Με 2.200 καλλιτέχνες και 76 παραγωγές το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2023 περιμένει το κοινό στο καθιερωμένο του ραντεβού – η προπώληση άρχισε. Ελληνες και ξένοι, μεγάλες μορφές της παγκόσμιας σκηνής του θεάτρου, της όπερας και της μουσικής θα συναντηθούν στο Ηρώδειο, στην Επίδαυρο και στους χώρους της Πειραιώς 260, από τις αρχές Ιουνίου ως το τέλος Αυγούστου: Φρανκ Κάστορφ, Ολιβιέ Πι, Ρομπέρτο Αλάνια και Αλεξάντρα Κούζακ, Θεόδωρος Κουρεντζής, Στάθης Λιβαθινός, Φίλιπ Κεν, Κίριλ Σερμπρένικοφ, Ζερόμ Μπελ, Αλεξάντρ Ντεσπλά…

Με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από τη συγγραφή του «Εθνικού Υμνου» από τον Διονύσιο Σολωμό, η καλλιτεχνική διευθύντρια Κατερίνα Ευαγγελάτου και οι συνεργάτες της επέλεξαν για μότο την έννοια της «ελευθερίας των άλλων» και μαζί έναν κύκλο συζητήσεων (σε επιμέλεια του Διονύση Καψάλη).

Με φαντασία και ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες, με τη διάθεση να τιμηθεί το παρελθόν αλλά και να δοθεί η σκυτάλη στο μέλλον, το πρόγραμμα που ανακοινώθηκε την περασμένη Δευτέρα δίνει προβάδισμα στην εξωστρέφεια και στο ελληνικό έργο – με την πλατφόρμα grape, τους νέους δημιουργούς και τα ζητήματα του καιρού μας. Παράλληλα επιστρέφει, μετά από 22 χρόνια, ο εκθεσιακός χώρος της Επιδαύρου, όπου και θα φιλοξενηθεί έκθεση για τα 100 χρόνια από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας. Ενώ οργανώνεται και μια μεγάλη, διεθνής αποστολή, με 60 έλληνες εικαστικούς του θεάτρου στην Quadrennial 2023 της Πράγας, από το ίδιο το Φεστιβάλ.

Ηρώδειο

Φιλόξενο σε όλα τα είδη μουσικής

Η Εθνική Λυρική Σκηνή θα παρουσιάσει τη «Μαντάμα Μπατερφλάι» του Τζάκομο Πουτσίνι σε σκηνοθεσία του Ολιβιέ Πι υπό τη διεύθυνση του Βασίλη Χριστόπουλου (1-4-7-10/6), ανοίγοντας τις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ στο Ηρώδειο. Με τους Σίλια Κοστέα, Αλίσα Κολοσόβα, Ανδρέα Καρέ, Διονύση Σούρμπη κ.ά.

Η βιολονίστρια Ανε-Ζοφί Μούτερ θα ερμηνεύσει έργα Βιβάλντι, Μπαχ, Πρεβέν, Μπολόν ντε Σεν-Ζορζ (12/6).

Ο Θεόδωρος Κουρεντζής θα διευθύνει με την ορχήστρα Utopia, ένα διεθνές σύνολο αποτελούμενο από κορυφαίους σολίστες του κόσμου, την Τρίτη Συμφωνία του Μάλερ (15/6).

Ο κορυφαίος τενόρος Ρομπέρτο Αλάνια μαζί με τη σοπράνο Αλεξάντρα Κούζακ θα παρουσιάσουν ένα Γκαλά Οπερας (17/6) με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων υπό τη διεύθυνση του Νάιντεν Τοντόροφ στο πλαίσιο του Ετους Μαρίας Κάλλας. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει άριες και ντουέτα από δημοφιλείς όπερες που σφράγισε η φωνή της Μαρίας Κάλλας.

Στις 18/6 θα δοθεί συναυλία του Σταύρου Ξαρχάκου μαζί με τους Μαρία Φαραντούρη, Γιάννη Κότσιρα και Ηρώ Σαΐα.

