Τι δεν πρέπει να χάσουμε το 2019

Τι αναμένεται να μας κινήσει την περιέργεια στον κόσμο των τεχνών μέσα στο 2019; Το κείμενο που ακολουθεί αποπειράται μια σύντομη ματιά σε όλα όσα – εκ πρώτης όψεως – ελκύουν το ενδιαφέρον για θέατρο, κινηματογράφο, ελληνική μουσική, εικαστικές τέχνες, συναυλίες γνωστών ξένων συγκροτημάτων και όπερα. Από την πολλά υποσχόμενη εμφάνιση της Comedie Francaise στην Επίδαυρο μέχρι την πρεμιέρα της «Ευνοούμενης», τελευταίας, ήδη πολυσυζητημένης κινηματογραφικής επιτυχίας του Γιώργου Λάνθιμου. Από την προσεχή εμφάνιση του σπουδαίου Ρικάρντο Μούτι στην Ελλάδα ύστερα από εννιά χρόνια απουσίας μέχρι την εμφάνιση των Cure το προσεχές καλοκαίρι. Από τον Σταύρο Ξαρχάκο που θα «συναντήσει» τον Μάρκο Βαμβακάρη στο «Gazarte» μέχρι τα εγκαίνια ενός νέου μουσείου στο Παγκράτι.

ΘΕΑΤΡΟ

Εξι παραστάσεις, τέσσερις που θα ανέβουν μέσα στη χειμερινή σεζόν και δύο το καλοκαίρι του 2019, ξεχωρίζουν μέσα σε μία ακόμα χρονιά γεμάτη θέατρο.

• Οι «Βρικόλακες» του Ιψεν στο Τέχνης: Η Ρένη Πιττακή θα ερμηνεύσει την κυρία Αλβινγκ στους «Βρικόλακες» του Ιψεν που θα σκηνοθετήσει ο Δημήτρης Καραντζάς στο Θέατρο Τέχνης. Σκηνοθέτης της νεότερης γενιάς, ο 30χρονος Καραντζάς συνεργάζεται και πάλι με τη Ρένη Πιττακή σε Ιψεν (έχει προηγηθεί το «Οταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί», στο Υπόγειο του Τέχνης το 2016). Με τη δομή της αρχαίας τραγωδίας, ο Ιψεν στους «Βρικόλακες» διερευνά το δικαίωμα του ανθρώπου στην ευτυχία και μαζί το μεγάλο ζήτημα των ενοχών και της τιμωρίας.

Η παράσταση θα ανέβει σε μετάφραση της Μαργαρίτας Μέλμπεργκ. Μαζί με τη Ρένη Πιττακή παίζουν ο Ακύλλας Καραζήσης τον πάστορα Μάντερ, ο Μιχάλης Σαράντης τον Οσβαλντ, η Ιωάννα Κολλιοπούλου τη Ρεγκίνε και ο Κώστας Μπερικόπουλος τον Εγκστραντ. Η πρεμιέρα στο Θέατρο Τέχνης της οδού Φρυνίχου θα δοθεί στις 22 Φεβρουαρίου (διάρκεια ως τις 21/4/2019).

• Ο «Μισάνθρωπος» του Μολιέρου στο Εθνικό: Δύο σκηνοθέτες, ο Γιάννης Χουβαρδάς και ο Μιχαήλ Μαρμαρινός, θα αναμετρηθούν με τον «Μισάνθρωπο» του Μολιέρου. Με τον πρώτο να σκηνοθετεί και τον δεύτερο να παίζει τον ρόλο του Μισανθρώπου ή, κατά τον συγγραφέα, τον ρόλο του κεντρικού ήρωα Αλσέστ. Χουβαρδάς και Μαρμαρινός έχουν συναντηθεί και στο παρελθόν, όταν ο πρώτος ανέβασε την «Ελένη» στην Επίδαυρο και ο δεύτερος ερμήνευσε τον Θεοκλύμενο.

Ενα από τα καλύτερα (αν όχι το κορυφαίο) έργα του Μολιέρου, ο «Μισάνθρωπος» ανήκει στα θεατρικά του γάλλου δραματουργού με φιλοσοφικό υπόβαθρο και υπαρξιακές αναζητήσεις. Ο Αλσέστ, ο κεντρικός ήρωας του Μολιέρου, δεν είναι παρά ο ειλικρινής ήρωας που απεχθάνεται την υποκρισία και που δυσκολεύεται να ενταχθεί στην κοινωνία του ψεύδους και της κολακείας.

Η μετάφραση είναι της Χρύσας Προκοπάκη. Γύρω από τον Μιχαήλ Μαρμαρινό ένας ενδιαφέρων θίασος: Παίζουν: Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Γιάννης Βογιατζής, Εμιλυ Κολιανδρή, Χρήστος Λούλης, Λαέρτης Μαλκότσης, Δημήτρης Παπανικολάου, Αλκηστις Πουλοπούλου, Ελενα Τοπαλίδου.

