Πώς συνεργάζονται δύο δημιουργικοί άνθρωποι, ιδίως όταν δηλώνουν ότι αυτό που τους έφερε κοντά εξαρχής ήταν οι μεγάλες διαφορές τους; Για την Τίφανι Τρεγκάρθεν και τον Ντέιβιντ Ρέιμοντ η δημιουργική διαδρομή ξεκινά από διαφορετικά μονοπάτια (τζαζ, μπαλέτο, μοντέρνο και street dance αντίστοιχα, με κοινό τους το tap dancing) και κάπου στην πορεία συναντιούνται για να διαπιστώσουν πώς αλληλεπιδρούν τα ευρήματά τους. Αμφότεροι Καναδοί αλλά αντιθετικοί, αρχής γενομένης από τους σωματότυπούς τους, πρωτοσυναντήθηκαν το 1994 στον Καναδά, βρέθηκαν στην Αμβέρσα, από το 2007 επέστρεψαν στη γενέθλια γη και μέσα από το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού του Βανκούβερ την ίδια χρονιά πήραν μορφή ως Out Innerspace Dance Theatre.
Η παράσταση «Bygones»
Αυτή λοιπόν η ομάδα, η δουλειά της οποίας έχει χαρακτηριστεί ως «καινοτόμος αλλά προσβάσιμη», φέρνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα και στο 29ο Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας την παράσταση «Bygones» – στην Κεντρική Σκηνή του Μεγάρου Χορού Καλαμάτας, στις 18 Ιουλίου. Ενα έργο που ξεκίνησε το ταξίδι του το 2019 και μετά το αναγκαστικό διάλειμμα της πανδημίας επέστρεψε στις σκηνές του κόσμου το 2021 με «αυτό το διαμάντι», όπως έχει χαρακτηριστεί από μερίδα του Τύπου.
«Συναρπαστική χορογραφία, εφευρετικός φωτισμός και ονειρική, σχεδόν στοιχειωμένη αρχιτεκτονική και ευφάνταστα props που δημιουργούν μαγικές ψευδαισθήσεις» ήταν η ετυμηγορία. Mια παράσταση που γεννήθηκε από την ανάγκη έκφρασης ψυχικών καταστάσεων και αντιφατικών συναισθημάτων. Διότι «υπήρξε και εξακολουθεί να υπάρχει τόσο μεγάλη ροή αντιφατικών συναισθημάτων γύρω μας, άλλα που νιώθεις ότι σε κρατούν πίσω και άλλα ότι σε σπρώχνουν προς τα εμπρός», όπως θα πει στο «Βήμα» η Τίφανι Τρεγκάρθεν.
«Μας συγκίνησε ο τρόπος που είδαμε τον κόσμο να κινείται αναζητώντας την αλλαγή, η οποία ωστόσο δεν συνέβαινε ακόμη, όπως και τις προσπάθειές του να επιβιώσει από εκείνες τις αλλαγές που δεν περίμενε καθόλου ότι θα έρθουν. Χρησιμοποιήσαμε τη δημιουργία και την καταστροφή ως διαδοχικές καταστάσεις που βρίσκονται σε ένα μεταίχμιο, που ακροβατούν σε ένα όριο το οποίο μετακινείται μια από εδώ και μια από εκεί, και αυτή έγινε η κινητήρια δύναμη για την κινησιολογία αλλά και για το πώς αλληλεπιδρούμε με τον ήχο, τα αντικείμενα, το φως. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η αλλαγή γίνεται τόσο το πρόβλημα όσο και η λύση. Στην παράσταση «Bygones» το παρελθόν προσκολλάται στο παρόν και το μέλλον δημιουργεί τα μαγνητικά πεδία που θέτουν τα πράγματα σε κίνηση» συμπληρώνει.
Από κοντά και τα ηχητικά τοπία που επενδύουν την παράσταση. Οι Out Innerspace Dance Theatre αγαπούν όλα τα είδη μουσικής, από τα παραδοσιακά είδη έως την πειραματική και ηλεκτρονική μουσική και οδηγούνται στο «score» της κάθε παράστασης με διαισθητικό τρόπο, εμπλουτίζοντας έτσι και τη μακρά playlist τους που χρησιμοποιούν για την έρευνά τους πριν από τη δημιουργία κάθε έργου. «Ηχογραφούμε επίσης τους ήχους των σκηνικών με τα οποία δουλεύουμε, συγκεντρώνουμε μια συλλογή ήχων που θα μπορούσαν να περιγράφουν με έναν τρόπο το εσωτερικό τοπίο και «κλίμα» των χαρακτήρων: βροχή, βροντή, μουρμουρητά και ήχους του αέρα. H sound designer Κέιτ Ντε Λορμ έκανε θαύματα, καθώς κατάφερε να ανταποκριθεί σε όλα τα περίπλοκα αιτήματά μας μέσα από τον τεράστιο κατάλογο ηχητικού υλικού» θα πει η Τρεγκάρθεν.
