Ο καιρός δεν λέει να κρυώσει και πολύ, όμως τα Σαββατοκύριακα παίρνουν φωτιά καθώς η επίσκεψη στο θέατρο είναι μια δημοφιλής ψυχαγωγική επιλογή για μικρά και μεγαλύτερα παιδιά και συχνά και για τους γονείς τους. Και επιλογές υπάρχουν πάντα, και είναι και καλές. Για παράδειγμα, στη Μικρή Πόρτα των μεγάλων παιδικών παραστάσεων παρουσιάζεται φέτος από τον Θωμά Μοσχόπουλο «Το νησί των θησαυρών» του σκωτσέζου συγγραφέα Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον ο οποίος έβαλε τα θεμέλια για την «Πειρατική μυθολογία» και όλα τα συμπαρομαρτούντα της (χάρτες, πλοία, θησαυροί, ανταρσίες).

Σκηνή από «Το νησί των θησαυρών» του Σκωτσέζου συγγραφέα Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον.

Παλιότερα είχε ανέβει στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ως μια περιπατητική θεατρική διαδρομή, όμως το βασικό κοινό που έχει η τωρινή με την παλιότερη παράσταση είναι μάλλον η προδιαγεγραμμένη μεγάλη επιτυχία της. Ηδη έχει αρχίσει να διαδίδεται από στόμα σε στόμα χάρη στη μεταδοτική ενέργεια του δεκαμελούς θιάσου-ορχήστρα που ερμηνεύει τις μελωδίες του Κορνήλιου Σελαμσή, βασισμένες σε ναυτικούς σκοπούς και πειρατικά τραγούδια του 17ου και του 18ου αιώνα (και σε στίχους Θωμά Μοσχόπουλου).

«Υπάρχει περισσότερη μουσική στην τωρινή παραγωγή και πιο «σοβαρή» αντιμετώπισή της καθώς οι ηθοποιοί είναι και επαγγελματίες μουσικοί» θα πει στο «Βήμα» ο Θωμάς Μοσχόπουλος. «Επανήλθα στο «Νησί των Θησαυρών» γιατί είχα ανάγκη ένα πιο στιβαρό κλασικό έργο, εν προκειμένω ένα κλείσιμο ματιού στην ενηλικίωση, στην παιγνιώδη ανάδειξη της επίγνωσης ότι τα πράγματα στη ζωή δεν είναι μόνο άσπρο ή μαύρο. Οι αμιγείς παιδικές παραστάσεις ξένιζαν τα λίγο μεγαλύτερα μικρά παιδιά».

Ενα πρωτότυπο εγχείρημα

Η Νάντια Κοντογεώργη στα «Κλειδιά – για μια δυνατή ζωή», μια παράσταση που συνδυάζει το μουσικό θέατρο με την ψυχοθεραπευτική αφήγηση/ Φωτ.: Πάτροκλος Σκαφίδας

Η δημοφιλής ηθοποιός Νάντια Κοντογεώργη ανεβαίνει στην Κεντρική Σκηνή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου για να μοιραστεί με μικρούς και μεγάλους «Τα κλειδιά – για μια δυνατή ζωή», μια παράσταση που συνδυάζει το μουσικό θέατρο με την ψυχοθεραπευτική αφήγηση. Μη τη συντροφιά του μουσικού Αλέξανδρου Μποτίνη και τη θεραπευτική επίδραση των ήχων του τσέλου του, η δημοφιλής ηθοποιός αφηγείται παραμύθια επιστημονικά μελετημένα και γραμμένα ώστε να προσφέρουν ψυχοθεραπευτικά οφέλη.

Πρόκειται για ένα πρωτότυπο εγχείρημα που είναι μια ιδέα της Κοντογεώργη, η οποία τη συν-σκηνοθετεί κιόλας μαζί με τον Στέφανο Δρουσιώτη. Είναι βασισμένο στο βιβλίο της αμερικανίδας ψυχολόγου Νάνσι Ντέιβις «Therapeutic Stories that Teach and Heal» το οποίο έχει μεταφράσει και επεξεργαστεί δραματουργικά και επιστημονικά η παιδοψυχίατρος Βάλια Καράγιωργα.

