρικός ρόλος: Κίλιαν Μέρφι, «Οπενχάιμερ»
Α’ γυναικείος ρόλος: Λίλι Γκλάντστοουν, «Οι δολοφόνοι του ανθισμένου φεγγαριού»
Β’ ανδρικός ρόλος: Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ, «Οπενχάιμερ»
Β’ γυναικείος ρόλος: Νταβίν Τζόι Ράντολφ, «Τα παιδιά του χειμώνα»
Διεθνής ταινία: «Ζώνη ενδιαφέροντος»