Λουκάς Θάνου: «Για να γεννηθεί κάτι προηγείται πόνος»

Ο συνθέτης, χορογράφος και σκηνοθέτης μιλάει για το έργο που θα παρουσιάσει σε παγκόσμια πρεμιέρα στο 10ο Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου, που θα έχει θέμα τη φιλία.

Ξεκίνησε δειλά το 2015, για να εξελιχθεί σε σημαντικό καλοκαιρινό θεσμό της Λέσβου. Το Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου επιστρέφει για δέκατη χρονιά. Με θέμα εφέτος τη φιλία και με όλες τις συναυλίες του αφιερωμένες «σε όλες τις φιλίες και συνεργασίες που έκαναν δυνατή την υλοποίηση του Φεστιβάλ στο διάστημα αυτό».

Από τις 9 ως τις 19 Αυγούστου στον Μόλυβο η κλασική (και όχι μόνο) μουσική θα κάνει τις νύχτες του καλοκαιριού πιο όμορφες. Με καλλιτέχνες όπως οι πιανίστριες Κυβέλη και Δανάη Ντέρκεν (που δημιούργησαν το Φεστιβάλ), η βιολίστρια Καρολίνα Ερρέρα, η βιολονίστρια Δανάη Παπαματθαίου-Μάτσκε, ο κοντραμπασίστας Μάρκο Μπεχτάς, ο τενόρος Ζίμον Μπόντε και πολλοί άλλοι να ερμηνεύουν, μεταξύ άλλων, έργα Μπαχ, Παγκανίνι, Μπετόβεν, Ρόμπερτ και Κλάρας Σούμαν, Ντβόρζακ αλλά και Σκαλκώτα, Μπρίτεν και Ξενάκη.

Και με την παγκόσμια πρώτη, στις 17 Αυγούστου, του νέου έργου του συνθέτη, χορογράφου, σκηνοθέτη και μεταφραστή Λουκά Θάνου.

«Περί έρωτος και φιλίας» λοιπόν, κύριε Θάνου, όπως είναι ο τίτλος του νέου έργου σας. Πώς προέκυψε; Πού θα μας ταξιδέψετε με τη μουσική σας;

Πολύ απλά, μου ζήτησαν να γράψω κάτι για τη φιλία. Ηταν ομολογουμένως ένα θέμα που πάντα με απασχολούσε. Ιδιαίτερα ο έρωτας σε σχέση με τη φιλία. Δηλαδή πώς μπορεί ένας έρωτας που είναι πανικός, που είναι διονυσιακός, να φτάσει κάπου, σε ένα πιο ήσυχο σημείο, και να γίνει φιλία.

Μια ήρεμη φιλία που μπορεί να διαρκέσει κιόλας μια ζωή. Ξεκίνησα να δουλεύω με αυτές τις σκέψεις και το αποτέλεσμα άρχισε να βγαίνει… θα το πω εκρηκτικό. Γιατί ήταν πάρα πολλές οι αντιθέσεις, άρχισαν να προκύπτουν πράγματα που δεν τα είχα σκεφτεί και άλλαξαν στην πορεία απόψεις που νόμιζα πως ήταν κατασταλαγμένες.

Ο,τι και αν σας πω, δεν είναι εύκολο να το περιγράψω, περιμένω με ενδιαφέρον τις αντιδράσεις του κοινού που θα έρθει για να μας ακούσει.

Από μουσικολογική άποψη πώς θα το χαρακτηρίζατε;

Είναι, θα έλεγα, ένα έργο μοντέρνο νεοκλασικό, μεταρομαντικό σαν αίσθηση. Πιθανώς γενικεύω πολύ, δεν μπορώ όμως να σας δώσω μια αίσθηση με μεγαλύτερη ακρίβεια. Ας μιλήσει η μουσική.

Οταν παραδίνετε ένα νέο έργο, όπως τώρα, θεωρείτε πως τελειώνετε μια και καλή με αυτό; ΄Η επιστρέφετε και κάνετε διορθώσεις;

Έχω στείλει εδώ και καιρό τις παρτιτούρες στους μουσικούς που θα το ερμηνεύσουν, οπότε πάει, έφυγε. (γελάει) Θα σας έλεγα, και αυτή είναι μία ακόμα αντίθεση, πως από τη μια νιώθω ήρεμος που έβαλα τελεία, από την άλλη αγωνιώ για αυτό που θα ακούσω και για την αποδοχή που θα έχει.

