«Οταν κάνω μουσική δεν σκέπτομαι ούτε τα χρήματα ούτε τα βραβεία, αν και εκτιμώ το γεγονός ότι τα λαμβάνω. Κάνω μουσική γιατί ξέρω ότι αυτός είναι ο λόγος που είμαι εδώ. Νιώθω ότι στο «Motomami» έκανα και είπα ακριβώς αυτό που ήθελα να πω και να κάνω, με τους δικούς μου όρους. Μετά από αυτό δεν υπάρχει γυρισμός».
Δεν είναι εύκολο να θέτεις τους όρους σου στη μουσική βιομηχανία. Πολύ περισσότερο όταν είσαι στο τρίτο μόλις άλμπουμ της διαδρομής σου. Ο λόγος για τη Rosalia, η οποία στα 30 της χρόνια παρουσίασε το «Motomami», από τα καλύτερα και πλέον τολμηρά άλμπουμ του 2022. Η Rosalia Vila Tobella έρχεται με δύναμη από τη Βαρκελώνη για να κατακτήσει τον (μουσικό) κόσμο, αν δεν το έχει κάνει ήδη. Καθώς η Rosalía έχει μεταπτυχιακό στην ερμηνεία φλαμένκο, ξεκίνησε την επαγγελματική της καριέρα ως τραγουδίστρια του είδους. Το 2017 κυκλοφόρησε το ντεμπούτο της άλμπουμ «Los Ángeles», έναν folk δίσκο. Θεωρείται ως η σύγχρονη κανταόρα που έχει κατανοήσει καλύτερα την τρέχουσα εποχή. Το αμερικανικό περιοδικό «Pitchfork» αποκάλεσε τη φωνή της «απαλό υγρό βελούδο».
Αληθινή ποπ έκπληξη
Οι εποχές που τραγουδούσε σε γάμους ή πάρτι για το μεροκάματο ή για το φαγητό της έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Εχοντας εμπνευστεί από καλλιτέχνες όπως η Björk, η Kate Bush και η Lauryn Hill, ξεκαθάρισε από την αρχή ότι ο όποιος θόρυβος γύρω από το όνομά της δεν επρόκειτο να υπαγορεύσει τη δημιουργική της διαδικασία. «Δεν θα ήθελα ποτέ να βγάζω δίσκους με την αίσθηση του επείγοντος ή με την πίεση του «Ω, πέρασαν X χρόνια»» λέει. «Δεν νομίζω ότι θα γίνω τέτοιος τύπος καλλιτέχνη. Νομίζω ότι πάντα θα κάνω μουσική όταν νιώθω ότι έχω κάτι να πω».
Για τρία-τέσσερα χρόνια δούλεψε σε ένα άλμπουμ («Motomami») που εξελισσόταν συνεχώς. Ξεκίνησε ως ένα είδος διαμαρτυρίας για τις όποιες προσδοκίες τής τέθηκαν μετά το «El Mal Querer» (το δεύτερο άλμπουμ της), αλλά δεν στάθηκε μόνο σε αυτό. Η τραγουδοποιός μίλησε επίσης για τις αλλαγές στην προσωπική της ζωή, την πανδημία, την απόσταση από την οικογένειά της, καθώς ήταν στις ΗΠΑ και δεν μπορούσε να επιστρέψει στη Βαρκελώνη… Παράλληλα ως σταρ είχε αρχίσει να ελέγχεται η ζωή της από τα media. «Δεν μεγάλωσα έτσι. Είναι κάτι καινούργιο για μένα στη ζωή μου και νομίζω ότι δεν το έχω συνηθίσει» δήλωσε προσφάτως σε συνέντευξή της στο αμερικανικό περιοδικό «Rolling Stone».
Ο χαοτικός, τρίτος, δίσκος της «Motomami», που αποτελεί αληθινή ποπ έκπληξη, κέρδισε δύο υποψηφιότητες για Grammy και κέρδισε το άλμπουμ της χρονιάς στα Latin Grammy τον Νοέμβριο, τοποθετώντας τη Rosalía στη θέση της ποπ βασίλισσας. Βασίλισσα μεν, προβοκάτορας δε, εφόσον κινείται άνετα και δημιουργικά από τον κόσμο του κιτς σε αυτόν των latin παραδόσεων, χωρίς φόβο αλλά με πάθος απαράμιλλο. Τον περασμένο Οκτώβριο ο David Byrne δεν δίστασε να την αποθεώσει μετά από συναυλία της που παρακολούθησε στο Radio City Music Hall στη Νέα Υόρκη, χαρακτηρίζοντας το σόου της πολύ πρωτοποριακό. «Φαινόταν», σημείωσε μεταξύ άλλων, «ότι ήταν σαν να μη φοράει κανένα μακιγιάζ παρά μόνο λίγο κραγιόν. Η παρουσία της ήταν πολύ ειλικρινής και εγκάρδια – ασυνήθιστη για μια ποπ παράσταση όπως αυτή».
