Με αφετηρία τον κύκλο «Είκοσι τραγούδια του ελληνικού λαού» του Γιάννη Κωνσταντινίδη και τα κείμενα του καλλιτέχνη και ερευνητή Αλέξανδρου Παπαδόπουλου, η drag βαρύτονος Νίνα Νάη, η περφόρμερ Daglara και ο πιανίστας Γιώργος Ζιάβρας «μιλούν για το ανοιχτό τραύμα της πατριαρχίας και την παρέκκλιση». Πρόκειται για την παράσταση «Τραγούδια του ελληνικού λαού – Drag ορατόριο» που θα παρουσιαστεί από τις 17 ως τις 20 Ιουλίου στην Πειραιώς 260 (Β) στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Είχαν προηγηθεί οι «Βάκχες» του Ευριπίδη στην «ανατρεπτική queer ανάγνωση» της Ελλης Παπακωνσταντίνου.

Η νέα πραγματικότητα, όπως εκδηλώνεται και μέσα από τον πρωτοπόρο χώρο της τέχνης, είναι εδώ. Το επιβεβαιώνει η όλο και πιο συχνή παρουσία στη βιομηχανία της showbiz των non-binary, agender, transgender, bigender, bisexual, pansexual, transexual, genderqueer κ.λπ. ανθρώπων (χρειαζόμαστε λεξικό για να μάθουμε να χειριζόμαστε σωστά τους νέους όρους), οι οποίοι ευαγγελίζονται μια κοινωνία πολλαπλών φύλων, έξω από τον έμφυλο δυϊσμό και μακριά από τις διακρίσεις.

O ηθοποιός Ελιοτ Πέιτζ.

Στην τηλεόραση και στη σκηνή

Στη σειρά «Willow» της Disney+ παίζει μια ανοιχτά τρανς γυναίκα ηθοποιός, η Ταλίσα Γκαρσία. Την ίδια στιγμή, ο ηθοποιός Ελιοτ Πέιτζ – ο οποίος είχε γίνει διάσημος όταν ακόμα ήταν γυναίκα, ονομαζόταν Ελεν Πέιτζ – χτίζει μια νέα σταδιοδρομία. Η Canadian Opera Company παρουσίασε την παραγωγή «The Queen in Me» της ιαπωνο-καναδής «queer, trans non-binary, interdisciplinary performer» Τέιγια Κασαχάρα, διά της οποίας καταγγέλλεται ο τρόπος με τον οποίο αστυνομεύεται η σεξουαλική κουλτούρα των ανθρώπων κάθε φύλου και φυλής στον κόσμο της όπερας. H Λουτσία Λούκας έγινε η πρώτη ανοιχτά trans τραγουδίστρια («transgender baritone») που εμφανίστηκε στη Μετροπόλιταν Oπερα της Νέας Υόρκης ως Αντζελότι στην «Τόσκα» του Πουτσίνι.

Οι «επαναστάτες« του χορού

Ο Μάξφιλντ Χέινς είναι ο πρώτος non-binary χορευτής των Les Ballets Trockadero de Monte Carlo. Το συγκρότημα ιδρύθηκε το 1974 με σκοπό να λειτουργήσει ως μια φιλόξενη σκηνή για χορευτές του κλασικού μπαλέτου που αντιμετώπιζαν ρατσισμό λόγω του σεξουαλικού προσανατολισμού, της κοινωνικής τάξης ή του χρώματος και της εθνικότητάς τους. Στις πιο πρόσφατες παραστάσεις του ο Χέινς εμφανίζεται άλλοτε ως ρωσίδα πρίμα μπαλαρίνα ονόματι Μαρίνα Πλεζεγκετοβσταγκέσκαγια και άλλοτε ως ρώσος πρώτος χορευτής Μπαρίν Μούντκο.

Στο ίδιο μπαλέτο ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του και ο Τσέις Τζόνσι ερμηνεύοντας και εκείνος ανδρικούς αλλά και γυναικείους ρόλους. O τρανσέξουαλ χορευτής, χορογράφος, συγγραφέας και ακτιβιστής Σον Ντόρσεϊ έχει τη δική του ομάδα χορού, τη Sean Dorsey Dance, στο Σαν Φρανσίσκο. Ο επίσης τρανς Mason Scout Alexander έχει μιλήσει επανειλημμένα για την εποχή που «δυσκολευόμουν να προπονηθώ ως γυναίκα, αφού αυτή ήταν η μόνη επιλογή που είχα αφήσει στον εαυτό μου». Σήμερα σταδιοδρομεί ως μέλος του Inlet Dance Theatre.

Η Λεϊόμι Μαλντονάντο είναι η πιο διάσημη χορεύτρια voguing, ενός δημοφιλούς είδους χορού/διαμαρτυρίας στους queer κύκλους. Τις δικές τους πορείες χαράζουν μεταξύ άλλων και οι τρανς χορευτές Hayden J. Frederick και Darling «Shear» Squire.

Η ηθοποιός Ιντια Μουρ.

