Παρότι ο Σεπτέμβρης έχει μπει για τα καλά, οι ζεστές ημέρες του καλοκαιριού συνεχίζονται και το νησί της Δήλου, ένα από τα πιο ιερά μέρη της αρχαιότητας, υποδέχεται τους επισκέπτες του με μια αίσθηση γαλήνης και μυσταγωγίας.
Δίπλα στη δημοφιλή και κοσμοπολίτικη Μύκονο, η Δήλος προσελκύει πολλούς τουρίστες που, εντυπωσιασμένοι από την ιστορική της βαρύτητα, την επισκέπτονται για να θαυμάσουν από κοντά τα ανεπανάληπτα αρχαιολογικά ευρήματα του νησιού. Το Ιερό του Απόλλωνα, της Λητούς, της Αρτέμιδος, της Ισιδος και το Ηραίο. Την περίφημη λεωφόρο των Λεόντων μήκους 50 μέτρων. Την περιοχή της Ιεράς Λίμνης και τα Ιερά του Κύνθου. Το αρχαίο θέατρο του 3ου π.Χ. αιώνα, τα Ιερά ελλήνων και ξένων θεών, τα αφιερώματα, τις ελληνιστικές οικίες με θαυμάσια ψηφιδωτά, τις αγορές, το βουλευτήριο, το Πρυτανείο κ.ά.
Περπατώντας στα μονοπάτια της Δήλου, οι επισκέπτες έρχονται σε επαφή με έναν αρχαιολογικό χώρο που ζωντανεύει τις ένδοξες εποχές του παρελθόντος. Τα ερείπια των ιερών, οι ναοί και τα αρχαία γλυπτά μαρτυρούν την ακμή του νησιού και προσφέρουν ένα μοναδικό ταξίδι στον χρόνο, συνδέοντας το παρόν με την αιώνια κληρονομιά της αρχαίας Ελλάδας.
Αλλοτε έσφυζε από ζωή
Η Δήλος, αυτή η μικρή κουκκίδα στον χάρτη, μόλις 5 χλμ. μήκους και 1.300 μ. πλάτους, με την πλούσια και ξεχωριστή ιστορία, το 90 π.Χ. έσφυζε από ζωή. Υπολογίζεται ότι τον 1ο αι. π.Χ. κατοικούσαν εκεί περίπου 30.000 άνθρωποι. Βρίσκεται στην καρδιά του Αιγαίου, στο κέντρο των Κυκλάδων. Ο Καλλίμαχος (3ος αι. π.Χ.) τη χαρακτήρισε ως «εστία των νήσων», δηλαδή βωμό και κέντρο των νησιών.
Τα απομεινάρια του Ναού της Ισιδος προδίδουν το πολυσυλλεκτικό παρελθόν της Δήλου
Σύμφωνα με τη μυθολογία, εκεί γεννήθηκαν ο θεός Απόλλωνας και η θεά Αρτεμις, παιδιά του Δία και της Λητούς. Υπήρξε σημαντικό θρησκευτικό και πολιτιστικό κέντρο στην αρχαιότητα, με πολλά ιερά, ναούς και αγάλματα αφιερωμένα στους θεούς. Εθεωρείτο επίσης και ένας από τους κύριους εμπορικούς κόμβους του Αιγαίου, με πλούσια δραστηριότητα. Μάλιστα υπολογίζεται ότι στις αρχές του 1ου αι. π.Χ. στα λιμάνια του νησιού ήταν δυνατόν να διακινηθούν 750.000 τόνοι εμπορευμάτων ετησίως. Ο πλούτος που συγκεντρώθηκε στο νησί και οι φιλικές σχέσεις των κατοίκων της Δήλου με τη Ρώμη θεωρείται πως ήταν η κύρια αιτία της καταστροφής της. Το νησί λεηλατήθηκε δύο φορές. Η πρώτη ήταν το 88 π.Χ. από τον βασιλιά του Πόντου Μιθριδάτη, που ήταν σε πόλεμο με τους Ρωμαίους. Η δεύτερη ήταν το 69 π.Χ. από τους πειρατές του Αθηνόδωρου, σύμμαχου του Μιθριδάτη. Από τότε το νησί έπεσε σε παρακμή και σταδιακά εγκαταλείφθηκε.
Η αρχαιολογική σκαπάνη
Οι ανασκαφές άρχισαν το 1873 από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών. Από το 1904 έως το 1914 αποκαλύφθηκαν τα σημαντικότερα τμήματα της αρχαίας Δήλου, σημαντικές ανασκαφές έγιναν και κατά την περίοδο 1958-1975, ενώ συνεχίζονται και σήμερα. Το 1990 χαρακτηρίστηκε από την UNESCO ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Σήμερα, οι επισκέπτες του νησιού, που καταφθάνουν καθημερινά εν πλω από τα γειτονικά νησιά, θα λέγαμε ότι ζουν μια απαράμιλλη εμπειρία ζωής, καθώς η Δήλος είναι ένα ανοιχτό μουσείο που αφηγείται τη μακραίωνη ιστορία της. Αυτό το «ανοιχτό μουσείο» έχει αποτελέσει και σκηνικό για σπουδαίες κινηματογραφικές παραγωγές. Οι ταινίες «Το παιδί και το δελφίνι» (1957) με πρωταγωνίστρια της Σοφία Λόρεν, «Οι εραστές του καλοκαιριού» (1982) και η «Απληστία» (2019) έχουν κάνει γυρίσματα στη Δήλο.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Δήλου δίνει άλλη μια ευκαιρία στους επισκέπτες του νησιού που δεν χόρτασαν από τις υπαίθριες αρχαιότητες. Φωτογραφία: Γραφείο Τύπου ΠΤΔ/Θοδωρής Μανωλόπουλος
Στα μέσα Ιουλίου το αρχαιολογικό μουσείο της Δήλου άνοιξε, έπειτα από τρία και πλέον χρόνια, ξανά τις πόρτες του στους επισκέπτες. Είναι ένα από τα παλαιότερα μουσεία των Κυκλάδων, το οποίο χτίστηκε το 1904 με δαπάνη της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας.
Οι επισκέπτες θα βρουν στις προθήκες του μουσείου από καθημερινά μικροαντικείμενα που βρέθηκαν στις οικίες, μέχρι θαυμάσια γλυπτά και ανάγλυφα που χρονολογούνται από την αρχαϊκή εποχή έως και τους ρωμαϊκούς χρόνους, ανάμεσα στα οποία οι πέντε λέοντες της Δήλου, το μαρμάρινο γλυπτό που απεικονίζει την αρπαγή της πριγκίπισσας Ωρειθυίας από τον Βορέα, αλλά και το άγαλμα της Αρτέμιδος πάνω στο ιερό της ελάφι. Το μουσείο επίσης περιλαμβάνει αγγεία από τους προϊστορικούς έως και τους υστεροελληνιστικούς/ρωμαϊκούς χρόνους, καθώς και μικροαντικείμενα από τις ιδιωτικές οικίες του νησιού. Εκτός από ευρήματα του αρχαιολογικού χώρου της Δήλου στις συλλογές του μουσείου υπάρχουν και ευρήματα από τη νήσο Ρήνεια.
