Τρεις μήνες απομένουν μέχρι οι διαγωνιζόμενοι του 69ου Ευρωπαϊκού Διαγωνισμού Τραγουδιού της Eurovision να ανέβουν στη σκηνή του St Jakobshalle στη Βασιλεία της Ελβετίας. Η περυσινή νίκη του Nemo με το τραγούδι «The Code» δεν ήταν απλώς μια μουσική επιτυχία για την Ελβετία, αλλά και μια ιστορική επιστροφή στις ρίζες του διαγωνισμού, καθώς φέρνει το φεστιβάλ πίσω στη χώρα που το φιλοξένησε για πρώτη φορά το 1956.

Φέτος 37 χώρες θα λάβουν μέρος στον διαγωνισμό, με το Μαυροβούνιο να επιστρέφει στον θεσμό έπειτα από δύο χρόνια απουσίας, ενώ η Μολδαβία ανακοίνωσε την αποχώρησή της για οικονομικούς λόγους.

Οι δύο ημιτελικοί θα διεξαχθούν στις 13 και 15 Μαΐου, ενώ οι 10 καλύτεροι από κάθε ημιτελικό, μαζί με τους big 5 και την οικοδέσποινα χώρα, θα διαγωνιστούν στον τελικό του Σαββάτου 17 Μαΐου 2025. Η Ελλάδα με την Klavdia (Κλαυδία Παπαδοπούλου) θα διαγωνιστεί στο πρώτο μισό του δεύτερου ημιτελικού.

Το τραγούδι της «Αστερομάτα», με ελληνικό χρώμα, σε σύνθεση των Arcade και της Klavdia και στίχους επίσης των Arcade, μάγεψε το κοινό, που το επέλεξε στον εθνικό τελικό που έγινε στις 30 Ιανουαρίου. «Υπόσχομαι να σας κάνω υπερήφανους. Νιώθω τεράστια ευγνωμοσύνη. Ευχαριστώ όλον τον κόσμο για τη στήριξη» δήλωσε συγκινημένη η νεαρή ερμηνεύτρια αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων.

Η ενόχληση της Τουρκίας

Τη χαρά της επισκίασε πρόσκαιρα η αντίδραση της Τουρκίας, καθώς υποστηρίζουν ότι οι στίχοι του τραγουδιού αναφέρονται στη Γενοκτονία των Ποντίων. Μάλιστα, η τουρκική δημόσια ραδιοτηλεόραση ανακοίνωσε ότι θα εξετάσει το τραγούδι και, εάν κριθεί απαραίτητο, θα καταθέσει επίσημη καταγγελία στην EBU.

Να σημειώσουμε πως η Τουρκία δεν συμμετέχει στον διαγωνισμό από το 2012. Από την πλευρά της ελληνικής συμμετοχής και της Klavdia το θέμα θεωρείται ήσσονος σημασίας και σχολιάζουν πως «η «Αστερομάτα» είναι ένα τραγούδι που μιλάει για τον αποχωρισμό σε κάθε του μορφή – τον αποχωρισμό από ό,τι αγαπάμε, από την παιδική μας ηλικία, από έναν τόπο που αφήνουμε πίσω, από μια αγκαλιά που δεν είναι πια κοντά μας. Είναι ένα τραγούδι που ενώνει ανθρώπους και πολιτισμούς, αντλώντας δύναμη από τη βαθιά ρίζα της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής».

Το φετινό μήνυμα του διαγωνισμού επικεντρώνεται στην ενότητα και τη διαφορετικότητα, προωθώντας τη μουσική ως γέφυρα που ενώνει πολιτισμούς και λαούς. Η διοργανώτρια χώρα, η Ελβετία, έχει ετοιμάσει ένα εντυπωσιακό θέαμα, με τη σκηνή να σχεδιάζεται ώστε να αντικατοπτρίζει την πολυπολιτισμικότητα και την καινοτομία της χώρας. Οπως έχει γίνει γνωστό, η σκηνή θα είναι εμπνευσμένη από τα βουνά και την ποικιλομορφία της Ελβετίας.

Ο Florian Wieder, ο σχεδιαστής παραγωγής με ελβετικές ρίζες, επιβλέπει τη σκηνογραφία της Eurovision για όγδοη φορά και σχολιάζει πως «στόχος μας ήταν να δημιουργήσουμε μια επαναστατική ιδέα σκηνής – μια ολιστική εμπειρία που δεν έχουμε ξαναδεί ποτέ στη Eurovision. Χάρη στην καθηλωτική διάταξη της σκηνής, το κοινό θα γίνει μέρος της Eurovision όπως ποτέ άλλοτε».