Είστε καλλιτέχνης πολυγραφότατος, έχετε ασχοληθεί με πολλά διαφορετικά είδη, έχετε ανταποκριθεί και σε πολλές παραγγελίες. Πώς είναι όταν ένας συνθέτης καλείται να δημιουργήσει πάνω σε μια ιδέα που του έχουν δώσει άλλοι; Υπάρχει περίπτωση να μην τον συγκινήσει;

Φυσικά και υπάρχει. Αυτή τη φορά η ιδέα είχε μια ευρύτητα, το φεστιβάλ δεν με περιόρισε, και έτυχε και να με ενδιαφέρει και πολύ. Υπάρχει όμως πάντα η πιθανότητα να χρειαστεί να ψάξεις για να βρεις ενδιαφέρον, ανατρέχοντας πιθανώς σε δικές σου εμπειρίες ή ό,τι άλλο.

Για να γεννηθεί κάτι, προηγείται πόνος, και σε κάποιες περιπτώσεις αυτός ο πόνος είναι μεγάλος. Ερχεται μια δόνηση, ένας ήχος, και πρέπει από αυτόν τον ήχο να δημιουργήσεις κάτι, όπως από ένα μάρμαρο πρέπει να φτιάξεις ένα γλυπτό.

Το γλυπτό φέρει την υπογραφή του γλύπτη, ενώ ένα μουσικό έργο το υπογράφουν με την ερμηνεία τους και οι μουσικοί που θα το παρουσιάσουν. Πώς αισθάνεσθε όταν έχει φύγει από τα χέρια σας και ακούτε να το ερμηνεύουν άλλοι;

Είναι ένα ταξίδι που πρέπει να γίνει. Είναι ο προορισμός του έργου, να φύγει, να ακουστεί, να μοιραστεί. Στην περίπτωση του «Περί έρωτος και φιλίας», επειδή θα είμαι εκεί όταν θα γίνονται οι δοκιμές, μπορεί αν χρειαστεί να συζητήσω κάτι, μια προσέγγιση, μια λεπτομέρεια ή και να αλλάξω ένα σημείο. Πιο πολύ να κόψω.

Είναι εύκολο να κόβεις τη μουσική που ο ίδιος έχεις γράψει;

Πιστεύω πάρα πολύ στην οικονομία! Και όχι, δεν είναι καθόλου εύκολο, αλλά συχνά είναι απαραίτητο. Το έργο κερδίζει, αυτό τουλάχιστον μου έχει αποδείξει η εμπειρία μου. Είναι τρομακτικά δύσκολο, πέρασα πολλά χρόνια για να μπορέσω να το καταφέρω.

Γιατί είναι παιδί σου, πώς να ακρωτηριάσεις το παιδί σου; Κατάλαβα πόσο σημαντική είναι η οικονομία κυρίως όταν άρχισα να γράφω μουσική για το αρχαίο δράμα που έχει όλον αυτόν τον πλούτο, την πληθωρικότητα, και που καλείσαι να δημιουργήσεις μέσα από εκατοντάδες, χιλιάδες στίχους δίνοντας κάτι με συμπυκνωμένη ουσία.

Πόσο διαρκεί το «Περί έρωτος και φιλίας» στη μορφή που έχει τώρα που μιλάμε, χωρίς κοψίματα ή προσθήκες;

Δεκαοκτώ λεπτά. Δεν είναι μεγάλο. Ελπίζω να αρέσει στον κόσμο, να πάει καλά. Εγώ πάντως, και αυτό θέλω να το πω οπωσδήποτε, είμαι εξαιρετικά ευτυχής μόνο και μόνο επειδή θα το ερμηνεύουν εκπληκτικοί μουσικοί. Δεν το λέω για να τους κολακέψω, είναι πράγματι εκπληκτικοί μουσικοί, και δεν είναι – πιστέψτε με – καθόλου εύκολο να συγκεντρώσεις τέτοιους καλλιτέχνες, ειδικά στη μουσική δωματίου. Οπότε δεν ξέρω αν θα κάνει θετική εντύπωση, ξέρω όμως πως εκείνοι που θα το ερμηνεύσουν θα το κάνουν να ακουστεί με τον καλύτερο τρόπο. Και αυτό είναι σπουδαίο για εμένα».

INFO:

Το «Περί έρωτος και φιλίας» του Λουκά Θάνου θα ερμηνεύσουν οι μουσικοί Δανάη Παπαματθαίου-Μάτσκε (βιολί), Ροζάνε Φιλίπενς (βιολί), Tομόκο Ακασάκα (βιόλα), Σένια Ρουμουκάινεν (βιολοντσέλο), Μάρκο Μπεχτάς (κοντραμπάσο) και Κυβέλη Ντέρκεν (πιάνο).

Το πλήρες πρόγραμμα των εκδηλώσεων του 10ου Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου θα το βρείτε εδώ.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.