φαύλος κύκλος διάψευση – ενοχή – εξομολόγηση – απενοχοποίηση – συνδέσμευση υλοποιείται με παιγνιώδη τρόπο στη σκηνή του θεάτρου Σταθμός με αφορμή μια ποιητική σύνθεση που φιλοτεχνήθηκε το 1915 από τον Edgar Lee Masters μελετώντας τα επιγράμματα της Παλατινής Ανθολογίας. Αλλά και ο Λουκιανός είναι διακριτικά υποφώσκων σε αυτό το απολύτως ρηξικέλευθο και επιτυχημένο λογοτεχνικό και θεατρικό εγχείρημα αφού η ιδέα των συνομιλούντων νεκρών προέρχεται από το έργο του «Νεκρικοί διάλογοι», όπως παρατηρεί στο εύστοχο σημείωμά του ο Κωνσταντίνος Ζήκας που συνυπογράφει με τη Δήμητρα Κονδυλάκη αυτή την απολύτως λειτουργική μετάφραση-διασκευή. Η δραματουργική επεξεργασία είκοσι επτά από τα διακόσια σαράντα έξι ποιήματα της συλλογής «Ανθολογία του Σπουν Ρίβερ» («Spoon River Anthology») οδηγεί σε ένα ευπροσήγορο σκηνικό δρώμενο με τη συνοδεία μουσικής που συμπληρώνει, συνοδεύει ή υπονομεύει αντιστικτικά την αφηγηματική «παντογνωσία» των πνευμάτων που καταλαμβάνουν τους ηθοποιούς και συνδεσμεύουν τους θεατές σε μία εκ των άνω θέαση της ανθρώπινης κατάστασης. Η θεατρική σύμβαση πολλαπλών ειδώλων σε παράλληλους καθρέφτες παραπέμπει όχι μόνο στο μιούζικ χολ αλλά και στο λούνα-παρκ και στο τσίρκο. Πρόκειται για ένα «δωμάτιο με καθρέφτες» που απογειώνουν τη φαντασία καταργώντας κάθε όριο μεταξύ πραγματικού και ιδεατού. Αυτό το παιχνίδι ταιριάζει απόλυτα με την όψιμη νεωτερικότητα που επηρεάζει ως περιρρέουσα ατμόσφαιρα την επινόηση και συγγραφή αυτή της πρωτοποριακής ανθολογίας-συρραφής παράλληλων αλλά και τεμνόμενων μονολόγων που σκιαγραφούν την αδιέξοδη ζωή σε μια μικρή πόλη, πραγματική κι όχι φανταστική όπως στη «Μικρή μας πόλη», το τρίπρακτο θεατρικό έργο του Θόρντον Ουάιλντερ που γράφτηκε το 1938. Είχε προηγηθεί ο τολμηρός Λουίτζι Πιραντέλο με το «Εξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα» το 1921. Και στα δύο αυτά θεατρικά έργα προβάλλεται για πρώτη φορά στη σύγχρονη δραματουργία του εικοστού αιώνα το τέχνασμα ότι ένα νεκρό ή ζωντανό πρόσωπο αναζητεί τον εξομολόγο του, ακριβώς όπως ο Αμλετ λίγο πριν πάει να συναντήσει τον νεκρό πατέρα του αναθέτει στον πιστό του φίλο να διασώσει την αληθινή ιστορία του. Ομως εδώ δεν πρόκειται για πνευματική διαθήκη, αλλά για νεκρανάσταση, για επιστροφή από τον Κάτω Κόσμο των Σκιών προκειμένου να αποκατασταθεί η τάξη και μια αίσθηση δικαίου που βαραίνει τα πρόσωπα που δεν μπόρεσαν να δράσουν όπως ήθελαν και να πουν την αλήθεια τους όσο ζούσαν. Περνούν λοιπόν από την αποθάρρυνση στην απογοήτευση κι από εκεί στη διάψευση που θα τους δηλητηριάσει και θα τους οδηγήσει στην άλλη πλευρά. Το μεταφυσικό στοιχείο είναι φανερό, ακριβώς όπως στη σκηνή όπου το σαιξπηρικό φάντασμα του δηλητηριασμένου βασιλιά παρουσιάζεται στον έκθαμβο γιο του προκειμένου να του αποκαλύψει την αλήθεια για τη δολοφονία του από τον άτιμο, δόλιο και ύπουλο αδελφό του. Στη συγκεκριμένη περίπτωση κάθε τι ερεβώδες έχει δώσει τη θέση του στο παίγνιο, στην άποψη του Ηρακλείτου για το τυχαίο, που είναι συνάμα και τραγικό και κωμικό.
Στη συγκεκριμένη παράσταση πέντε ηθοποιοί (τέσσερις επί σκηνής, δύο άντρες, δύο γυναίκες και ένας ως voice over) υποδύονται εναλλάξ είκοσι επτά δραματικά πρόσωπα, που, αφού βρήκαν συγγραφέα, βρήκαν και μουσικό, σκηνοθέτη, χορογράφο, σκηνογράφο, ενδυματολόγο και κοινό προκειμένου να μοιραστούν τα εσώψυχά τους μαζί μας κι έτσι να επιτύχουν ίσως την εσωτερική τους λύτρωση και να αναπαυθούν επιτέλους στη γαλήνη του άχρονου.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
