Η Κάτια Δανδουλάκη κατέχει ξεχωριστή θέση στο θεατρικό σύμπαν. Δουλεύει σκληρά και επιλέγει να μοιράζεται γενναιόδωρα την εμπειρία της. Για τον «Αόρατο επισκέπτη» του Οριόλ Πάουλο, ένα αστυνομικό-δικαστικό έργο με ανατρεπτικό τέλος, μεταφορά της ομώνυμης ισπανικής ταινίας, συνεργάζεται με τη φίλη από τα παλιά Σοφία Σπυράτου – η διασκευή είναι της Λουίζας Μητσάκου.
Επιλέγετε κατά καιρούς έργα μυστηρίου…
«Νομίζω ότι από τη μία είναι τυχαίο, γιατί εμένα μου αρέσουν και με συγκινούν τα κλασικά – Τσέχοφ, Ουίλιαμς, Πιραντέλο. Από την άλλη, αναρωτιέμαι αν με θέλει ο κόσμος στο αστυνομικό, γιατί ουδέποτε έπαιξα αστυνομικό και να έχει αποτυχία. Ξεκίνησα με τον Μιχάλη και τον Θανάση (σ.σ.: Ρέππα – Παπαθανασίου) στο «Μάντεψε ποιος θα πεθάνει απόψε» και μετά στο «Διάλεξε τον θάνατό σου, αγάπη μου», διασκευές θεατρικών του Ρομπέρ Τομά. Ενδιαμέσως έκανα Αγκαθα Κρίστι, «Μάρτυς κατηγορίας», «Οριάν Εξπρές», το τελευταίο με τον αγαπημένο μου Δάνη Κατρανίδη, και τα δύο σε σκηνοθεσία Αντώνη Καλογρίδη».
Διαβάζετε αστυνομικά;
«Ποτέ. Είμαι και πολύ ενοχλητικός συν-θεατής σε αστυνομικές ταινίες. Ο Μάριος (σ.σ.: Πλωρίτης) υπέφερε όταν βλέπαμε μαζί γιατί δεν καταλάβαινα και ρωτούσα συνεχώς. Απέκτησα τη συνήθεια όταν στις διακοπές με την Κατιάνα (σ.σ.: Μπαλανίκα) και τη Μαρινέλλα εκείνες ήθελαν να βλέπουμε μόνο αστυνομικά. Αρχισα να ενθουσιάζομαι. Είναι ένα ελκυστικό είδος που απαιτεί συγκέντρωση ενώ σε ξεκουράζει γιατί φεύγεις τελείως από εσένα».
Πώς επιλέγετε τα έργα;
«Τα έργα είναι εκεί και εγώ, ανάλογα με την εποχή, τη στιγμή μου, πάω προς το ένα ή το άλλο. Εχω κάνει όλα τα είδη του θεάτρου, από μπουλβάρ ως αρχαία τραγωδία, πλην επιθεώρησης».
Κωμωδία ή δράμα;
«Κυνηγάω το χιούμορ αλλά δεν παραπέμπω αισθητικά σε αυτό – δεν με βλέπεις και λες «πάμε να σκάσουμε στα γέλια…». Για τους ανθρώπους που με ξέρουν από το θέατρο έχει αποδειχθεί ότι η κωμωδία μου πάει περισσότερο. Ο κόσμος που με ξέρει από την τηλεόραση, που είναι και πολύς, δεν με έχει δει σε κάτι κωμικό – με θεωρεί ρομαντική, δραματική. Ομως εγώ δεν μπορώ χωρίς το κωμικό. Εχω ένα στοιχείο σαρκασμού. Ο σαρκασμός στην κωμωδία είναι ένα είδος θλίψης και πόνου που έχεις μέσα σου – δεν φεύγει εύκολα. Αυτό το έχω από μικρή: αντί να κλαίω ή να κλαψουρίζω το ρίχνω στην πλάκα. Γι’ αυτό και όταν βλέπω ανθρώπους να κάνουν πλάκα με μαύρα πράγματα, καταλαβαίνω πόσο πονάνε. Αν δεν ξεσπάσεις, θα εκραγείς. Το δράμα το αγαπάω πολύ, αλλά με κουράζει περισσότερο. Η κωμωδία μού δίνει ευφορία».
Συνομιλείτε καλά με τις νεότερες γενιές. Πού οφείλεται;
«Πράγματι. Ζητούν τη συμβουλή μου – το λατρεύω αυτό. Ξέρω, από εμπειρία, να οδηγώ τα παιδιά χωρίς να αισθάνονται ότι πρέπει να ακολουθήσουν ό,τι τους πω. Θέλω να τα βγάλω από δυσκολίες και έτσι να κερδίσουν χρόνο. Καταλαβαίνω αν ένα παιδί θα πάει μπροστά – αν δεν είναι ξερόλας. Εγώ έχω πάντα απόλυτη ανασφάλεια μέχρι να ακούσω την πρώτη ανάσα του κοινού».
Επιτυχία – αποτυχία: Δύσκολη ισορροπία;
«Η επιτυχία δεν με τύφλωσε ποτέ. Ούτε η αποτυχία με έριξε στα τάρταρα. Επαιρνα ένα γερό μάθημα για να μην το ξανακάνω – έκανα κάτι άλλο, χειρότερο, αλλά όχι το ίδιο. Αυτό είναι η ζωή, νομίζω. Μεγάλη ψυχική καταστροφή παθαίνουν όσοι νομίζουν ότι κατέκτησαν τον κόσμο – και δεν έχουν κατακτήσει τίποτα. Το μόνο που μπορώ να πω, ειλικρινά, ότι έχω κατακτήσει και έχω χορτάσει είναι αγάπη. Το έχω πάρει, το έχω δώσει. Από τη στιγμή που έχεις αυτή την τροφή σαν παρακαταθήκη στην αποθήκη της ψυχής σου, είσαι ελεύθερος».