Οπως θα πει στο «Βήμα» η Κοντογεώργη: «Παίρνουμε ορισμένα κλινικά εργαλεία γραμμένα με σύμβολα και μεταφορές που χρησιμοποιούσε η Ντέιβις στο τέλος συνεδριών και τα φέρνουμε στο θέατρο μέσα από έξι ιστορίες. Για παράδειγμα, για την αγάπη που αναζητούμε υπηρετώντας τους άλλους, για τα παιδιά εκείνα που έχουν λάβει αγάπη με τρόπο υγιή και φωτεινό και μεγαλώνοντας μπορούν να διακρίνουν τις αρρωστημένες εκφάνσεις της. Οι ιστορίες συγκροτούν έναν κύκλο που ξεκινά από το τραύμα και φτάνει στο μοίρασμα της γνώσης ότι ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής είναι η θεραπεία του στην οποία συμβάλλουν η τέχνη και η ψυχοθεραπεία».

 «Πινόκιο» και «Κοντραμπάσο»

Στιγμιότυπο από την παράσταση «Πινόκιο» στην Παιδική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου/ Φωτ.: Karol Jarek

Στην Παιδική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου ο Βασίλης Μαυρογεωργίου σκηνοθετεί τον «Πινόκιο», το κλασικό έργο του Κάρλο Κολόντι στη σύγχρονη εκδοχή του από τον Κρις Κούπερ. Η ιστορία του ξύλινου αγοριού και των περιπετειών του μέχρι να φτάσει να βρεθεί πάλι μαζί με τον πατέρα του, Τζεπέτο, είναι γνωστή.

Στη συγκεκριμένη παραγωγή ζωντανεύει μέσα από έναν πολυπληθή θίασο, με τη μουσική του Νίκου Κυπουργού και τους στίχους της Τζούλιας Διαμαντοπούλου, η οποία έχει κάνει και τη μετάφραση του έργου.

Οπως θα πει ο Μαυρογεωργίου στο «Βήμα»: «Αυτό το παραμύθι είναι διαχρονικό, μια πολύ όμορφη ιστορία που πιστεύουμε με τον Κρις  Κούπερ είναι και επίκαιρη, μια και στην εποχή μας υπάρχει μια έξαρση βίας και η ενέργεια των νεαρότερων παιδιών μπορεί να διοχετευτεί προς την καταστροφή και όχι προς τη δημιουργία. Υπάρχει το ζήτημα της ανατροφής αλλά και ότι τα παιδιά περνάνε από μια μηχανή εκπαίδευσης από την οποία συχνά τους κόβονται τα φτερά ενώ παράλληλα ζουν σε μια κοινωνία που τους ζητάει να μη λένε ψέματα αλλά όταν μεγαλώνουν εκπλήσσονται ανακαλύπτοντας πόσο ψεύδονται οι ενήλικες που έχουν τέτοιες απαιτήσεις από εκείνα. Νομίζω ότι μέσα από το έργο αναδεικνύεται ότι για να βρουν τον εαυτόν τους δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα πρέπει να είναι υπάκουα και πειθήνια, το ότι να παρασύρεται κανείς από τα πάθη του μπορεί να τον οδηγήσει στην περιπέτεια της ζωής, να τον βοηθήσει να αρχίσει να διακρίνει τι είναι καλό και τι όχι, πώς μπορεί να εμπνέεται από τις θετικές δυνάμεις».

Η δε ομάδα ΒίΔα των Bίκυ Καλπάκα και Δάφνη Καφετζή φέρνουν στη Μουσική Βιβλιοθήκη Λίλιαν Βουδούρη του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών μια διαδραστική παράσταση με ζωντανή μουσική και video art εμπνευσμένη από το βιβλίου του Πάτρικ Ζίσκιντ «Το κοντραμπάσο». Τρεις ηθοποιοί υποδύονται ρόλους και παίζουν φλάουτο, πιάνο και κοντραμπάσο επί σκηνής καθώς μπλέκονται σε μια περιπέτεια γεμάτη μουσική από την οποία θα βγουν και με τη συνδρομή των μικρών θεατών της παράστασης.