Η πρεμιέρα, στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού – Κτίριο Τσίλλερ, έχει οριστεί για τις 19 Μαρτίου 2019 (διάρκεια ως τις 26/4/2019).

• Μπίχνερ και Σνίτσλερ στον Πειραιά: Δύο ενδιαφέρουσες παραγωγές θα ανέβουν στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά, ξεκινώντας από τον «Βόιτσεκ» του Γκέοργκ Μπίχνερ που θα σκηνοθετήσει η Κατερίνα Ευαγγελάτου, βασισμένη στη σύλληψη και στη σκηνοθεσία του πατέρα της Σπύρου Α. Ευαγγελάτου, αλλά σε δική της νέα δραματουργική επεξεργασία. Τον ρόλο του Βόιτσεκ θα ερμηνεύσει ο Γιώργος Γάλλος. Μαζί του η Ελενα Μαυρίδου. Πρεμιέρα στις 22 Φεβρουαρίου (διάρκεια ως 21/4/2019).

Στις αρχές Μαΐου ο Θωμάς Μοσχόπουλος, στην πρώτη του συνεργασία με το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, θα σκηνοθετήσει τον «Κύκλο του έρωτα»  («Το γαϊτανάκι») του Αρθουρ Σνίτσλερ. Ηρωές του είναι άνθρωποι που αναζητούν την ικανοποίηση, ερωτική, σεξουαλική, υπαρξιακή.

Η μετάφραση είναι της Κοραλίας Σωτηριάδου. Παίζουν: Στεφανία Γουλιώτη, Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, Αυγουστίνος Κούμουλος, Αλέξανδρος Λογοθέτης, Αννα Μάσχα, Κίτυ Παϊταζόγλου, Ευδοκία Ρουμελιώτη, Σίσσυ Τουμάση, Χάρης Φραγκούλης, Αλέξανδρος Χρυσανθόπουλος. Η πρεμιέρα θα δοθεί στις 3 Μαΐου (διάρκεια ως 9/6/2019).

• Ο Μπομπ Γουίλσον  στην Επίδαυρο: Ενα θέαμα εμπνευσμένο και βασισμένο στον «Οιδίποδα τύραννο» του Σοφοκλή θα παρουσιάσει ο Μπομπ Γουίσλον στην Επίδαυρο, ανοίγοντας το Φεστιβάλ στις 21 και 22 Ιουνίου. Η παράσταση έκανε πρεμιέρα την περασμένη σεζόν στο Μεγάλο Θέατρο, στα ερείπια της Πομπηίας, και στη συνέχεια παίχτηκε στο ιστορικό θέατρο Οlimpico στη Βιτσέντζα.

Με τα χαρακτηριστικά της δουλειάς του να αποτυπώνονται και σε αυτόν τον «Οιδίποδα», ο Γουίλσον δίνει προτεραιότητα στον φωτισμό, στο εικαστικό τοπίο και στη γεωμετρία των ηθοποιών. «Για τον Γουίλσον ο «Οιδίπους» είναι η τραγωδία του φωτός που τον τυφλώνει. Η παράσταση προτείνει μια εκδοχή ονείρου και αγγίζει την τελειότητα» έγραψε η ιταλική εφημερίδα «Corriere della Sera».

• Η Comedie Francaise στην Επίδαυρο: Η πρώτη συνεργασία της ιστορικής Comedie Francaise, του παλαιότερου ενεργού θεατρικού οργανισμού, με το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου θα πραγματοποιηθεί στα εφετινά Επιδαύρια στις 26 και 27 Ιουλίου. Ο ολλανδός σκηνοθέτης Ιβο βαν Χόβε ανέλαβε να συνδέσει τις δύο ευριπίδειες τραγωδίες, την «Ηλέκτρα» και τον «Ορέστη», σε μια ενιαία παράσταση. Με τα δύο αδέλφια να αποτελούν τον βασικό μοχλό στην εξέλιξη του μύθου των Ατρειδών, έχοντας ως κοινό στόχο την εκδίκηση, η παράσταση θα ακολουθήσει τα σκοτεινά μονοπάτια της τραγωδίας.

Με αποσκευές, μεταξύ πολλών άλλων, τους «Καταραμένους» του Βισκόντι και τη μεγάλη επιτυχία που γνώρισε η παράσταση στη Γαλλία, ο διευθυντής της Comedie Francaise Ερίκ Ριφ πρότεινε στον Ιβο βαν Χόβε να αναλάβει την παραγωγή έπειτα από πρόταση του διευθυντή του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου.

ΟΠΕΡΑ

Τέσσερις παραστάσεις στην Ελλάδα τις οποίες οι θαυμαστές του λυρικού τραγουδιού θα πρέπει να έχουν υπ’ όψιν τους.  

