Η ένταξη της «Εντα Γκάμπλερ» για πρώτη φορά στο λυρικό ρεπερτόριο αποτελεί αναμφίβολα σημαντική πρόκληση για την Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής. Το εγχείρημα πραγματοποιείται σε συμπαραγωγή με την ομάδα The Medium Project, η οποία δραστηριοποιείται με επιτυχία εδώ και κάμποσα, πλέον, χρόνια στον χώρο του μουσικού θεάτρου.
Τη λυρική εκδοχή του ιψενικού αριστουργήματος υπογράφει ο συνθέτης και πιανίστας Γιώργος Δούσης. Πώς επιλέχθηκε άραγε το συγκεκριμένο έργο; «Η πρωτοτυπία του θέματος σε σχέση με το λυρικό θέατρο αλλά και τα χαρακτηριστικά της ηρωίδας ήταν αυτά που κέντρισαν όλους τους συντελεστές» απαντά ο ίδιος. Ομολογεί πως η «Εντα Γκάμπλερ» είναι ιδιαίτερα αγαπημένο του έργο. Στο παρελθόν, μάλιστα, είχε αποπειραθεί να γράψει μουσική για ένα θεατρικό ανέβασμα το οποίο, τελικά, δεν προχώρησε. Εν προκειμένω, στοίχημα αποτέλεσε η μουσική αποτύπωση της ηρωίδας, μιας αντιφατικής προσωπικότητας, όπως λέει ο ίδιος. Ωστόσο δεν χρειάστηκε να ψάξει πολύ για λύσεις, αφού «ο ίδιος ο Ιψεν δίνει όλες τις πληροφορίες». Πολύτιμη βοήθεια του παρείχε εν τούτοις και το ποιητικό κείμενο που υπογράφει η Ερι Κύργια.
Η «Εντα Γκάμπλερ» αποτελεί την τέταρτη όπερα του Γιώργου Δούση δίπλα στις «Δούλες» του Ζενέ (2011), το «The Shell Game» της Ερις Κύργια (2014) και μια όπερα για παιδιά βασισμένη στο παραμύθι του Ευγένιου Τριβιζά «Ποιος έκανε πιπί στο Μισισιπή» (2008). Λέει πως αυτό που τον ενδιαφέρει ιδιαίτερα σε ένα έργο είναι η δραματική του υπόσταση. «Δεν είναι συνηθισμένο για έναν συνθέτη ούτε καν στο εξωτερικό πόσω μάλλον στην Ελλάδα να έχει μια ανάθεση για μια καινούργια όπερα. Το είδος είναι δύσκολο, περίπλοκο. Θέλω λοιπόν να τονίσω τον ρόλο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής σε αυτή την κατεύθυνση, καθώς δίνει την ευκαιρία να δημιουργηθεί έδαφος για καινούργιο ρεπερτόριο, πράγμα που ήδη έχει αρχίσει να γίνεται».
Τέρας ή θύμα
των περιστάσεων;
«Εξάμβλωμα της φαντασίας, τέρας, παρανοϊκή, ατομίστρια, άτεγκτη, ζηλιάρα, οραματίστρια, φεμινίστρια, ιδεαλίστρια, θύμα των περιστάσεων» είναι μερικοί μόνο από τους χαρακτηρισμούς που έχει κατά καιρούς χρησιμοποιήσει η κριτική για να περιγράψει την ηρωίδα του Ιψεν. Από την πρώτη παρουσίασή της το 1891 ως σήμερα η «Εντα Γκάμπλερ» έχει αποσπάσει τόσο τον θαυμασμό όσο και την αποδοκιμασία, χωρίς ποτέ να αφήσει περιθώριο για εύκολες απαντήσεις.
Το έργο θέτει προβληματισμούς σχετικά με το επίπεδο και την ποιότητα των κοινωνικών σχέσεων στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και της τεχνολογικής επανάστασης. Παράλληλα, αποτελεί καίριο ψυχογράφημα της γυναικείας φύσης, των ανθρώπινων σχέσεων και των προβλημάτων τους. Οι πολλαπλές ιδιότητες των κοινωνικών σχέσεων και οι ευφάνταστες συνήθειες της καθημερινότητας εξετάζονται στο μικροσκόπιο με έναν άμεσο, ρεαλιστικό και πνευματώδη τρόπο.
Στην παράσταση της Εναλλακτικής Σκηνής την ευθύνη της μουσικής διεύθυνσης ενός επταμελούς μουσικού συνόλου έχει ο Ανδρέας Τσελίκας ενώ τη σκηνοθεσία υπογράφει η Ράια Τσακηρίδη. Στην παράσταση, το κοινό θα παρακολουθήσει τη ζωή της ηρωίδας μέσα από τα δικά της μάτια. «Μοναδική σύντροφός της σε αυτό το ταξίδι είναι μια μαύρη τρύπα που μόνο εκείνη βλέπει και η οποία καθορίζει την πραγματικότητά της» υπογραμμίζει η σκηνοθέτρια.