Με το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας νωπό ακόμα στη μνήμη μας από τον Σεπτέμβριο, λίγες μέρες έχουν απομείνει μέχρι την έναρξη του κινηματογραφικού θεσμού με τη μεγαλύτερη ιστορία στην Ελλάδα. Την ερχόμενη Πέμπτη 2 Νοεμβρίου και για 64η φορά στην ιστορία του, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ετοιμάζεται να σηκώσει αυλαία. Με δυνατό πρόγραμμα, σημαντικούς καλεσμένους και μια σειρά από ποικίλες δράσεις αναμένεται να απασχολήσει εφ’ όλης της ύλης το κοινό του ως την Κυριακή 12 του μηνός.

Μπελούτσι και Μαζάουερ

Η άφιξη της Μόνικα Μπελούτσι είναι ίσως ο μεγαλύτερος άσος της εφετινής διοργάνωσης. Η ιταλίδα ηθοποιός θα είναι ένα από τα τιμώμενα πρόσωπα και θα παρουσιάσει στο Ολύμπιον το ντοκιμαντέρ «Μaria Callas: Επιστολές και αναμνήσεις» που γυρίστηκε κατά τη διάρκεια της θεατρικής περιοδείας της όπου ερμηνεύει σε μονόλογο αποσπάσματα από επιστολές της Μαρίας Κάλλας. Η προβολή του υβριδικού φιλμ των Τομ Βολφ και Γιάννη Δημολίτσα θα γίνει την Τετάρτη 8 Νοεμβρίου και εντάσσεται στο πλαίσιο των εορτασμών για το «Ετος Μαρία Κάλλας» για τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννησή της.

Ενα εξίσου μεγάλο όνομα, ο κινηματογραφικός σκηνοθέτης Αλεξάντερ Πέιν, θα στηρίξει για μια ακόμη χρονιά το ΦΚΘ κάνοντας εκεί την πανελλήνια πρεμιέρα της ταινίας του «Τα παιδιά του χειμώνα» (The Holdovers) όπου πρωταγωνιστεί ο Πολ Τζιαμάτι. Την ίδια ώρα, στο πλαίσιο του μεγάλου αφιερώματος στον σπουδαίο σκηνοθέτη Τάκη Κανελλόπουλο και σε συνεργασία με την Πρωτοβουλία για τις Δημόσιες Ανθρωπιστικές Επιστήμες Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος (SNFPHI) του Πανεπιστημίου Κολούμπια, το Φεστιβάλ θα υποδεχτεί στη σκηνή του Ολύμπιον τον διάσημο ιστορικό και συγγραφέα Μαρκ Μαζάουερ. Με αφορμή την προβολή του κλασικού «Ουρανού» του Κανελλόπουλου, ο Μαζάουερ θα μιλήσει για το ιστορικό πλαίσιο της ταινίας, τη σχέση της με την επίσημη Ιστορία και τη συμβολή του Κανελλόπουλου στην παραγωγή της εθνικής μας μνήμης.

Εφέτος, ο  κορμός του 64ου ΦΚΘ, το μεγάλο θεματικό του αφιέρωμα, αφορά ένα από τα πιο δυνατά σύμβολα στην ιστορία του κόσμου και του σινεμά: τα φαντάσματα, «τις μορφές που μας στοιχειώνουν και κατοικούν εκεί που η σφαίρα της φαντασίας συναντά δοξασίες, ανομολόγητους φόβους και τη διαχρονική έλξη του ανθρώπου προς το μεταφυσικό» όπως αναφέρει η διοργάνωση. Και αν εκ πρώτη όψεως μια σύνδεση ανάμεσα στο «Βαμπίρ» (1932) του Καρλ Ντράγιερ με το «Ουγκέτσου Mονογκατάρι» (1953) του Κέντζι Μιζογκούτσι ή ανάμεσα στους «Κυνηγούς» (1977) του Θόδωρου Αγγελόπουλου με το «Inland Empire» (2006) του Ντέιβιντ Λιντς δείχνει μάλλον ανέφικτη, το αφιέρωμα «Φαντάσματα» έχει διαφορετική γνώμη. Οι τέσσερις προαναφερθείσες ταινίες όπως και όλες οι υπόλοιπες εντάσσονται στο πρόγραμμα που επιμελείται ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης και διεθνούς φήμης κριτικός κινηματογράφου Ντένις Λιμ ως guest curator.

Οι ταινίες «Animal» της Σοφίας Εξάρχου, «Medium» της Χριστίνας Ιωακειμίδη  και «Ο τελευταίος ταξιτζής» είναι οι ελληνικού ενδιαφέροντος ταινίες στην «ελίτ» των διαγωνιστικών τμημάτων, του Διεθνούς Διαγωνιστικού, ενώ μια αμερικανική παραγωγή έλληνα σκηνοθέτη, το «Fingernails» του Χρήστου Νίκου («Μήλα»), προκαλεί επίσης ενδιαφέρον. Στην ταινία πρωταγωνιστούν οι Ριζ Αχμέντ και Τζέσι Μπάκλεϊ. Στο τμήμα Meet the Neighbors+ από ελληνικής πλευράς διαγωνίζεται η «Φόνισσα» της Εύας Νάθενα και το «Guest star» του Βασίλη Χριστοφικάκη.