Εργα που αγαπήθηκαν

Η ίδια ομάδα ανεβάζει για δεύτερη χρονιά την παράσταση «Το μαγικό πινέλο της Νουρ» (για παιδιά 5 έως 10 ετών) στην Αμαξοστοιχία-Θέατρο το Τρένο στο Ρουφ για ένα κορίτσι που δραπετεύει μέσα από τον πίνακα που ζει, την Γκερνίκα του Πικάσο, για να ξεφύγει από τον πόλεμο. Θα ανακαλύψει στην πορεία με ένα μαγικό πινέλο όλα τα βασικά χρώματα της ζωής και της τέχνης μέσα σε εμβληματικούς πίνακες καλλιτεχνών όπως ο Πικάσο, ο Βαν Γκονγκ ή ο Μαρκ Ρόθκο. Πρόκειται για μια παράσταση που συνδυάζει τις βιντεοπροβολές animation που «ζωντανεύουν» τα ζωγραφικά έργα, ενώ συνοδεύεται από την πρωτότυπη μουσική του Μάκη Παπαγαβριήλ και τα τραγούδια που ερμηνεύουν ζωντανά οι ηθοποιοί.

Η Συντεχνία του Γέλιου του Βασίλη Κουκαλάνι δίνει κάθε χρόνο ραντεβού αξιοπιστίας με τους γονείς και τους μικρούς θεατές στο Σύγχρονο Θέατρο στο Γκάζι. Κι αυτό γιατί κάθε παράσταση που σκηνοθετεί έχει πάντα ένα σύγχρονο, άμεσο κοινωνικό μήνυμα. Φέτος ανεβαίνει μετά από δέκα χρόνια επικαιροποιημένο και εμπλουτισμένο το εμβληματικό πλέον «Τζέλα, Λέλα, Κόρνας και… ο Κλεομένης» του Φόλκερ Λούντβιγκ, που είχε κάνει πρεμιέρα στο θέατρο Πορεία το 2013. Πρόκειται για ένα διαχρονικά επίκαιρο έργο για τα τέσσερα παιδιά που θέλουν να επανοικειοποιηθούν τον δημόσιο χώρο και τον ελεύθερο χρόνο του παιχνιδιού και μια παράσταση για την οποία γράφτηκαν τα «θρυλικά» τραγούδια «Ενας ίσον κανένας» και «Αγόρια-Κορίτσια» του Φοίβου Δεληβοριά.

Η ισότητα των φύλων

Ο Λούντβιγκ αποδεικνύεται αγαπημένη επιλογή του Κουκαλάνι καθώς παράλληλα ανεβάζει για δεύτερη χρονιά το έργο του «Είμαστε πάτσι» και πάλι στο Σύγχρονο Θέατρο. Η παράσταση πραγματεύεται μέσα από την κωμωδία την ισότητα των φύλων και το κοινωνικό θέμα των έμφυλων διακρίσεων συνοδεία μουσικών που έχουν γράψει οι Αννη Θεοχάρη και Χαρά Γιαννούλα. Οπως θα πει στο «Βήμα» ο Κουκαλάνι: «Βρίσκω ότι ο τρόπος που ο Λούντβινγκ καταπιάνεται με σύγχρονες θεματικές είναι πολύ χρήσιμος, διαφωτιστικός, παιδαγωγικός. Είναι κείμενα που έχουν γραφτεί τη δεκαετία του ’70 αλλά θεωρώ ότι ο τρόπος που καταπιάνεται με σύγχρονες, σύνθετες θεματικές μέσα από μια σκωπτική, αποδομητική ματιά εξακολουθεί να παραμένει άρτιος».