Την καριέρα σας τη χτίσατε συνειδητά;
«Απολύτως. Δεν έκανα τίποτα τυχαία ούτε στο θέατρο ούτε στην τηλεόραση. Είχα πολλές προτάσεις στην τηλεόραση και πάντα διάλεγα εκείνη που θα με πήγαινε παρακάτω. Ηθελα γερές βάσεις καναλιού, σκηνοθέτη, σεναρίου, ρόλου. Επίσης δεν είχα θέμα να παίξω έναν ρόλο που να είναι μικρότερος του πρωταγωνιστικού. Αρκεί να είχε ζουμί».
Τώρα είναι δυσκολότερο το τοπίο;
«Σήμερα είναι το ίδιο δύσκολα αλλά αλλιώτικα. Αυτός ο αιώνας δεν έχει τίποτα κοινό με τον προηγούμενο, υπάρχει μεγάλο χάος. Αλλάζει τόσο γρήγορα ο κόσμος, κάθε 50 χρόνια είναι σαν να έχουν περάσει 250. Η ευχή μου στα παιδιά είναι «κάντε θέατρο μόνο αν είναι θέμα ζωής ή θανάτου». Αλλιώς να μην το κάνουν γιατί είναι ένα επάγγελμα ακραία ανασφαλές και θα πονάει η ψυχή τους. Με τόση ανασφάλεια μπορείς να ζήσεις ένα-δυο χρόνια, όχι μια ολόκληρη ζωή».
Πώς καταλαβαίνει κανείς αν κάνει για το θέατρο;
«Χρειάζεται αυτογνωσία. Εγώ πάντα είχα μια έμφυτη αυτογνωσία – και οφείλεται στη δουλειά που είχα κάνει με τον εαυτό μου από μικρή. Εχω στοχοπροσήλωση. Δεν είμαι σκόρπια. Τα «θέλω» μου είναι συγκεκριμένα, απλά, αλλά ακατάλυτα. Θέλω κάτι για πάντα στην προσωπική μου ζωή, στο θέατρο. Το καμαρίνι μου είναι ίδιο εδώ και 25 χρόνια».
Η στοχοπροσήλωση κατακτιέται;
«Ποτέ αν δεν είναι στον χαρακτήρα σου».
Αρα ο χαρακτήρας είναι πάνω από το ταλέντο;
«Ολα είναι πάνω από το ταλέντο. Το ταλέντο είναι το 1%. Τα υπόλοιπα 99 είναι πάνω από το ταλέντο – αν τα έχεις θα πας μπροστά και χωρίς ταλέντο. Το έχουμε δει να συμβαίνει, όχι το αντίθετο. Το ταλέντο με όλα τα άλλα ανάποδα σε έχει πάρει και σε έχει σηκώσει, έχεις εξαφανιστεί την επομένη. Είμαι σίγουρη πια. Χρειάζεται συγκρότηση. Επίσης η παιδεία είναι από τα πράγματα που σε προχωράνε. Δεν σημαίνει ότι όταν έχεις παιδεία έχεις και σοφία πάνω στη ζωή. Είναι και η εξυπνάδα, όλα, ένας συνδυασμός».
Η πολιτική ορθότητα σας έχει επηρεάσει;
«Οταν είμαι μπροστά σε κόσμο, ακόμα και να διαφωνώ ριζικά, δεν το λέω επειδή ξέρω ότι δεν θα γίνει αντιληπτό – θα κρατήσουν την επιφανειακή πλευρά. Και έτσι έχω πάψει να μιλάω. «Εγώ είτε συμφωνώ είτε δεν συμφωνώ, συμφωνώ»: Είναι μια ατάκα από τον μονόλογο «Το τρομερό παιδί» των Ρέππα – Παπαθανασίου που είχα ανεβάσει. Αλλά αυτό με κουράζει, με απομονώνει. Εχω πια πέντε φίλους που νιώθω ότι δεν θα διαστρεβλώσουν τα λόγια μου. Και όταν είμαι μπροστά σε κάμερες επιλέγω πολύ προσεκτικά τις λέξεις μου για να μην παρεξηγηθώ».
Ζούμε με φόβο;
«Ναι, αλλά ζούμε και μόνοι».
Τηλεόραση θα κάνετε;
«Νομίζω ότι από εδώ και πέρα δεν είναι απλό να μου τύχουν οι προτάσεις που μου ερχόντουσαν κάποτε. Είναι σπάνιο να υπάρχει ένας πολύ ενδιαφέρων ρόλος για εμένα στην τηλεόραση – πρέπει να είναι ιδιαίτερος».
INFO: «Αόρατος επισκέπτης» του Οριόλ Πάουλο στο θέατρο «Κάτια Δανδουλάκη». Παίζουν: Κάτια Δανδουλάκη, Χρήστος Πλαΐνης, Θανάσης Πατριαρχέας, Μελίνα Λεφαντζή, Ντίνος Σπυρόπουλος, Χλόη Μάντζαρη.