Την audiovisual επιμέλεια της διοργάνωσης έχει ο art director Artur Deyneuve. Εμπνευσμένος από την ελβετική παράδοση της άμεσης δημοκρατίας, η οποία περιστρέφεται γύρω από την ακρόαση και τον διάλογο, ο Deyneuve επέλεξε την «ακρόαση» ως το κεντρικό κατευθυντήριο θέμα της όλης σύλληψης του branding, ονομάζοντάς το «Unity Shapes Love». Το μήνυμα αυτό θα μεταφερθεί και οπτικά μέσω του εμβληματικού συμβόλου της καρδιάς της Eurovision, το οποίο αντιπροσωπεύει τον διάλογο, την ενότητα και την ενοποιητική δύναμη της μουσικής.

Η Hazel Brugger, η Michelle Hunziker και η Sandra Studer θα είναι οι παρουσιάστριες του μεγάλου τελικού (οι Brugger και Studer θα παρουσιάσουν και τους δύο ημιτελικούς). Σύμφωνα με τον ελβετικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα SRG SSR, η επιλογή του τρίο που θα παρουσιάσει τον διαγωνισμό φέτος συμβολίζει τις αξίες που χαρακτηρίζουν την Ελβετία: το άνοιγμα, την ποικιλομορφία, την πολυγλωσσία και την αίσθηση της συντροφικότητας.

Με διάταγμα αναβιώνει η σοβιετική Intervideniye

Από το 1994, οπότε η Ρωσία συμμετείχε πρώτη φορά στη Eurovision, σημείωσε πολλές επιτυχίες, με αποκορύφωμα τη νίκη του Ντίμα Μπιλάν το 2008 με το «Believe».

Ωστόσο, η επιτυχημένη πορεία της διεκόπη το 2022, όταν η EBU την απέκλεισε λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Τρία χρόνια μετά, ο Βλαντίμιρ Πούτιν υπέγραψε στις 3 Φεβρουαρίου διάταγμα για την αναβίωση της Intervision (Intervideniye στα ρωσικά) εντός του 2025. Δεν πρόκειται για νέα διοργάνωση αλλά για την επαναφορά του διαγωνισμού που πραγματοποιούνταν τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 στη Σοβιετική Ενωση.

Θεωρήθηκε σύμβολο εξωστρέφειας μετά τον θάνατο του σοβιετικού δικτάτορα Ιωσήφ Στάλιν και μέσω του διαγωνισμού γιόρταζαν τις καλλιτεχνικές παραδόσεις της Σοβιετικής Ενωσης. Συμμετείχαν χώρες του ανατολικού μπλοκ, αλλά και μη ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των κομμουνιστών συμμάχων της Μόσχας, όπως η Κούβα.

Μεταξύ των συμμετεχόντων ήταν και η Φινλανδία, η οποία διατήρησε την ουδετερότητά της κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και ήταν μία από τις λίγες χώρες που συμμετείχαν παράλληλα και στους δύο διαγωνισμούς (Eurovision και Intervision).

Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης η διοργάνωση επανήλθε το 2008, ενώ οι δύο επόμενες απόπειρες αναβίωσής της το 2014 και το 2015 έπεσαν στο κενό. Το διάταγμα του Πούτιν θα αναβιώσει τον θεσμό αυτή τη φορά ως απάντηση στη woke Eurovision. Οι επικρίσεις για τον φημισμένο φανταχτερό διαγωνισμό, ο οποίος συχνά εξυμνεί τα LGBTQ+ θέματα και τους καλλιτέχνες, αυξήθηκαν τα τελευταία χρόνια, με τους αξιωματούχους στη Μόσχα να επικρίνουν συχνά το περιεχόμενο για υπονόμευση των «παραδοσιακών οικογενειακών αξιών».

Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, η Intervision θα δώσει συντηρητικό τόνο, με τους καλλιτέχνες να καλούνται να τονίσουν τον σεβασμό στις παραδοσιακές οικουμενικές, πνευματικές και οικογενειακές αξίες.

«Οι καλλιτέχνες δεν μπορούν να ερμηνεύουν τραγούδια που καλούν σε βία, εξευτελίζουν την τιμή και την αξιοπρέπεια της κοινωνίας και απαιτείται να αποκλείονται εντελώς τα πολιτικά θέματα στους στίχους» όριζε ένα από τα ρωσικά έγγραφα σχεδιασμού.

Επικεφαλής της διοργάνωσης θα είναι ο αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης Ντμίτρι Τσερνισένκο. Σύμφωνα με τον ρώσο προεδρικό απεσταλμένο για τη διεθνή πολιτιστική συνεργασία Μιχαήλ Σβίντκοϊ, ο διαγωνισμός θα διοργανωθεί τον Σεπτέμβριο του 2025, με το ενδιαφέρον να είναι ήδη μεγάλο, καθώς περίπου 20 χώρες, συμπεριλαμβανομένων όλων των χωρών BRICS, έχουν επιβεβαιώσει τη συμμετοχή τους.