Η νέα καριέρα τους

H τρανς Λαβέρν Κοξ έγινε διάσημη ερμηνεύοντας μια τρανς τρόφιμο φυλακής στο «Orange in the Νew Βlack». Ο δίδυμος αδελφός της M Lamar εμφανίστηκε σε δύο επεισόδια της ίδιας σειράς για να υποδυθεί την αδελφή του πριν από τη φυλομετάβαση. Το 2015 η Κοξ έγινε η πρώτη τρανς που κέρδισε βραβείο Εmmy ως παραγωγός του «Laverne Cox Presents: The T Word».

Οι επίσης τρανς ηθοποιοί Ιντια Μουρ, Ντόμινικ Τζάκσον και MJ Rodriguez γνώρισαν μεγάλη επιτυχία πρωταγωνιστώντας στη σειρά του Netflix «Pose». Ο Ελιοτ Φλέτσερ έγινε γνωστός κυρίως από τη συμμετοχή του στις σειρές «The Fosters» και «Shameless». Η Τζόζι Τότα αποκάλυψε πως είναι τρανς γυναίκα αφού προηγουμένως είχε γίνει γνωστή παίζοντας ρόλους αγοριών.

Μια από τις πρώτες τρανς ηθοποιούς που ερμήνευσαν ρόλους τρανς ατόμων στην τηλεόραση είναι και η Αλεξάντρα Μπίλινγκς, η οποία έχει παίξει μεταξύ άλλων στα «Grey’s Anatomy», «Transparent», «How to Get Away With Murder» και «Never Have I Ever». Η Τρεις Λισέτ απομακρύνθηκε από την οικογένειά της λόγω της φυλομετάβασης στην οποία υποβλήθηκε στα νεανικά χρόνια της και σταδιοδρόμησε αρχικά σε ρόλους γυναίκας, ως τη στιγμή που, με αφορμή τη συμμετοχή της στο «Transparent», μίλησε ανοιχτά για τον εαυτό της και για την πορεία της στη ζωή.

Η Κιμ Πέτρας με τον Σαμ Σμιθ στα φετινά Grammy.

Η non-binary Εϊζια Κέιτ Ντίλον, γνωστή για τις συμμετοχές της στα «Orange Ιs the Νew Βlack» και «Billions» και για το ακτιβιστικό της έργο, έχει στηλιτεύσει τα βραβεία που κατηγοριοποιούν τους υποψηφίους ανά φύλο. Η τρανς ηθοποιός Τζέιμι Κλέιτον του «Sense 8» και του «The L Word: Generation Q» ερμηνεύει τώρα τον/την Pinhead στο νέο «Hellraiser». Η Λάνα και η αδελφή της Λίλι Γουατσόφσκι, δημιουργοί του «Sense 8» (και του «Matrix»), ήταν Λάρι και Αντι Γουατσόφκσι αντιστοίχως τα χρόνια προτού εκδηλωθούν ως τρανς γυναίκες. Οι τραγουδίστριες ShaGasyia «Shea» Diamond, Κιμ Πέτρας, Sophie (που το 2021 πέθανε σε ηλικία 34 ετών στην Αθήνα), Anohni, Marcie Free, η παραγωγός, τηλεπαρουσιάστρια, σκηνοθέτιδα και ακτιβίστρια Τζάνετ Μοκ, ο τραγουδιστής της κάντρι Τζέιμι Γουίλσον, o τραγουδοποιός Skylar Kergil και ο μουσικός και ηθοποιός Ράιαν Κασάτα περιλαμβάνονται στους καλλιτέχνες που επέβαλαν την εικόνα που ήθελαν για τον εαυτό τους.

Στα καθ’ ημάς

Η βραβευμένη «Στρέλλα» των Πάνου Κούτρα και Παναγιώτη Ευαγγελίδη είναι η τολμηρή ελληνική ταινία που έκανε γνωστή την τρανς ηθοποιό (και εικαστική καλλιτέχνιδα) Μίνα Ορφανού. Και που έγινε και όπερα πριν από μερικούς μήνες στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Αυτό, αρκετά χρόνια από την εποχή που τα «Εγκλήματα» του Λευτέρη Παπαπέτρου έβαζαν με τόλμη στα σπίτια μας ως φίλες της Κορίνας Μητροπούλου trans performers όπως η Εύα Κουμαριανού και που ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης και η Eφη Μουρίκη έγραφαν και σκηνοθετούσαν, επίσης με τόλμη, το «Straight Story» (2006), παρουσιάζοντας με χιούμορ μια κοινωνία όπου οι γκέι αποτελούσαν τον κοινωνικό κανόνα και οι ετεροφυλόφιλοι ήταν οι δακτυλοδεικτούμενοι. Eχουν περάσει ακόμα περισσότερα χρόνια από την εποχή που ένα φιλί μεταξύ ανδρών στο «Κλείσε τα μάτια» του Χριστόφορου Παπακαλιάτη προκαλούσε εθνικό σκάνδαλο.

Aλλαξαν πολλά και θα αλλάξουν ως φαίνεται και άλλα ακόμα στα χρόνια που θα έρθουν, και στην Ελλάδα. Οι αποδεκτές εδώ και αιώνες νόρμες αμφισβητούνται και απορρίπτονται. Είτε δεχόμαστε εύκολα αυτού του είδους τις αλλαγές είτε αντιδρούμε, μια νέα εποχή έφτασε.