• Οι «Δρόμοι της φιλίας» στην Αθήνα: Εννέα χρόνια μετά την τελευταία του εμφάνιση στην Ελλάδα, ο σουπερστάρ του πόντιουμ Ρικάρντο Μούτι επιλέγει την Αθήνα για το 23ο «Ταξίδι φιλίας». Μια πρωτοβουλία του ιταλικού Φεστιβάλ της Ραβέννας που εγκαινιάστηκε το 1997 στο κατεστραμμένο από τον πόλεμο Σαράγεβο και έκτοτε κάθε καλοκαίρι «ταξιδεύει» σε μια διαφορετική πόλη του κόσμου για να μεταφέρει το μήνυμα της φιλίας και της συναδέλφωσης μέσω της μουσικής. Εν προκειμένω, η εφετινή συναυλία θα δοθεί στο Ηρώδειο στις 9 Ιουλίου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, και ο Μούτι θα διευθύνει τη νεανική ορχήστρα «Λουίτζι Κερουμπίνι» την οποία ίδρυσε ο ίδιος το 2004, ενώ αναμένεται να συμμετάσχουν και έλληνες μουσικοί.

• «Νόρμα» με έμπνευση από τον Νίτσε: Ο Κάρλους Παντρίσα, ένας από τους έξι καλλιτεχνικούς διευθυντές της ανατρεπτικής καταλανικής κολεκτίβας La Fura dels Baus, υπογράφει τη σκηνοθεσία της διάσημης όπερας «Νόρμα» του Μπελίνι που θα παρουσιάσει τον Ιούνιο η Εθνική Λυρική Σκηνή στο Ηρώδειο (4, 5, 7, 8/6). Εργο πολλαπλώς συνδεδεμένο με την Ελλάδα (ήταν μια από τις πρώτες όπερες που παρουσιάστηκαν με μεγάλη επιτυχία στην πρωτεύουσα του νεοσύστατου κράτους ήδη το 1837, ενώ στην ιστορία της ΕΛΣ έχει αποδοθεί από σημαντικές ελληνίδες ερμηνεύτριες όπως η Μαρία Κάλλας το 1960 στην Επίδαυρο και η Ελενα Σουλιώτη το 1968 στο Ηρώδειο). Εν προκειμένω, ο Παντρίσα αποκαλύπτει ότι πηγή έμπνευσης θα αποτελέσει το έργο του Νίτσε.

• Η Φανί Αρντάν στη Λυρική: Στην πρώτη της συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή η Φανί Αρντάν σκηνοθετεί την εμβληματική «Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ» του Σοστακόβιτς στην Αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος» της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο ΚΠΙΣΝ (12, 15, 17, 19, 22/5). Για την παραγωγή αυτή η Αρντάν, η σταρ των 60 ταινιών και των 30 θεατρικών, η «μούσα» του Τριφό, η πρωταγωνίστρια του Τζεφιρέλι και του Πολάνσκι, συστήνει στο ελληνικό κοινό δύο σημαντικούς συνεργάτες: τον διαπρεπή γερμανό σκηνογράφο Τομπίας Χοάιζελ και την ενδυματολόγο των τεσσάρων βραβείων Οσκαρ Μιλένα Κανονέρο.

• Ετος Σκαλκώτα – 70 χρόνια από τον θάνατό του: Tα εφετινά 70χρονα από τον θάνατο του Νίκου Σκαλκώτα (8/3/1904-19/9/1949) είναι αναμφίβολα μια επέτειος αξιοσημείωτη και μια αφορμή για την επανανακάλυψη του έργου ενός σημαντικού έλληνα συνθέτη του 20ού αιώνα που συνδύασε επιρροές τόσο από το κλασικό όσο και από το εγχώριο παραδοσιακό ιδίωμα. Για πρώτη φορά όλοι οι οργανισμοί που λειτουργούν στους χώρους του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών (ο Σύλλογος «Οι Φίλοι  της Μουσικής», η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών και η Ενωση Ελλήνων Μουσουργών από κοινού με το Μέγαρο) συνδιοργανώνουν σειρά εκδηλώσεων στη διάρκεια ολόκληρου του 2019.

• Νέα εποχή στη Φιλαρμονική του Βερολίνου: Κάθε αλλαγή σελίδας στην περίφημη Φιλαρμονική του Βερολίνου (ατύπως επονομαζόμενη και «ορχήστρα του Κάραγιαν» μεταξύ των φιλόμουσων λόγω της πολύχρονης θητείας του θρύλου του πόντιουμ εκεί) έχει πάντα μεγάλο ενδιαφέρον. Τη σεζόν 2019-2020 ο Κίριλ Πετρένκο, ο 47χρονος ρωσο-αυστριακός αρχιμουσικός, αναλαμβάνει επισήμως τα ηνία της διαδεχόμενος τον Βρετανό Σάιμον Ρατλ και έχοντας επιλεγεί από τους μουσικούς της ορχήστρας κατόπιν μυστικής ψηφοφορίας το 2015. Νετρέμπκο/Γκέργκιεφ στο Μπαϊρόιτ: Δύο σημαντικές πρώτες εμφανίσεις στο διάσημο Φεστιβάλ του Μπαϊρόιτ το καλοκαίρι του 2019. Ο λόγος για τη ρωσίδα σουπερστάρ σοπράνο Αννα Νετρέμπκο που θα κάνει το ντεμπούτο της στον «ναό» του Βάγκνερ ως Ελζα στον «Λόενγκριν» και για τον συμπατριώτη και μέντορά της αρχιμουσικό Βαλέρι Γκέργκιεφ που θα διευθύνει τις παραστάσεις του «Ταγχόιζερ».