Ο Τζον Κέιλ με την μπάντα του και τη Φιλαρμονική Ορχήστρα Αθηνών (19/6), η Κάτια και Μαριέλ Λεμπέρ με την Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ (21/6) και έργα των Σεν-Σανς, Πεκού / Σαββόπουλου, Μπιζέ θα γιορτάσουν την Παγκόσμια Ημέρας Μουσικής. Μαζί τους ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης, ο ελληνογάλλος μαέστρος Διονύσιος Δερβής-Μπουρνιάς και ο βαρύτονος Διονύσης Σούρμπης.

Ακολουθούν: Τhe Waterboys (22/6), Νιλς Φραμ (23/6), ο τζαζίστας Γκρέγκορι Πόρτερ (24/6), η Ελλη Πασπαλά με τον Vassilikos (25/6), η ποστ-ροκ μπάντα Σίγκουρ Ρος (27/6).

Ο Λουκάς Καρυτινός θα διευθύνει με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών (29/6) το «Ρέκβιεμ» του Τζουζέπε Βέρντι. Σολίστ: Miina-Liisa Värelä, Rihab Chaieb, Barry Banks, Αλέξανδρος Σταυρακάκης.

Συναυλία του πολυβραβευμένου – και με Οσκαρ – Αλεξάντρ Ντεσπλά με έργα του από τον κινηματογράφο και τη συμμετοχή της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας ΕΡΤ θα δοθεί την πρώτη μέρα του Ιουλίου.

Ακολουθούν οι συναυλίες του Γιάννη Αγγελάκα με τους 100°C (3/7), του τζαζ κουαρτέτου Anouar Brahem (5/7), του τζαζίστα Χοσέ Τζέιμς (8/7) για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών γιορτάζει τα 80 της χρόνια (15/7) με έργα Γκριγκ και Τσαϊκόφσκι. Διευθύνει ο Κρίστοφ Εσενμπαχ. Μαζί ο κινέζος πιανίστας Λανγκ Λανγκ.

Το ιστορικό συγκρότημα ηλεκτρονικής μουσικής Kraftwerk θα δώσει συναυλία στις 16/7 και ακολουθεί ο Βραζιλιάνος Ζιλμπέρτο Ζιλ (17/7).

Η παραγωγή του «Ναμπούκο» του Βέρντι θα αναβιώσει στις 26, 27, 29, 30/7 σε μουσική διεύθυνση Πάολο Καρινιάνι και σκηνοθεσία Λέο Μουσκάτο. Ερμηνεύουν Δημήτρης Πλατανιάς – Τάσης Χριστογιαννόπουλος κ.ά.

Οι εκδηλώσεις στο Ηρώδειο θα κλείσουν στις 4 Αυγούστου με τη διεθνή θεατρική συμπαραγωγή του Φίλιπ Κεν «Ο κήπος των ηδονών». Ο γάλλος σκηνοθέτης και εικαστικός επιστρέφει στη χώρα μας μετά τη «Μοιραία φάρμα» («Farm Fatale», πέρυσι στην Πειραιώς 260) και παρουσιάζει τη νέα του παράσταση εμπνευσμένη από τον ομώνυμο αναγεννησιακό πίνακα του Ιερώνυμου Μπος.

Επίδαυρος

Με Κάλλας, Κάστορφ και μεταγραφή αρχαίου δράματος

Η επέτειος των 100 χρόνων από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας και η «Μήδεια» που θα παρουσιάσει ο Φρανκ Κάστορφ στο αρχαίο θέατρο στάθηκαν αφορμή για την επαναλειτουργία του εκθεσιακού χώρου της Επιδαύρου, 22 χρόνια μετά. Εκεί θα φιλοξενηθεί η περιοδική έκθεση αφιερωμένη στην ευριπίδεια ηρωίδα και τη διαχρονική της παρουσία στο Αρχαίο Θέατρο.

