Είκοσι έξι ολόκληρα χρόνια στο παρελθόν, το καλοκαίρι του 1997, ένα από τα μεγάλα γεγονότα που είχαν πραγματοποιηθεί στην Αθήνα ήταν η πρεμιέρα που είχε κάνει στο Θέατρο Ηρώδου Αττικού η αμερικανική μίνι τηλεοπτική σειρά «Οδύσσεια» του ρώσου σκηνοθέτη Αντρέι Κοντσαλόφσκι με πρωταγωνιστή τον πορτορικανό ηθοποιό Αρμάν Ασάντε στον ρόλο του Οδυσσέα, τον οποίο στη δεκαετία του 1950 είχε υποδυθεί ο Κερκ Ντάγκλας στην επική περιπέτεια «Οδυσσέας» και το 2002 ο ιρλανδός ηθοποιός Σον Μπιν στη μεγάλη επιτυχία του Βόλφγκανγκ Πέτερσεν «Τροία».
Εφέτος, ο ήρωας του Ομήρου επιστρέφει και πάλι στα σετ κινηματογραφικής ταινίας. Μια νέα διεθνής συμπαραγωγή με ήρωα τον Οδυσσέα αναμένεται να προκαλέσει αρκετό θόρυβο μέσα στους επόμενους μήνες, πρώτον επειδή τον ρόλο του Οδυσσέα κρατάει ο ουαλός ηθοποιός Ρέιφ Φάινς, δεύτερον επειδή την Πηνελόπη θα υποδυθεί η Γαλλίδα Ζιλιέτ Μπινός και τρίτον διότι όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, τα γυρίσματα της ταινίας θα πραγματοποιηθούν σε ελληνικές τοποθεσίες.
Τίτλος της, «The return» (Η επιστροφή), σκηνοθέτης της ο Ιταλός Ουμπέρτο Παζολίνι και εκτός των Φάινς και Μπινός που ως γνωστόν μοιράστηκαν μαζί πολλές σκηνές του αξέχαστου μελοδράματος «Ο άγγλος ασθενής» (1996), ο Τσάρλι Πλάμερ θα υποδυθεί τον Τηλέμαχο. Σε ό,τι αφορά τα γυρίσματα στη χώρα μας, για ακόμη μία φορά, σε ακόμη μία διεθνή συμπαραγωγή, η ελληνική κινηματογραφική εταιρεία Heretic Films παίζει κομβικό ρόλο.
To «The return» πρόκειται να αρχίσει να γυρίζεται αυτή την άνοιξη και τα γυρίσματα θα φιλοξενηθούν σε διάφορες περιοχές της Κέρκυρας και της Πελοποννήσου, χωρίς ακόμη να έχουν γίνει γνωστές οι ακριβείς τοποθεσίες. Μετά το πέρας των εδώ γυρισμάτων, η ταινία θα μεταφερθεί στην Ιταλία όπου, κατά πάσα πιθανότητα, τα γυρίσματα θα ολοκληρωθούν.
Πρόκειται για μια διεθνή συμπαραγωγή ανάμεσα σε τέσσερις χώρες: ιεραρχικά, την Ιταλία, την Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία. Η εταιρεία που από ελληνικής πλευράς έχει αναλάβει το σκέλος της εδώ παραγωγής και κατά συνέπεια της εξυπηρέτησης των εδώ γυρισμάτων είναι η Heretic Films των Γιώργου Καρναβά και Κωνσταντίνου Κοντοβράκη, των οποίων η τελευταία μεγάλη επιτυχία είναι η ταινία «Το τρίγωνο της θλίψης» (Triangle of sadness) του Ρούμπεν Εστλουντ που πέρυσι τον Μάιο απέσπασε τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών και αργότερα διεκδίκησε αρκετά Οσκαρ.
Το «παρασκήνιο»
Στις Κάννες όμως βρίσκονται τα θεμέλια και της παραγωγής του «The return» καθώς εκεί, πέρυσι, άρχισαν οι προπωλήσεις της από τη Han Way Films σε συνεργασία με την εταιρεία κινηματογραφικής εκμετάλλευσης Bleecker Street που έχει αναλάβει τη διανομή της στις αίθουσες μέσα στο 2024. Σύμφωνα με δημοσίευμα του εξειδικευμένου περιοδικού «Variety», η ταινία έχει ήδη προπωληθεί σε πολλές χώρες του κόσμου.