ΣΙΝΕΜΑ

Τέσσερις ταινίες ελλήνων σκηνοθετών και πέντε ξένων που αναμένεται να απασχολήσουν το κινηματογραφόφιλο κοινό μέσα στη χρονιά.

Οι Ελληνες

• Πρεμιέρα για την «Ευνοούμενη»:  Η διανομή της τελευταίας ταινίας του Γιώργου Λάνθιμου είναι προγραμματισμένη για τις 7 Φεβρουαρίου, όταν οι υποψηφιότητες των βραβείων Οσκαρ θα έχουν ήδη ανακοινωθεί (η τελετή απονομής θα γίνει την Κυριακή 24 Φεβρουαρίου). Το ενδεχόμενο δε ο Γ. Λάνθιμος να βρίσκεται στην πεντάδα των υποψηφίων για την καλύτερη σκηνοθεσία δεν δείχνει καθόλου απίθανο. Ο 43χρονος έλληνας σκηνοθέτης έχει «οσκαρικό προηγούμενο» με την υποψηφιότητα του «Κυνόδοντα» στην κατηγορία της καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας και του «Αστακού» σε εκείνη του καλύτερου σεναρίου γραμμένου κατευθείαν για την οθόνη (υποψηφιότητα που μοιράστηκε μαζί με τον Ευθύμη Φιλίππου). Οχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, η «Ευνοούμενη» ενδέχεται να γίνει η πιο εμπορική ταινία του σκηνοθέτη, που από το 2011 ακολουθεί καριέρα στην αλλοδαπή, με βάση την Αγγλία. Είναι ένα πικάντικο, έξυπνα φτιαγμένο φιλμ εποχής, που με φόντο την εποχή της κυριαρχίας της βασίλισσας Αννας (Ολίβια Κόλμαν) στην Αγγλία ελίσσεται ευέλικτα ανάμεσα στην κωμωδία και στο δράμα, στην Ιστορία και στη φαντασία. Σε αυτή την πέρα για πέρα γυναικεία ταινία, γεγονός που την έχει βοηθήσει να κερδίσει τη συμπάθεια του γυναικείου κοινού, συμπρωταγωνιστούν οι Ρέιτσελ Βάις, Εμα Στόουν.

• Το «Θαύμα» του Τζουμέρκα: Η τελευταία μέχρι σήμερα ελληνική φεστιβαλική επιτυχία ανήκει στον σκηνοθέτη Σύλλα Τζουμέρκα («Χώρα προέλευσης», «Εκρηξη»), του οποίου η τρίτη μεγάλου μήκους ταινία «Το θαύμα της Θάλασσας των Σαργασσών» θα κάνει την πρεμιέρα της στο προσεχές Φεστιβάλ Βερολίνου τον Φεβρουάριο. Κεντρικά πρόσωπα της ιστορίας είναι δύο γυναίκες, μια αστυνομικός (Αγγελική Παπούλια) και μια εργάτρια (Γιούλα Μπούνταλη) των οποίων οι ζωές ανατρέπονται ριζικά εξαιτίας ενός φόνου που έλαβε χώρα στη μικρή πόλη της Δυτικής Ελλάδας όπου ζουν και όπου η ταινία γυρίστηκε. Μια πολύ καλή αφετηρία για το «Θαύμα» που θα δούμε στις αίθουσες μέσα στο 2019.

• Η «Τρύπια καρδιά» του Οικονομίδη: Μόλις πριν από λίγο καιρό ολοκληρώθηκαν τα γυρίσματα της πέμπτης μεγάλου μήκους ταινίας του Γιάννη Οικονομίδη «Η μπαλάντα της τρύπιας καρδιάς», που συγχρόνως είναι η πρώτη δημιουργία του που γυρίστηκε εξ ολοκλήρου εκτός Αττικής. Πλασάρεται ως «μαύρη» γκανγκστερική κωμωδία και σηματοδοτεί την επιστροφή του σκηνοθέτη στον κινηματογράφο πέντε χρόνια μετά το «Μικρό ψάρι» (ο θεατρικός του θρίαμβος «Στέλλα κοιμήσου» παίζεται ακόμη). Να σημειωθεί ότι τα γυρίσματα της «Μπαλάντας» έγιναν στην περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας με επίκεντρο τη Λαμία και τις γύρω περιοχές και αυτή η ταινία εγκαινίασε την υλοποίηση των συμφωνιών του Film Office που δημιουργήθηκε πρόπερσι από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας σε συνεργασία με το Hellenic Film Office. Στην ταινία, που αναμένεται να βγει μέσα στο έτος, πρωταγωνιστούν οι Γιάννης Τσορτέκης, Βίκυ Παπαδοπούλου, Βασίλης Μπισμπίκης, Γιώργος Γιαννόπουλος, Στάθης Σταμουλακάτος και Βαγγέλης Μουρίκης.