Το πρόγραμμα στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου (που παρουσίασε εκτενώς «Το Βήμα» στις 26/3/2023) έχει ως εξής: «Ιππόλυτος» του Ευριπίδη, Εθνικό Θέατρο – Κατερίνα Ευαγγελάτου (7-8/7), «Σφήκες» του Αριστοφάνη, Εθνικό Θέατρο – Λένα Κιτσοπούλου (14-15/7), «Μήδεια» του Ευριπίδη – παγκόσμια πρεμιέρα – Φρανκ Κάστορφ (21-22/7), «Βατράχια» του Αριστοφάνη – συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ – Εφη Μπίρμπα (28-29/7), «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή – συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ – Γιώργος Σκεύας (4-5/8), «Εκάβη» του Ευριπίδη – Ιώ Βουλγαράκη (11-12/8), «Τρωάδες» του Ευριπίδη – ΚΘΒΕ – Χρήστος Σουγάρης (18-19/8), «Οιδίπους Τύραννος» του Σοφοκλή – Σίμος Κακάλας (25-26/8).

Στο πλαίσιο της Επιδαύρου θα λειτουργεί εργαστήριο δημιουργικής απασχόλησης των παιδιών κάθε Παρασκευή και Σάββατο κατά τη διάρκεια των παραστάσεων στο Αρχαίο Θέατρο (5-12 ετών).

Η Μικρή Επίδαυρος θα ανοίξει στις 8 Ιουλίου με τον Ψαραντώνη ενώ στις 12 Αυγούστου ο Σταμάτης Κραουνάκης θα παρουσιάσει το «Ερως ανίκατε μάχαν» – ειδική συμμετοχή Λυδία Φωτοπούλου. Συνεχίζοντας τον κύκλο Contemporary Ancients με τη «μεταγραφή» έργων του αρχαίου δράματος στη σύγχρονη πραγματικότητα, το μικρό θέατρο παρουσιάζει:
«Συμπτώματα από την έλλειψη βάρους» του Γιάννη Σκαραγκά σε σκηνοθεσία Εμιλυς Λοΐζου, εμπνευσμένο από τις «Ευμενίδες» του Αισχύλου. Παίζουν: Σύρμω Κεκέ, Νεφέλη Κουρή, Χριστίνα Μαξούρη, Ελένη Μπούκλη, Αιμιλιανός Σταματάκης κ.ά. (14-15/7).

«Θήβα: A Global Civil war» του Παντελή Φλατσούση, εμπνευσμένο από τους «Επτά επί Θήβας» του Αισχύλου. Παίζουν: Vedrana Bozinovic, Racha Baroud, Albertine Itela, Γιώργος Κριθάρας κ.ά. (21-22/7).

«Φιλοκτήτης» του Χρήστου Οικονόμου, εμπνευσμένο από τον «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Σαράντου Γεωργίου Ζερβουλάκου. Παίζουν: Γιώργος Κατσής, Λευτέρης Πολυχρόνης, Γαλήνη Χατζηπασχάλη κ.ά. (28-29/7).

«Γίνεται δέντρο το πουλί;» του Χρήστου Χωμενίδη, εμπνευσμένο από τον «Ιωνα» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Τάκη Τζαμαργιά. Παίζουν: Γωγώ Μπρέμπου, Ευγενία Δημητροπούλου, Στέλιος Ιακωβίδης, Δημήτρης Φουρλής κ.ά. (4-5/8).

Τέλος, θα γίνει προβολή της ταινίας του Ζυλ Ντασσέν «Φαίδρα» (19/8), οπότε και θα πέσει η αυλαία της Μικρής Επιδαύρου.