Ενδιαφέρον όμως έχει και το ποιος γυρίζει την ταινία. Γνωστός κυρίως από τη δράση του ως παραγωγού της θρυλικής ταινίας «Αντρες με τα όλα τους» (The full monty, 1997), ο Ουμπέρτο Παζολίνι έχει σκηνοθετήσει o ίδιος τρεις ταινίες μέχρι σήμερα, ανθρωποκεντρικά δράματα όλες τους, με πρώτη τη «Machan» (2008), δεύτερη τις «Ξεχασμένες ζωές» (2013) και τελευταία το «Για πάντα κοντά σου» (2020) – η καλύτερή του μέχρι σήμερα, ένα σκληρό δράμα πάνω στη σχέση ενός πατέρα με την κόρη του. Ολα δείχνουν ότι το «The return» θα είναι σίγουρα η πιο φιλόδοξη παραγωγή της καριέρας του αλλά και η πιο ακριβή. Για τη συγγραφή του σεναρίου ο Παζολίνι συνεργάστηκε με τον βετεράνο Εντουαρντ Μποντ (συνσεναριογράφος στο «Blow-up» του Μικελάντζελο Αντονιόνι) και τον Τζον Κολί, στην ατζέντα του οποίου βρίσκεται η επική ναυτική περιπέτεια του Πίτερ Γουίρ «Master and Commander: Στα πέρατα του κόσμου».
Η ιστορία
Τι θα πρέπει όμως να περιμένει κανείς από την «Επιστροφή» σε ό,τι αφορά την πλοκή της; Κρίνοντας από την επίσημη σύνοψη της παραγωγής, δημοσιευμένη και στην ιστοσελίδα της Heretic Films, οι σεναριογράφοι φαίνεται ότι έχουν ακολουθήσει πιστά τον μύθο που όλοι πάνω-κάτω γνωρίζουμε. Μετά από τα 20 χρόνια ταλαιπωρίας του προκειμένου να επιστρέψει στην πολυαγαπημένη πατρίδα του την Ιθάκη, ο Οδυσσέας αγνώριστος από τις κακουχίες και φυσικά αλλαγμένος λόγω ηλικίας, καταλήγει στις ακτές της. Πολλά δείχνουν να έχουν αλλάξει στο βασίλειό του όλα αυτά τα χρόνια απουσίας του στον Τρωικό Πόλεμο. Η πολυαγαπημένη του σύζυγος Πηνελόπη μοιάζει πλέον φυλακισμένη στο ίδιο της το παλάτι, πολιορκημένη από διάφορους φιλόδοξους μνηστήρες από τους οποίους θα πρέπει να επιλέξει έναν νέο σύζυγο, άρα εκείνον που θα καθίσει στον θρόνο του βασιλιά
Εθνικό ζήτημα
«Κάποια στιγμή θα ανακοινωθεί και το ελληνικό καστ της ταινίας – κάτι που δεν είναι της ώρας» είπε στο «Βήμα» ο παραγωγός κ. Κ. Κοντοβράκης, συνιδρυτής με τον κ. Καρναβά της Heretic Films. «Ως συμπαραγωγός της ταινίας, η Heretic δεν θα περιοριστεί στα καθήκοντα της εκτέλεσης παραγωγής και εξυπηρέτησής της, αφού θα έχει την ευθύνη και της συγχρηματοδότησής της» σημείωσε επίσης. Eύλογα, η ταινία «The return» ανεβάζει πολύ ψηλά τον πήχη για την Heretic Films. «Πέρα από το καλλιτεχνικό της υπόβαθρο, το οποίο είναι φυσικά αδιαμφισβήτητο, για εμάς είναι εθνικό ζήτημα» είπε ο κ. Κοντοβράκης. «Να μπορέσουμε να δώσουμε κινηματογραφική ψυχή στην «Οδύσσεια», ή αν θέλετε, ένα τμήμα της «Οδύσσειας», την τελευταία ραψωδία για την ακρίβεια. Αυτή θέλουμε να είναι η πρώτη σοβαρή μεταφορά του ομηρικού έπους στη μεγάλη οθόνη από το 1950 και μετά. Και νομίζω ότι μας αφορά όλους, πρωτίστως ως Ελληνες».