• «Monday» με Σεμπάστιαν Σταν: Την παραγωγή της «Μπαλάντας» του Γ. Οικονομίδη ανέλαβε η Faliro House, η οποία στηρίζει και το «Monday», τελευταία ταινία του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου («Wasted youth», «Suntan»). Πρόκειται για την ιστορία δύο Αμερικανών στην Ελλάδα, οι οποίοι παρασύρονται σε έναν παθιασμένο έρωτα ανάμεσα σε Αθήνα και νησιά. Τους υποδύονται η Ντενίζ Γκαφ και ο Σεμπάστιαν Σταν, ο οποίος συμπρωταγωνιστεί με τη Νικόλ Κίντμαν στο «Destroyer» που προβάλλεται αυτή την εποχή στις αίθουσες. Ο Σταν, γνωστός ως Winter Soldier στις ταινίες «Captain America» και στους «Εκδικητές: Ο Πόλεμος της Αιωνιότητας», είναι ιδιαίτερα αγαπητός στο ελληνικό νεανικό κοινό, ενώ η Γκαφ έγινε γνωστή για την ερμηνεία της στη θεατρική παράσταση «Angels in America» στο Μπρόντγουεϊ (υποψήφια για το Τony).

Πέντε ξένες παραγωγές που περιμένουμε με αγωνία

• «The Irishman»: Η τελευταία δημιουργία του Μάρτιν Σκορσέζε αναμένεται να είναι ένα φιλόδοξο γκανγκστερικό έπος στα ίχνη των «Καλών παιδιών» και του «Καζίνο», μόνο που το πού θα προβληθεί παραμένει ένα ερώτημα, καθώς πρόκειται για παραγωγή του Netflix. Θα δούμε άραγε και στην αίθουσα τους Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Αλ Πατσίνο, Χάρβεϊ Καϊτέλ, Τζο Πέσι, ενώ υπηρετούν τον μεγάλο σκηνοθέτη;

• «Dowtown Abbey»: Η κινηματογραφική εκδοχή της βρετανικής σειράς που έχει σημειώσει τεράστια επιτυχία σε όλον τον κόσμο είναι προγραμματισμένη για διανομή στις ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο του νέου έτους. To καστ περιλαμβάνει τους ηθοποιούς της έκτης και τελευταίας σεζόν της σειράς (ανάμεσα στους οποίους οι Μάγκι Σμιθ, Χιου Μπόνεβιλ και Μισέλ Ντόκερι) και η σκηνοθεσία φέρει την υπογραφή ενός από τους δημιουργούς της σειράς, του Μάικλ Ενκλερ.

• «The goldfish»: Η Ντόνα Ταρτ κέρδισε το Πούλιτζερ για τη συγγραφή της «Kαρδερίνας», ιστορίας που πραγματεύεται την ανατροφή ενός παιδιού από μια οικογένεια πλουσίων του Μανχάταν μετά τον θάνατο της μητέρας του σε τρομοκρατική επίθεση στο ΜοΜΑ. Η ταινία που σκηνοθέτησε ο Τζον Κρόoυλεϊ με πρωταγωνίστρια τη Νικόλ Κίντμαν είναι προγραμματισμένη για διανομή τον Οκτώβριο.

• «Once upon a time in Hollywood»: H ματιά του Κουέντιν Ταραντίνο στο Λος Αντζελες του 1969, όταν η παγκόσμια κοινή γνώμη είχε συγκλονιστεί από τις δολοφονίες του Τσαρλς Μάνσον, δεν μπορεί παρά να προκαλεί περιέργεια. Πόσω μάλλον με ηθοποιούς όπως ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο, ο Μπραντ Πιτ και ο Αλ Πατσίνο στο καστ της ταινίας, η οποία αναμένεται να βγει στις αίθουσες τον Αύγουστο.

• «West Side Story»: Τελευταίο δημοσίευμα του «Variety» αναφέρει ότι η α λα Στίβεν Σπίλμπεργκ κινηματογραφική εκδοχή του θρυλικού μιούζικαλ θα αρχίσει να γυρίζεται το καλοκαίρι του 2019. Ο Σπίλμπεργκ δουλεύει γρήγορα, επομένως δεν είναι καθόλου απίθανο η ταινία να προβληθεί μέσα στο τρέχον έτος για να προλάβει και τα Οσκαρ. Ιδωμεν.

Ελληνική Μουσική

Το live πρόγραμμα σε διάφορους αθηναϊκούς χώρους δείχνει και εφέτος αξιόλογο.