Πειραιώς 260

Από τις Βάκχες στις Σπυριδούλες

Ο ρώσος σκηνοθέτης Κιρίλ Σερεμπρένικοφ, σε κείμενο του ουκρανού συγγραφέα Μπόνταν Πανκρουχίν, εμπνευσμένο από μια ιστορία του Νικολάι Γκόγκολ, παρουσιάζει το έργο «Der Wij / Βίι» με το Thalia Theater του Αμβούργου (7-8/6, Δ). «Ο σκύλος, η νύχτα και το μαχαίρι» του Μάριους φον Μάγενμπουργκ, σε σκηνοθεσία Γιώργου Κουτλή (7-10/6, Η), επιστρέφει λόγω επτυχίας. Παίζουν: Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Θάνος Λέκκας, Βασίλης Μαγουλιώτης. Ακολουθεί το: «Σχέδιο Μάρσαλ – Α path of perspectives» της Νατάσας Τριανταφύλλη (7-10/6, Ε). Παίζουν: Δάφνη Αλεξάντερ, Νικόλας Μαραζιώτης, Δήμητρα Μητροπούλου, Aρης Μπαλής.

Ο αργεντινός σκηνοθέτης Μαριάνο Πενσότι παρουσιάζει το έργο «La obra» (14-15/6, H), με αφετηρία την «πραγματική ιστορία» του Σίμον Φρανκ, ενός Πολωνοεβραίου και τελευταίου επιζώντα του Ολοκαυτώματος από την οικογένειά του, ο οποίος μετακομίζει σε ένα χωριό της Αργεντινής τη δεκαετία του 1960.

Η μεγάλη εφετινή παραγωγή στην Πειραιώς 260 ανήκει στον Στάθη Λιβαθινό: «Καζανόβα / Δον Ζουάν, η ερωτική περιπλάνηση» (14-18/6, Δ), που συνδυάζει κείμενα της Μαρίνα Τσβετάγεβα και του Λόρδου Μπάιρον σε μετάφραση Ελσας Ανδριανού («Το τέλος του Καζανόβα» της Τσβετάγεβα) & Γιώργου Κοροπούλη («Δον Ζουάν» του Μπάιρον). Παίζουν: Βασίλης Ανδρέου, Γιώργος Δάμπασης, Νίκος Καρδώνης, Στάθης Κόικας, Λίλλυ Μελεμέ, Μαρία Σαββίδου, Αρης Τρουπάκης, Δημήτρης Φιλιππίδης κ.ά.

«Οι γυναίκες επιστρέφουν» (15-16/6, Ε), μια παράσταση από την Κύπρο, βασισμένη σε αυθεντικές μαρτυρίες. Σκηνοθεσία Μαγδαλένα Ζήρα, κείμενο Μαγδαλένα Ζήρα & Νέδη Αντωνιάδη.
Ο ελβετός σκηνοθέτης Κρίστοφ Μαρτάλερ παρουσιαζει τον «Λυγμό» του Ντίτερ Ροτ (19-20/6, Η). Ο Αμίρ Ρεζά Κουεστανί παρουσιάζει τη διεθνή συμπαραγωγή με το Mehr Theatre Group

«Τυφλός δρομέας» (20-21/6, Ε). Ο βρετανός θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης Αλεξάντερ Ζέλντιν παρουσιάζει τη διεθνή συμπαραγωγή με τις «Εξομολογήσεις» – αφηγήσεις της ζωής μιας γυναίκας με πρωτογενές υλικό τις συζητήσεις με τη μητέρα του (23-26/6, Δ).

«Το ρόδο είναι ρόδο» της Κατερίνας Λούβαρη-Φασόη παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Παντελή Δεντάκη (30/6-3/7, Ε). Παίζουν Χρήστος Στέργιογλου, Γιάννης Παπαδόπουλος κ.ά.
Η Ελλη Παπακωνσταντίνου προτείνει σε διεθνή συμπαραγωγή τις «Βάκχες» (4-6/7, Η), με αφετηρία το έργο του Ευριπίδη. Παίζουν: Βασίλης Μπούτσικος, Γιώργος Ιατρού, Χαρά Κότσαλη, Ariah Lester, Λητώ Μεσσήνη, Αρης Παπαδόπουλος.