Η κουλτούρα της μοτοσικλέτας
Η Rosalia δεν φαίνεται να αγχώνεται ιδιαίτερα με τον θόρυβο που έχει δημιουργηθεί γύρω από το όνομά της. «Πραγματικά προσπαθώ να απολαμβάνω αυτό που συμβαίνει κάθε στιγμή» δηλώνει στον Τύπο. Τον τίτλο του άλμπουμ «Motomami» τον εμπνεύστηκε από την κουλτούρα της μοτοσικλέτας και τη μητέρα της που οδηγούσε μοτοσικλέτες και ήθελε να μεταδώσει τη δύναμη που είχε μάθει από αυτήν και από άλλες γυναίκες της οικογένειάς της, συμπεριλαμβανομένης της μεγαλύτερης αδερφής της Pili. Η τελευταία είναι στυλίστριά της και διευθύντρια δημιουργικού.
Η κουλτούρα της μοτοσικλέτας ίσως της δημιούργησε την ανάγκη της «απόλυτης ελευθερίας. Ως καλλιτέχνις, η μεγαλύτερη επιθυμία μου είναι να είμαι όσο πιο ελεύθερη γίνεται. Αυτό ήταν ουσιαστικό το θέμα του «Motomami». Πόσο μακριά μπορώ να φθάσω για να αποκτήσω όσο το δυνατόν περισσότερη ελευθερία με πολλούς τρόπους, σε θέματα, στον ήχο, στην αισθητική, σε όλα». Και η Rosalia συνεχίζει στο «Rolling Stone»: «Γύρω μου βλέπω συνεχώς αυτό το φαινόμενο που με εκπλήσσει. Των γυναικών που η πορεία τους ακολουθεί στερεότυπα όπως η σέξι, η τρελή, η αυταρχική, η ντίβα. Αλλά αυτές οι κατηγορίες δεν οδηγούν πουθενά, απλώς περιορίζουν. Θέλω να ξεφύγω από αυτή την κατηγοριοποίηση γιατί δεν σε βοηθάει καθόλου. Δεν βοηθάει τη δημιουργικότητά σας. Είναι απλώς κάτι που σε περιορίζει, άρα δεν με ενδιαφέρει».
Οι σχέσεις με τη μουσική βιομηχανία
Η Rosalía θυμάται ότι ένας καλλιτέχνης στη Βαρκελώνη τής είπε κάποτε ότι περισσότερες σπουδές, περισσότερες γνώσεις, περισσότερες επιρροές θα καταπνίξουν τη δημιουργικότητά της. «Αυτό είναι βλακεία», σημειώνει σήμερα, «το άκουσα όταν ήμουν 19 ετών και ήξερα ότι ήταν χαζομάρες. Αν πρόκειται να ζωγραφίσεις, χρειάζεσαι χρώματα, χρειάζεσαι πινέλα, χρειάζεσαι καμβά. Οσο περισσότερα χρώματα έχει κάποιος, τόσο με μεγαλύτερη ακρίβεια μπορεί να εκφράσει ακριβώς αυτό που θέλει. Η γνώση δεν απειλεί ποτέ τη δημιουργικότητα – είναι ακριβώς το αντίθετο».
Αυτός ο τρόπος σκέψης την έχει κρατήσει μακριά από τις απαιτήσεις της μουσικής βιομηχανίας. Τον περασμένο Ιούλιο, όταν κυκλοφόρησε το «Despechá», σηματοδότησε το μεγαλύτερο streaming ντεμπούτο ενός ισπανόφωνου τραγουδιού από γυναίκα καλλιτέχνη στο Spotify. Αλλά ποτέ δεν ήταν αυτός ο στόχος. «Δεν μπορώ να ελέγξω τα charts, οπότε δεν επικεντρώνομαι σε αυτό. Βλέπω πολλούς ανθρώπους που εστιάζουν σε αυτό και δεν το καταλαβαίνω».
Εκείνο που καταλαβαίνει και ξέρει πολύ καλά είναι ότι το να ξεκινήσεις ένα άλμπουμ δεν είναι μεγάλη πρόκληση αν έχεις όνειρα γι’ αυτό, αλλά το να το τελειώσεις… αυτό είναι άλλο πράγμα.