• Ξαρχάκος για Βαμβακάρη: Τον Μάρτιο του 2019 ο Σταύρος Ξαρχάκος θα παρουσιάσει στο «Gazarte» ένα αφιέρωμα στον Μάρκο Βαμβακάρη, στο οποίο θα συμμετάσχουν η Δήμητρα Γαλάνη και ο Μιχάλης Μυτακίδης (aka Foxmoor από τους Active Member). Προκλητική… φαντάζει η παράσταση «Μάρκος Βαμβακάρης κατά Ξαρχάκο», όπως είναι ο τίτλος της. Ο συνθέτης έχει όλα τα φόντα να παρουσιάσει κάτι νέο και φρέσκο με «παλαιό» υλικό.

• Σαββόπουλος και «Αλσος»: Πολλά τα σχέδια του Διονύση Σαββόπουλου για το «Αλσος», τον ιστορικό χώρο στο Πεδίον του Αρεως ο οποίος άρχισε να αναβιώνει στα τέλη του 2018. Στα τέλη Ιανουαρίου ο Σαββόπουλος αναμένεται να παρουσιάσει το θεατρικό «Ερωτας στα χιόνια», σε σκηνοθεσία Νατάσας Τριανταφύλλη, ενώ στη διανομή παίρνουν μέρος ο Νίκος Καραθάνος και ο ίδιος.

• «Ο διαχρονικός Γιώργος Μουζάκης»: Τον Μάρτιο επίσης ανεβαίνει μια παράσταση που μας φέρνει στο παρελθόν μέσω νεότερων δημιουργών. «Ο διαχρονικός Γιώργος Μουζάκης» είναι ο τίτλος της που θα παρουσιαστεί στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Οι Φοίβος Δεληβοριάς, Δώρος Δημοσθένους, Μαρίζα Ρίζου, με γκεστ σταρ τον Γιώργο Κατσαρό – και παρουσιαστή τον Θανάση Αλευρά –, θα αναβιώσουν επί σκηνής το ελαφρό τραγούδι μέσα από το έργο ενός από τους κυριότερους εκπροσώπους του. Θα μας θυμίσουν κομμάτια του συνθέτη όπως είναι τα «Σκλάβα», «Θέλω κοντά σου να μείνω», «Εγώ θα σ’ αγαπώ και μη σε νοιάζει», «Ενας φίλος ήρθε από τα παλιά», «Σου σφυρίζω», «Σ’ αγαπώ σ’ όλες τις γλώσσες» αλλά και το «Mambo Brazileiro».

• «Πεζοδρόμιο» στο «Κύτταρο»: Στην Αχαρνών και Ηπείρου, περιοχή που πολλοί την ακούν και φεύγουν τρέχοντας και άλλοι τη βρίσκουν εξόχως ενδιαφέρουσα λόγω της πολυπολιτισμικότητάς της, ο Φοίβος Δεληβοριάς αποφάσισε να παρουσιάσει τα «Τραγούδια του πεζοδρομίου». Οχι στο πεζοδρόμιο αλλά στο ιστορικό κλαμπ «Κύτταρο». Πρόγραμμα με δικά του τραγούδια από την «Παρέλαση» έως την «Καλλιθέα». Κομμάτια με στίχους που σχεδόν όλα έχουν γεννηθεί στα πεζοδρόμια. Το πρόγραμμα συμπληρώνεται και με κομμάτια κι άλλων συναδέλφων του. Από τις 26 Ιανουαρίου και όλα τα Σάββατα του Φεβρουαρίου.

• «Βόλτα στα Εξάρχεια» με τον Χρήστο Θηβαίο: Ο Χρ. Θηβαίος μας παροτρύνει να βολτάρουμε με τον τρόπο που ξέρει – με μουσική και τραγούδια – σε μια γειτονιά που, ό,τι και να της έχουν προσάψει, από τα μέσα του 19ου αιώνα ως σήμερα βρίσκεται στο προσκήνιο. Ο τραγουδοποιός αφιερώνει το πρώτο μέρος σε καλλιτέχνες που «έδρασαν» στην περιοχή (Νικόλας Ασιμος, Παύλος Σιδηρόπουλος, Αρλέτα, Κατερίνα Γώγου), ενώ το δεύτερο ανήκει στα τραγούδια του. Μαζί του οι String Demons, το ντουέτο των… αιρετικών εγχόρδων, που ξεχώρισε με τις διασκευές του σε τραγούδια κλασικής, rock, δημοτικής και pop μουσικής. Στη «Σφίγγα» στις 12, 19 και 26 Ιανουαρίου. Στον ίδιο χώρο, στις 4, 11, 18 και 24 Φεβρουαρίου εμφανίζεται η Αλέκα Κανελίδου με το κουαρτέτο της σε ένα τζάζι πρόγραμμα.

• Το «Girl Talk» του Δημήτρη Καλαντζή: Τρεις φωνές, τρεις εκπρόσωποι της πολύ νέας γενιάς, και δυο μουσικοί της αμέσως προηγούμενης απαρτίζουν το σεξτέτο του Δημήτρη Καλαντζή στην καινούργια του δουλειά με τίτλο «Girl Talk». O τζαζ πιανίστας παρουσιάζει το εγχείρημα αυτό στις 30 Ιανουαρίου («Half Note») σε δικές του (ειδικές) ενορχηστρώσεις πάνω σε jazz standards αλλά και της αφροαμερικανικής παράδοσης. Τραγουδούν οι Monique Kabasele, Ελένη – Ερμίνα Σοφού, Μαρίσσα Αθητάκη.