Ο Θανάσης Ζερίτης και ο Χάρης Κρεμμύδας- 4Frontal έρχονται με τις «Σπυριδούλες» (8-1/7, Ε), της Νεφέλης Μαϊστράλη. Μια παράσταση που έχει ως σημείο εκκίνησης της αληθινή ιστορία της Σπυριδούλας, μιας 12χρονης υπηρέτριας, που είχε συγκλονίσσει τη χώρα τη δεκαετία του ’50. Παίζουν: Σταύρος Γιαννουλάδης, Τάσος Δημητρόπουλος, Αργυρώ Θεοδωράκη, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Τατιάνα-Αννα Πίττα.

Ακολουθούν: «Θυέστης» του Σενέκα του Θάνου Παπακωνσταντίνου (10-11/7, Δ). Παίζουν Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Αντώνης Μυριαγκός, Τάσος Δήμας, Μαριάννα Δημητρίου, Μιχάλης Πανάδης κ.ά. Ο Γιάννης Σκουρλέτης και η Bijoux de Kant με το drag ορατόριο «Τραγούδια του ελληνικού λαού» (17-20/7, Β), η Ζωή Χατζηαντωνίου με το «Ρέκβιεμ για τη Φάνι Γκόλντμαν», βασισμένο στο έργο της Ινγκεμποργκ Μπάχμαν (17-20/7, Ε) και η γαλλίδα σκηνοθέτρια και χορογράφος Ζιζέλ Βιεν που παρουσιάζει τη «Λίμνη» του Ρόμπερτ Βάλσερ (19-20/7, Δ).

Παράλληλα, η όπερα «Η πτώση του οίκου των Κοινών», σε μουσική σύνθεση Ορέστη Παπαϊωάννου, λιμπρέτο Αλέκου Λούντζη, ανεβαίνει σε μουσική διεύθυνση Μιχάλη Παπαπέτρου και σκηνοθεσία Αλέξανδρου Ευκλείδη (29-30/6, Η).

Να προσθέσουμε ότι στο πλαίσιο του Φεστιβάλ παραστάσεις του grape θα φιλοξενηθούν στο Εθνικό Θέατρο, στο Ωδείο Αθηνών και στο Αμφιθέατρο.

Ανάμεσα στις παραστάσεις Χορού που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα της Πειραιώς 260, ξεχωρίζουν: Η ομάδα «Εν δυνάμει» και ο Μίκαελ Κλίεν (7-9/6, Β) με τους «Ονειροπόλους», ο ισραηλινός χορογράφος Εμανουέλ Γκατ με έδρα τη Γαλλία που προτείνει το «Lovetrain2020» (22-23, Η), η Αγνή Παπαδέλη-Ρωσσέτου με την «Απόλαυση της αναπαράστασης» (24-26/6, Β), η Ανδρονίκη Μαραθάκη & οι Cloudsdonthaveshape με το «Επώδυνα εύκολο» (1-3/7, Β), η ομάδα Rootlessroot σε σύλληψη-χορογραφία των Λίντας Καπετανέα & Jozef Fruček με τη «Σιωπή» (3-4/7, Δ) και ο Δημήτρης Μυτιληναίος με το «Repair» (8-10/7, Β).

Ο χορογράφος Ζερόμ Μπελ παρουσιάζει το έργο «Ισιδώρα Ντάνκαν» φτιαγμένο για την Ελίζαμπεθ Σβαρτς και σε συνεργασία μαζί της, που εστιάζει στη μορφή της Ισιδώρας Ντάνκαν (9-10/7, Η), και ο Jan Martens με τους Dance Οn Εnsemble φέρνουν την παράσταση «any attempt will end in crushed bodies and shattered bones» / «κάθε απόπειρα θα καταλήγει σε κομματιασμένα κορμιά και τσακισμένα κόκαλα» (14-15/7, Δ). Τέλος, η Λενιώ Κακλέα προτείνει το «Αγρίμι» (19-20/7, Η).

Παράλληλα στην Πειραιώς 260 συνεχίζονται οι εκδηλώσεις hip hop και street, στο πλαίσιο της ενότητας Τζαζ στην Πλατεία.