Ζμπίγκνιου Πράισνερ : «Οταν ακολουθείς το ρεύμα, καταλήγεις στα σκουπίδια»

Μια συνέντευξη δεν γνωρίζεις ποτέ πού θα σε οδηγήσει. Πολύ περισσότερο δε όταν κάθεσαι μπροστά από τον συνεντευξιαζόμενο και προτού καλά-καλά συστηθείς ακούς να ρωτάει τον διερμηνέα: «Μα καλά κι άλλη συνέντευξη, μεσημέρι είναι, από το πρωί είμαι εδώ, πότε θα φάμε;». Τα πρώτα σύννεφα δημιουργήθηκαν, αναμένεις μπόρα, αλλά τελικά βγαίνει ο ήλιος. Ο συνθέτης Ζμπίγκνιου Πράισνερ κράτησε την όρεξή του για αργότερα και άρχισε να μιλάει όχι μόνο για τη συναυλία που θα δώσει στις 3 και 4 Νοεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, αλλά και για τη σχέση του με την Ελλάδα, τους έλληνες φιλοσόφους και ποιητές και το εξοχικό του στη Ρόδο.

Πρόκειται για δύο συναυλίες εφ’ όλης της ύλης που θα περιέχουν τις μελωδίες από τις ταινίες για τις οποίες έχει γράψει μουσική και αποσπάσματα από τη συνεργασία του με τη διεθνούς φήμης τραγουδίστρια Λίζα Γκέραρντ των Dead Can Dance. Συμμετέχουν επίσης η Μαρία Φαραντούρη, η σοπράνο Εντίτα Κρζεμιέν, ο πιανίστας Κονράντ Μαστίλο, ο βιολιστής Ζμπίγκνιου Παλέτα, η Νέα Συμφωνική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης και η Μεικτή Χορωδία «Νίκος Αστρινίδης».

«Το ποιοι συμμετέχουν και πότε θα γίνουν οι συναυλίες πρέπει να τα γνωρίζετε» σημειώνει ο συνθέτης και εισέρχεται κατευθείαν στο θέμα: «Είναι μεγάλη μου χαρά και ικανοποίηση που θα συνεργαστώ με τη Μαρία Φαραντούρη, μια επιθυμία που την είχα από παλιά και να που τώρα γίνεται πραγματικότητα». Οπως πραγματικότητα έκανε και ένα άλλο όνειρό του. Να αποκτήσει ένα σπίτι «σε αυτόν τον μαγευτικό τόπο την Ελλάδα», όπως υπογραμμίζει ο ίδιος, και να που το έκανε πραγματικότητα. «Αγόρασα ένα σπίτι στη Ρόδο, μακριά από τα τουριστικά μέρη του νησιού, και είμαι πολύ ικανοποιημένος εκεί. Μάλιστα έχω εργαστεί, έχω γράψει έργα, έχω δουλέψει πάνω στη μουσική σε ένα πολύ ιδιαίτερο τοπίο».

Ο Ζμπίγκνιου Πράισνερ έχει γράψει τη μουσική σε περισσότερες από 40 ταινίες. Τον γνωρίσαμε κυρίως μέσα από τη δουλειά του για την ταινία του Κριστόφ Κισλόφσκι «Η διπλή ζωή της Βερόνικα», όταν με το ψευδώνυμο Βαν ντε Μπαντεμάγερ υπέγραψε ένα από τα ομορφότερα κινηματογραφικά θέματα όπως είναι το «Concerto in e minor, Version 1798». Εχει συνεργαστεί και σε άλλες ταινίες του Κισλόφσκι («Ο δεκάλογος», «Μικρή ιστορία για έναν φόνο», «Τα τρία χρώματα: Μπλε, Λευκό, Κόκκινο»), καθώς και σε ταινίες άλλων σκηνοθετών, όπως τα «Europa Europa» της Ανιέσκα Χόλαντ, το «Μοιραίο πάθος» του Λουί Μαλ, «Οταν ένας άντρας αγαπά μια γυναίκα» του Λούις Μαντόκι καθώς και το «Κουαρτέτο σε τέσσερις κινήσεις» της Λουκίας Ρικάκη, αλλά δεν θέλει να τον ταυτίζουν με την κινηματογραφική μουσική. «Είμαι συνθέτης. Ο συνθέτης είτε γράφει κινηματογραφική μουσική είτε κάποιο άλλο έργο πρέπει να είναι συνθέτης. Εγώ γράφω δημιουργική μουσική με την καρδιά, και όπως έχει πει ο Αριστοτέλης ζούμε με συναισθήματα, όχι με τις ώρες στο ηλιακό ρολόι. Θα έπρεπε να μετράμε τον χρόνο με τους χτύπους της καρδιάς».

Στα εφηβικά χρόνια του ο Πράισνερ φαίνεται ότι μετρούσε τον χρόνο με ροκ ήχους καρδιάς. «Ημουν μέλος σε ροκ μπάντες, στο σχολείο. Μου άρεσε πολύ η μουσική από μικρός. Αλλά ο δρόμος με πήγε προς τη φιλοσοφία και την Ιστορία. Ηθελα να κάνω κάτι «σοβαρό» στη ζωή μου. Νωρίς κατάλαβα όμως ότι το σοβαρό είναι η μουσική και επέστρεψα σε αυτήν. Για να είσαι σοβαρός συνθέτης, πρέπει να είσαι σοβαρός επαγγελματίας». Και στα 63 του χρόνια αν μη τι άλλο ο πολωνός συνθέτης έχει αποδείξει τη σοβαρότητά του, την ωριμότητά του και την προσήλωσή του στο έργο του. Δεν το κρύβει ότι έχει δημιουργήσει «μια καινούργια γλώσσα στη μουσική. Αλλωστε αυτό γίνεται όταν πηγαίνεις κόντρα στο ρεύμα. Οταν το ακολουθείς, καταλήγεις στα σκουπίδια».

Ο Πράισνερ διαβάζει ποίηση, του αρέσουν ο Καβάφης και ο Παλαμάς, αν και «είναι πολύ δύσκολο να μελοποιηθούν» σημειώνει. Επίσης δεν κρύβει την πολιτική θέση του: «Αυτή την εποχή η κατάσταση στην Πολωνία θυμίζει δικτατορία». Εμμέσως πλην σαφώς, δεν κρύβει ότι είναι τζόρας. «Εχω κάνει κάποιες συνεργασίες στο Χόλιγουντ, αλλά εκεί τα πράγματα είμαι μπερδεμένα. Μπλέκονται πολλοί στα πόδια σου. Ο παραγωγός, το μάρκετινγκ. Ενώ στην Ευρώπη υπάρχει μια απευθείας επαφή με τον σκηνοθέτη και κάνεις τη δουλειά σου όπως ακριβώς εσύ θέλεις».