Το εγγυημένο δημιουργικό δίδυμο των Ανδρης Θεοδότου και Δημήτρη Δεγαΐτη (μετάφραση-διασκευή των κειμένων και σκηνοθεσία αντίστοιχα) παρουσιάζει στο Θέατρο Ανεσις ξανά φέτος τη «Συμμορία του Μεσονυκτίου» του δημοφιλέστατου Βρετανού Ντέιβιντ Ουάλιαμς.  Πράγμα που σημαίνει ότι το χιούμορ, η δράση και ο σουρεαλισμός συναντιούνται με τον πιο αναπάντεχο τρόπο σε μια ιστορία που εφορμά από τη φιλία πέντε παιδιών από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις για να μιλήσει για πλείστα διαχρονικά θέματα όπως η αλληλεγγύη, η συμπερίληψη, η διαφορετικότητα, η αποδοχή και η αξία της συνεργασίας.

Την παράσταση ντύνει η πρωτότυπη μουσική του Νίκου Τσέκου  και οι προβολές comics  του Γιάννη Στύλου που πλαισιώνουν τους εννέα ηθοποιούς της. Οι Θεοδότου – Δεγαΐτης παρουσιάζουν και «Το Φάντασμα του Κάντερβιλ» του Οσκαρ Ουάιλντ στην Παιδική Σκηνή του Θεάτρου Βεάκη σχεδόν δέκα χρόνια μετά το πρώτο ανέβασμά του στο Θέατρο Τέχνης. Με καινούργια σκηνοθετική ματιά που περιλαμβάνει και ένα σπαρταριστό κομμάτι παντομίμας εμπνευσμένο από τον βωβό κινηματογράφο, μια και στη συγκεκριμένη εκδοχή το έργο διαδραματίζεται γύρω  στη δεκαετία του ’30, οι επτά ηθοποιοί-μουσικοί που συγκροτούν ουσιαστικά μια τζαζ ορχήστρα επί σκηνής επιδίδονται σε σωματικούς αυτοσχεδιασμούς για να ερμηνεύσουν την πολυεπίπεδη ιστορία για τον φόβο και τη διαχείρισή του, την επιείκεια και τις δεύτερες ευκαιρίες.

Θέατρο Σκιών

«Ραπουνζέλ χωρίς παραμύθι» στο θέατρο Κάππα στην Κυψέλη, ένα αντιπολεμικό έργο του Μάικ Κένι.

Ο Ηλίας Καρελλάς, η εγγύηση ποιότητας στο Θέατρο Σκιών, ανεβάζει αφενός τη νέα παραγωγή «Σκιές στο Πεντάγραμμο». Ο Καραγκιόζης και ο θρίαμβος της μουσικής» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Ανεβάζει όμως και τη «Ραπουνζέλ χωρίς παραμύθι» στο θέατρο Κάππα στην Κυψέλη, ένα αντιπολεμικό έργο του Μάικ Κένι. Η υψηλή αισθητική είναι πάντα αδιαμφισβήτητη στις παραστάσεις του έτσι όπως μπλέκει τις ανθρώπινες εν προκειμένω σκιές με τη δράση στη σκηνή. Η συγκεκριμένη δουλειά διαθέτει και τους String Demons που έχουν συνθέσει τη μουσική της αλλά και την Idra Kayne, την ιδιαίτερα ταλαντούχα τραγουδίστρια, σε πρωταγωνιστικό ρόλο. Πρόκειται για μια παράσταση στην οποία απονεμήθηκε το βραβείο Θεάτρου για Παιδιά και Εφήβους από την Ελληνική Ενωση Κριτικών Θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών, ενώ τελεί υπό την αιγίδα της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

Τέλος, καθώς τα Χριστούγεννα πλησιάζουν, να πούμε ότι στο Θέατρο του Κολλεγίου Αθηνών θα παρουσιαστεί «Η ωραία κοιμωμένη» στο πλαίσιο της τριλογίας των έργων του Τσαϊκόφσκι («Καρυοθραύστης», «Λίμνη των κύκνων») που θα ερμηνεύσουν τα μέλη του Imperial Classical Ballet, ενός διεθνούς φήμης μπαλέτου από την Ουκρανία (22/12 – 7/1/24).