Στιγμιότυπο από την παρουσία μαθητών στις προβολές του 11ου Κινηματογραφικού Φεστιβάλ Χανίων.

Στα Χανιά πάνε σινεμά

Βράδυ Σαββάτου 21 Οκτωβρίου και όποιος τυχόν περνούσε από την οδό Ανδρέα Παπανδρέου των Χανίων θα έμενε εντυπωσιασμένος από την κοσμοσυρροή στο Πνευματικό Κέντρο της πόλης, όπου γινόταν το αδιαχώρητο λίγο πριν από την προβολή του εξαιρετικού ντοκιμαντέρ «Ζάκρος» του Φίλιππου Κουτσαφτή. Το προαύλιο του Κέντρου, όπου εδώ και 11 χρόνια αποτελεί τη βάση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων, ήταν γεμάτο χαμογελαστά πρόσωπα που αδημονούσαν να μπουν στην αίθουσα.

Την ίδια ώρα, και πάλι στο προαύλιο, ο Παντελής Βούλγαρης μιλούσε στο ραδιοφωνικό στούντιο του φεστιβάλ για τη δημιουργία της ταινίας του «Ολα είναι δρόμος» (1998) που επρόκειτο να προβληθεί μεταμεσονύχτια. Πολύς κόσμος παρακολουθούσε έξω από το στούντιο. «Είναι στενόχωρο να αφήνεις κόσμο έξω από την αίθουσα επειδή πολύ απλά δεν χωρά» μας είπε ο κ. Ματθαίος Φραντζεσκάκης, καλλιτεχνικός διευθυντής του θεσμού και αφοσιωμένος ολοκληρωτικά πάνω του. «Αλλά την ίδια ώρα αποδεικνύει ότι η δουλειά που κάνουμε επί έναν ολόκληρο χρόνο για τη διεξαγωγή του φεστιβάλ αυτές τις μέρες του Οκτωβρίου έχει πιάσει τόπο».

Οι δραστηριότητες του Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Χανίων είναι τόσες όσες ο θεσμός μπορεί να «σηκώσει». Η ανάγκη του κόσμου να συμμετάσχει στα δρώμενα της διοργάνωσης φάνηκε από την Τετάρτη 18 Οκτωβρίου, τη βραδιά που η αυλαία του 11ου Φεστιβάλ Χανίων σηκώθηκε με την προβολή σε νέα κόπια του  «Ρεμπέτικου» του Κώστα Φέρρη. Ωστόσο, το φεστιβάλ δεν ενδιαφέρεται μόνο για τις βραδινές εκδηλώσεις, αλλά εστιάζει με προσοχή στην κινηματογραφική εκπαίδευση του νεότερου κοινού. Απόδειξη: κάθε πρωί και καθ’ όλη τη διάρκεια του φεστιβάλ πραγματοποιούνται προβολές για τα σχολεία και χιλιάδες παιδιά της πόλης παρακολουθούν κινηματογράφο.

Η μόνη εφετινή απώλεια ήταν η ξαφνική ακύρωση της επίσκεψης του γερμανού, τουρκικής καταγωγής, σκηνοθέτη Φατίχ Ακίν ο οποίος αναγκάστηκε να ακυρώσει την προγραμματισμένη του επίσκεψη επειδή η άρση της απεργίας των ηθοποιών στην Αμερική τον υποχρέωσε να μεταβεί στις Ηνωμένες Πολιτείες για επαγγελματικούς λόγους.

Δράμα και Πανόραμα

Αυτές τις μέρες και έναν περίπου μήνα μετά την 46η διοργάνωσή του, το Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας παρουσιάζει το σύνολο του Εθνικού Διαγωνιστικού Προγράμματός του αλλά και τις βραβευμένες ταινίες του Εθνικού Σπουδαστικού Τμήματος στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Οι προβολές άρχισαν την περασμένη Πέμπτη και θα ολοκληρωθούν την Κυριακή 9 Οκτωβρίου. Θυμίζουμε ότι εφέτος η ταινία «Αρκουδότρυπα» των  Χρυσιάννας Παπαδάκη και Στέργιου Ντινόπουλου βραβεύθηκε με τον Χρυσό Διόνυσο. Τέλος, ένας άλλος κινηματογραφικός θεσμός του φθινοπώρου, το Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, το μακροβιότερο κινηματογραφικό φεστιβάλ της Αθήνας, ετοιμάζεται για την 36η χρονιά διεξαγωγής του. Εφέτος θα γίνει στους κινηματογράφους Ελλη και Ανδόρα από την Πέμπτη 30 Νοεμβρίου μέχρι την Τετάρτη 6 Δεκεμβρίου.