• Ελάχιστα νέα άλμπουμ: Σε μια εποχή που η δισκογραφία δεν περνάει τις καλύτερες στιγμές της, με την παραγωγή να έχει φθίνουσα πορεία, οι νέες παραγωγές είναι περιορισμένες και τα βήματα των δημιουργών ιδιαιτέρως προσεκτικά. Στόχος να αποφευχθεί η οποιαδήποτε αστοχία γιατί η έκδοση CD είναι πλέον μια αναγκαία πολυτέλεια σε έναν κόσμο που έχει μάθει να ακούει μουσική δωρεάν. Aναμένονται νέα άλμπουμ από τους Γιάννη Κότσιρα και Παυλίνα Βουλγαράκη, ενώ πληροφορίες αναφέρουν νέες παραγωγές από τους Φίλιππο Πλιάτσικα και Φοίβο Δεληβοριά – ενδεχομένως προς το τέλος της χρονιάς. Προγραμματισμένο είναι το CD της Ελένης Καράκογλου από τη Μικρή Αρκτο και το «παρών» τη νέα χρονιά θα δώσουν οι ανεξάρτητες εταιρείες Inner Ear και Puzzlemusik, δίνοντας έμφαση στους έλληνες δημιουργούς που παρουσιάζουν δουλειές είτε στην αγγλόφωνη είτε στην ελληνόφωνη σκηνή.

Συναυλίες

Ζωντανές εμφανίσεις για όλα τα γούστα αλλά και νέες ηχογραφήσεις στο ξένο ρεπερτόριο.

• Ιστορικές στιγμές: Το μεγάλο γεγονός του 2019 για του «’60 τους εκδρομείς» – και όχι μόνο – θα είναι σίγουρα η ιστορική κοινή εμφάνιση του Μπομπ Ντίλαν και του Νιλ Γιανγκ στο Χάιντ Παρκ στις 12 Ιουλίου για το ετήσιο σόου «British Summer Time». Δεν πρόκειται φυσικά για την πρώτη φορά που οι δύο θρυλικοί τραγουδοποιοί και τραγουδιστές μοιράζονται τη σκηνή, όμως δεν έχουμε συχνά την ευκαιρία να δούμε τέτοιες συμπράξεις επί ευρωπαϊκού εδάφους. Οσοι διαθέτουν πιο ποπ γούστα γνωρίζουν ήδη πως οι Spice Girls επανενώνονται για μια περιοδεία στη Βρετανία την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2019. Μαζί τους δεν θα βρίσκεται ωστόσο η Βικτόρια Μπέκαμ.

• Νοσταλγοί του ροκ εν ρολ: Η πιο πολυαναμενόμενη συναυλία ξένου ονόματος είναι σίγουρα αυτή του συγκροτήματος The Cure που θα εμφανιστεί στην Αθήνα στις 17 Ιουλίου, στο πλαίσιο του μουσικού φεστιβάλ EJEKT. Η Πλατεία Νερού θα γεμίζει μαυροντυμένους νοσταλγούς των 80s, αλλά και νεότερους θαυμαστές του Ρόμπερτ Σμιθ οι οποίοι σίγουρα είχαν απωθημένο να δουν από κοντά τη θρυλική μπάντα. Ο συγκεκριμένος χώρος θα γνωρίσει και άλλες δόξες το καλοκαίρι που έρχεται, αφού θα φιλοξενηθούν επίσης εκεί ο Ιγκι Ποπ (8/6), οι New Order (16/6) και οι Alice In Chains (24/6) – όλοι χάρη στον προγραμματισμό του Release Athens 2019.
l Φήμες και αγαπημένοι του ελληνικού κοινού: Αν επιβεβαιωθεί η φήμη που έχει κυκλοφορήσει ότι θα μας επισκεφτεί εντός της χρονιάς και η Florence and the Machine, τότε τους επόμενους μήνες θα χορτάσουμε ωραία live. Υπενθυμίζουμε πως την άνοιξη θα δούμε τους Madrugada (7/4, Κλειστό Παλαιού Φαλήρου) και τους Deus (31/5, «Fuzz Club»), ενώ τον ερχόμενο Σεπτέμβριο (στις 27/9) θα κάνει μια στάση στο Tae Kwon Do και ο Ερος Ραματζότι, ο οποίος παρ’όλο που δεν βρίσκεται στην ακμή του έχει καλλιεργήσει μια ειδική, πολύ θερμή σχέση με το ελληνικό κοινό. Αξίζει επίσης να βάλετε στην ατζέντα σας τη συναυλία μιας σπουδαίας φωνής, της Μπεθ Χαρτ, στις 27 Ιουνίου στο Θέατρο Βράχων.