Μια διαρκής δημιουργική διαδικασία
Η παράσταση «Bygones» φέρει τη δημιουργική σφραγίδα όχι μόνο της Τρεγκάρθεν και του Ρέιμοντ αλλά και άλλων πέντε συνεργατών τους (Ελια Γκραντ, Ντέιβιντ Χάρβεϊ, Ρενέ Σίγκουιν, Τζέιντ Τσονγκ και Αϊντεν Κας). «Η συνεισφορά του cast με το οποίο πρωτοδημιουργείται η παράσταση είναι μεγάλη, καθώς οι επιθυμίες τους, η προσωπική τεχνική κίνησης, τα ερμηνευτικά αντανακλαστικά τους, η φύση τους, τα ερωτήματα που θέτουν για το έργο είναι μια καθοριστική και ζωτική δύναμη που το συν-διαμορφώνει». Ωστόσο είναι οι δυο τους εκείνοι που ηγούνται τελικά της δημιουργίας, τουλάχιστον σίγουρα στο συλλογικό ασυνείδητο (και συνειδητό) του κοινού που πηγαίνει να δει τις παραστάσεις τους.
«Το μεγαλύτερο μέρος της δημιουργικής μας διαδικασίας είναι διαισθητικό και εφαπτόμενο. Δουλεύουμε παράλληλα και βρισκόμαστε σε συνεχή διάλογο. Παίρνουμε το προβάδισμα σε συγκεκριμένες ιδέες, μοιραζόμαστε το υλικό για να το διαμορφώσουμε περαιτέρω, ενώ δουλεύουμε παράλληλα πάνω σε άλλες παραμέτρους της παράστασης. Είναι σημαντικό και για τους δυο μας να δημιουργούμε με όλη μας την ανεξαρτησία, να μην προσπαθούμε να χωρίσουμε τα πράγματα ακριβώς στη μέση μέχρι να εντοπίσουμε και να διευκρινίσουμε τι είναι περισσότερο επείγον και αναπόσπαστο».
Το αίνιγμα της σωματικής παρουσίας
Αραγε υπάρχει η απόλυτη, η ύψιστη ερμηνεία και απόδοση μιας χορογραφίας; «Εθεσα στην ομάδα αυτό ακριβώς το ερώτημα και όλοι συμφωνήσαμε ότι η προσέγγισή μας στη δημιουργία, στην απόδοση και στην ερμηνεία της χορογραφίας δεν είναι απόλυτη, ούτε οριστική. Το αέναο της μορφής που έχει το έργο και οι τρόποι με τους οποίους εκφράζεται η σωματικότητά μας και το ποιοι είμαστε ως άνθρωποι μέσα σε αυτό το επαναδιαμορφώνουν με τρόπους που δεν είναι ποτέ οι ίδιοι. Η εμπειρία του χορού ενέχει την απελευθέρωση και το μη τετελεσμένο.
Οι πεπερασμένοι στόχοι, τα ορόσημα και οι συγκεκριμένες ιδέες το μόνο που κάνουν είναι να αναδεικνύουν πόσο αναπόφευκτο αλλά και απαραίτητο είναι το στοιχείο της έκπληξης, όπως και το αίνιγμα της σωματικής παρουσίας. Συχνά αισθάνομαι ότι όσο πιο στέρεη και συγκεκριμένη είναι η επιθυμία για το «απόλυτο» τόσο περισσότερο ενισχύει τελικά την ανάγκη να παραμένουμε περίεργοι, να προσπαθούμε να ζούμε, παρόλο που δεν γνωρίζουμε ακριβώς ποια είναι εκείνα τα στοιχεία που αντικατοπτρίζουν τη ζωή».
«Bygones»: Κεντρική Σκηνή του Μεγάρου Χορού Καλαμάτας, στις 18 Ιουλίου.