Ανάμεσα στα νεοκλασικά κτίρια και στα γραφικά σοκάκια της Πλάκας εγκαινιάστηκε πρόσφατα παρουσία του Πρωθυπουργού το «Σπίτι του Οδυσσέας Ελύτης», ένα μουσείο αφιερωμένο στον νομπελίστα ποιητή. Στεγάζεται σε ένα αναπαλαιωμένο, ειδικά διαμορφωμένο νεοκλασικό του 19ου αιώνα επί των οδών Διοσκούρων 4 και Πολυγνώτου, κοντά στο Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού, και αναμένεται να αποτελέσει ένα νέο σημείο αναφοράς για τους λάτρεις της ποίησης και της τέχνης.
Σε αντίθεση με τον τίτλο του, δεν στεγάζεται στο σπίτι του ποιητή (ο ίδιος έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του στην οδό Σκουφά 23 στο Κολωνάκι), αλλά σε ένα κτίριο που έχει παραχωρήσει το υπουργείο Πολιτισμού και θα λειτουργεί ως μουσείο με τη στήριξή του. Αλλωστε το πρότζεκτ ξεκίνησε το 2013 σε συνεργασία με την Ιουλίτα Ηλιοπούλου, ποιήτρια και πρώην σύντροφο του Οδυσσέα Ελύτη, με στόχο να δημιουργηθεί ένα μουσείο που θα τιμούσε την κληρονομιά του ποιητή.
Να σημειωθεί ότι τη δημιουργία του μουσείου συνέδραμαν το Ιδρυμα Αθηνάς Ι. Μαρτίνου και το Qualco Foundation. Η Ηλιοπούλου, κάτοχος των πνευματικών δικαιωμάτων του ποιητή, παραχώρησε την πολύτιμη συλλογή της με προσωπικά αντικείμενα, χειρόγραφα και εικαστικά έργα του Ελύτη, τα οποία εκτίθενται πλέον στους χώρους του μουσείου.
Η περιήγηση στο «Σπίτι του Ελύτη» ξεκινά από το ισόγειο, όπου οι επισκέπτες μπορούν να γνωρίσουν τη ζωή και το έργο του μέσα από μια εισαγωγική έκθεση. Χειρόγραφα, πρώτες εκδόσεις, σπάνια βιβλία, το Νομπέλ που κέρδισε το 1979 και λοιπά προσωπικά αντικείμενα του ποιητή ζωντανεύουν το πνεύμα του, ενώ οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να μεταφερθούν στον κόσμο του Ελύτη μέσα από ηχητικά και οπτικά ντοκουμέντα.
Η κεντρική αίθουσα φιλοξενεί την πιστή αναπαράσταση του χώρου εργασίας του, με το αυθεντικό γραφείο του στο οποίο δούλευε από τα μαθητικά του χρόνια, τα έπιπλα του καθιστικού του αλλά και τη βιβλιοθήκη του, σχεδιασμένη από τον Γιάννη Μόραλη, η οποία φιλοξενεί περισσότερους από επτακόσιους τίτλους. Παράλληλα, εικαστικά έργα της προσωπικής του συλλογής κοσμούν τους τοίχους της αίθουσας.
Στον πρώτο όροφο, το μουσείο λειτουργεί ως πολυχώρος με δυνατότητα φιλοξενίας εκδηλώσεων και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Ο χώρος είναι εξοπλισμένος με πιάνο και αποτελεί το ιδανικό σκηνικό για διαλέξεις, συνέδρια και βραδιές αφιερωμένες στην ποίηση και στη μουσική. Στο υπόγειο του κτιρίου, η βιβλιοθήκη-σπουδαστήριο προσφέρει πλήθος ελληνικών και ξένων εκδόσεων, ηχητικών αρχείων και σπάνιου αρχειακού υλικού, δίνοντας έμφαση στην εκπαιδευτική διάσταση του μουσείου.
