«Εγώ δεν ξέρω να μιλάω, το κάνω μέσα από τις εικόνες μου». Η αλήθεια είναι ότι τα έργα του Νάκη Παναγιωτίδη είναι εύγλωττα και φέρνουν τον θεατή σε επαφή με τον πυρήνα της προβληματικής του. Καθώς περιδιαβαίνεις την έκθεση «Nakis Panayotidis. Shut your eyes and see» στο Ιδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή στην Αθήνα έρχεσαι σε άμεση επαφή με τα θέματα που τον απασχολούν: η ροή του χρόνου, το πεπερασμένο της ύπαρξης, το ταξίδι αναζήτησης της περιπέτειας και του εαυτού. Τα μέσα που χρησιμοποιεί για να εκφραστεί πέρα από τα λόγια είναι πολλά, ετερόκλητα και πρωτότυπα – από μεγάλης κλίμακας φωτογραφίες βιομηχανικών τοπίων και γλυπτά αντικείμενα μέχρι εικόνες-κείμενα και εγκαταστάσεις.
Ειδικά τη δεκαετία του ’80 πειραματίστηκε με μια ρεαλιστική τεχνική κολάζ ενώ στα πιο πρόσφατα έργα του άρχισε να ενσωματώνει εικόνες-κείμενα αναζητώντας μια εννοιολογική προσέγγιση στην επικοινωνία του με το κοινό. Συνδετικός ιστός των έργων του, πέρα από το ότι εκφράζουν φιλοσοφικές και υπαρξιακές ανησυχίες, είναι ότι ο δημιουργός τους αδιαφορεί συνειδητά για την τεχνική και προτιμά να εστιάσει στην ελευθερία της έκφρασης.
Σε αυτή την αναδρομική έκθεση, υπό την αιγίδα της ελβετικής πρεσβείας και με την επιμέλεια της Φλερέτ Καραδόντη, προέδρου ΔΣ του Ιδρυματος Β&Ε Γουλανδή, και του Ματίας Φρένερ, πρώην διευθυντή του KunstmuseumBern, σταχυολογείται υλικό από μια πολυετή πορεία από τη δεκαετία του ’70 μέχρι σήμερα, ώστε να συστηθεί στο ελληνικό κοινό αυτός ο άγνωστος εν πολλοίς έλληνας δημιουργός της διασποράς.
«Είναι η σημαντικότερη έκθεση για μένα γιατί με κάνει να νιώθω τα πιο ευχάριστα συναισθήματα», όπως περιέγραφε στον χώρο της έκθεσης στο πλαίσιο της σχετικής συνέντευξης Τύπου. Οταν τον πρωτοσυνάντησαν σε μια έκθεσή του στη Βέρνη στα μέσα της δεκαετίας του ’80, τόσο ο Βασίλης όσο και η Ελίζα Γουλανδρή διέκριναν ευθύς αμέσως τη δυναμική της δουλειάς του και τον sui generis χαρακτήρα του. Εξ ου και έσπευσαν να αγοράσουν δύο έργα του για τη συλλογή τους.
Από την Κυψέλη στο Τορίνο
Ενας αυτοδίδακτος καλλιτέχνης, ο Νάκης Παναγιωτίδης, ξεκίνησε την πορεία του από την Κυψέλη και αργότερα, στο Τορίνο της Ιταλίας όπου πήγε για σπουδές στην αρχιτεκτονική και ήρθε σε επαφή με το κίνημα της Arte Povera, όπως και μετέπειτα στη Ρώμη. Οι επαναστατικές ιδέες αυτής της περιόδου διαμόρφωσαν τη δική του εννοιολογική γλώσσα και ο ίδιος άρχισε να χρησιμοποιεί ευτελή υλικά όπως το αλουμινόχαρτο και η πίσσα, τα οποία αναβάθμισε μέσα από την τέχνη του, ή πολύτιμα που μεταχειρίστηκε ως ευτελή, όπως για παράδειγμα τον μπρούντζο, στον οποίο προσέδωσε όψη παρόμοια με τη λάσπη. Το νέον με τη φωτεινότητά του χρησιμοποιείται για να προσδώσει βάθος και νόημα στα έργα του αλλά και να εντείνει τα συναισθήματα που θέλει να προκαλέσει εν δυνάμει στους θεατές – άλλοτε ειρωνεία, άλλοτε οργή ή μελαγχολία και φόβο.
«Nakis Panayotidis. Shut your eyes and see» στο Ιδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, Ερατοσθένους 13, Αθήνα, ως τις 2/3/2025.