• Ξεχωριστές κυκλοφορίες: Προς το παρόν είναι λίγα τα ξένα άλμπουμ που γνωρίζουμε με σιγουριά ότι θα κυκλοφορήσουν εντός του 2019. Ο Μάρτιος μας επιφυλάσσει τη μεγάλη δισκογραφική επιστροφή της Dido και τη νέα δουλειά της Lana del Rey. Στο πεδίο της καθαρόαιμης ποπ τη συζήτηση θα μονοπωλήσουν οι φημολογούμενοι καινούργιοι δίσκοι της Μαντόνα, της Ριάνα, της Μάιλι Σάιρους και της Κάρλι Ρέι Τζέπσεν. Αλλα ονόματα που θα κάνουν ντόρο είναι οι The Weeknd, Coldplay, Pearl Jam, Rammstein και Vampire Weekend.

Εικαστικά

Το 2019 ξεκινάει με ένα πλούσιο πρόγραμμα από ενδιαφέρουσες εκθέσεις και εκδηλώσεις.

• Ναυρίδης στη Λυρική: Η συνεργασία μεταξύ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και του πολιτιστικού οργανισμού ΝΕΟΝ ανακοινώθηκε πρόσφατα, θα είναι μακροπρόθεσμη και αποσκοπεί να διερευνήσει τους τρόπους σύνδεσης εικαστικών και όπερας. Με το «καλημέρα σας» μας έχει κινήσει την περιέργεια ιδίως επειδή το πρόγραμμα εγκαινιάζει ο εικαστικός Νίκος Ναυρίδης, ο οποίος θα «συνομιλήσει» με έναν κλασικό συνθέτη «απαλλαγμένος από τις συνήθεις οπερατικές συμβάσεις και την αφήγηση». Εθνική Λυρική Σκηνή 5/1, 3 και 10/2.

• Aπό τη Σάμο στην Αθήνα: Η διεθνούς βεληνεκούς και επιδόσεων επιμελήτρια Κατερίνα Γρέγου δεν δίνει συχνά το «παρών» στην Ελλάδα, με την εξαίρεση τελευταίως του Art Space Pythagorion του Ιδρύματος Schwarz στη Σάμο. Η ευχάριστη είδηση είναι ότι η έκθεση, που επιμελήθηκε το περασμένο καλοκαίρι στο νησί με τίτλο «Ανατομία της πολιτικής μελαγχολίας», «μεταφέρεται» εμπλουτισμένη από καλλιτέχνες στην Αθήνα και στο Ωδείο Αθηνών. Εγκαίνια στις 27/1.

• Οι μαθητές του για τον Μόραλη: Τη ζωή και τα καλλιτεχνικά του επιτεύγματα τα έχουν δει και θαυμάσει χιλιάδες επισκέπτες στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς. Στην οδό Κουμπάρη θα διοργανωθεί η έκθεση «Ο δάσκαλος Γιάννης Μόραλης» προκειμένου να διερευνηθεί άλλη μια πτυχή της καριέρας του, αυτή του καθηγητή της ΑΣΚΤ, μέσα από το έργο των ετερόκλητων μαθητών του (Δημοσθένης Κοκκινίδης, Μάκης Θεοφυλακτόπουλος, Χρόνης Μπότσογλου κ.ά.), καθέναν από τους οποίους ενθάρρυνε να ακολουθήσουν τον απόλυτα προσωπικό δρόμο τους. Επιμέλεια Σπύρος Μοσχονάς και Κωνσταντίνα Ντακόλια. Διάρκεια: 12/2-5/5.

• Το άνοιγμα του Μουσείου Γουλανδρή στο Παγκράτι: Συγκεκριμένη ημερομηνία δεν έχει οριστεί ακόμη, όμως το κτίριο που θα στεγάζει το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή επί της οδού Ερατοσθένους είναι (σχεδόν) έτοιμο καθώς ήδη στεγάζει τις διοικητικές υπηρεσίες (του Ιδρύματος). Κάποια στιγμή λοιπόν την επόμενη άνοιξη ή αρχές φθινοπώρου, για να είμαστε πιο σίγουροι, το μουσείο θα ανοίξει τις πόρτες του. Το μόνο σίγουρο για την ώρα είναι ότι η καθιερωμένη έκθεση του Ιδρύματος στην Ανδρο το καλοκαίρι θα περιλαμβάνει το έργο του Ντίκου Βυζάντιου.

• ΔΕΣΤΕ με Κίκι Σμιθ και New Museum: Το καθιερωμένο ραντεβού στα Σφαγεία της Υδρας τον Ιούνιο θα δοθεί με την αμερικανίδα καλλιτέχνιδα Kίκι Σμιθ. Ενα απρόβλεπτο ραντεβού στην Αθήνα θα δοθεί την ίδια περίοδο με τους επιμελητές του New Museum στο Μουσείο Μπενάκη, όπως είχε συμβεί πριν από τρία χρόνια, οι οποίοι θα επιλέξουν και θα αναδείξουν εκπροσώπους της νέας γενιάς ελλήνων εικαστικών.