«Η μουσική είναι τεράστιο δώρο» είχε δηλώσει σε συνέντευξή της στην Deutsche Welle η Αννε-Σοφί Μούτερ: «Ομως, εκείνο που την κάνει εξαιρετικό μέσο επικοινωνίας είναι η συμμετοχή περισσότερων του ενός μουσικών, καθώς και η συμμετοχή κοινού». Ετσι, περιστοιχισμένη από τους νέους μουσικούς του Mutter’s Virtuosi, του συνόλου εγχόρδων που η ίδια δημιούργησε, η κορυφαία γερμανίδα βιολονίστρια θα εμφανιστεί μπροστά στο ελληνικό κοινό.
Τη Δευτέρα 12 Ιουνίου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών η καλλιτέχνιδα και οι συνεργάτες της θα ερμηνεύσουν ένα εξαιρετικό πρόγραμμα με έργα Βιβάλντι, Μπαχ, Πρεβέν («Νονέτο» αφιερωμένο από τον συνθέτη στην ίδια, σε πρώτη πανελλαδική παρουσίαση) και Ζοζέφ Μπουλόν ντε Σεν-Ζορζ. Ευκαιρία να απολαύσουμε καλή μουσική. Ευκαιρία να θυμηθούμε και ποια είναι η καλλιτέχνιδα με την τεράστια καριέρα και τις δεκάδες διεθνείς διακρίσεις.
Τα παιδικά χρόνια
Η ιστορία της Αννε-Σοφί ξεκινά από το Ράινφελντεν, μια μικρή πόλη στις όχθες του Ρήνου, πολύ κοντά στη Βασιλεία. Εκεί γεννήθηκε το 1963, σε μια οικογένεια με δύο ακόμα παιδιά.
Οι γονείς της είχαν πάθος με τη μουσική, αν και δεν γνώριζαν να παίζουν κάποιο όργανο. Φαίνεται όμως πως κατάφεραν να μεταγγίσουν αυτό το πάθος στην κόρη τους, η οποία στα πέντε χρόνια της ξεκίνησε να μαθαίνει πιάνο και λίγο μετά βιολί.
«Εξάλλου, εκεί που ζούσαμε δεν υπήρχαν πολλά να κάνουμε εκτός από το να παίζουμε ποδόσφαιρο, να κάνουμε βόλτες στο δάσος και εγώ να απολαμβάνω τα μαθήματα βιολιού μου» έχει πει η ίδια. Στην πραγματικότητα η αγάπη της για το όργανο που θα την έκανε διάσημη ξεκίνησε όταν άκουσε ένα άλμπουμ με τα κοντσέρτα για βιολί του Μέντελσον και του Μπετόβεν που είχαν αγοράσει οι γονείς της ως κοινό δώρο στους αρραβώνες τους.
Η συνάντηση με τον Κάραγιαν
Η γερμανίδα βιολονίστρια Ερνα Χόνιγκμπεργκερ ήταν η πρώτη δασκάλα της, «μια θαυμάσια γυναίκα που όταν τη συνάντησα, στα εβδομήντα χρόνια της, είχε ένα κανίς και μια γιγάντια χελώνα στο σαλόνι της, είχε και κουνέλια στον κήπο της, οπότε κάθε φορά που πήγαινα για μάθημα ήταν σαν να πήγαινα στον γιατρό Ντούλιτλ του Χίου Λόφτινγκ». Συνέχισε με την Αΐντα Στούκι στο Winterthur Konservatorium, η οποία όταν η Αννε-Σοφί ήταν 13 μόλις ετών τη σύστησε στον Χέρμπερτ φον Κάραγιαν.
Η μικρή βιολονίστρια έκανε ακρόαση για τον μαέστρο σίγουρη πως δεν επρόκειτο να γίνει τίποτε. Εκείνος αμέσως μετά της είπε «ανυπομονώ να συνεργαστούμε του χρόνου στο Σάλτσμπουργκ». Και έγινε ο μέντοράς της. Η Αννε Σοφί-Μούτερ έκανε την πρώτη της ηχογράφηση για την Deutsche Grammophon, με τη Φιλαρμονική του Βερολίνου, υπό τον Κάραγιαν, σε ηλικία 15 ετών.
Συνεργάστηκε μαζί του στενά, με τον μαέστρο να τη συμβουλεύει ακόμα και σε θέματα της εμφάνισης και της γκαρνταρόμπας της. Ακόμα και σήμερα, έπειτα από τόσα χρόνια και ενώ ο Κάραγιαν δεν βρίσκεται πια στη ζωή, δεν κουράζεται να επαναλαμβάνει πόσα έμαθε δίπλα του και πόσα του χρωστάει. Εκτός βεβαίως από αυτόν, συνεργάστηκε με πολλούς ακόμα μεγάλους αρχιμουσικούς, μεταξύ άλλων με τον Ζούμπιν Μέτα, τον Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ, τον Κλάουντιο Αμπάντο, τον Μστισλάβ Ροστροπόβιτς, τον Γκέρογκ Σόλτι και τον Σέιζι Οζάουα.
Εκανε δεκάδες ηχογραφήσεις, εμφανίστηκε σε όλες τις μεγάλες αίθουσες συναυλιών καθώς και σε τηλεοπτικά προγράμματα σε όλον τον κόσμο. Μεγαλώνοντας και ωριμάζοντας καλλιτεχνικά άρχισε να επεκτείνει το ρεπερτόριό της παίζοντας και έργα μοντέρνων συνθετών όπως οι Ανρί Ντετιλιέ, Σοφία Γκουμπαϊντούλινα και Κριστόφ Πεντερέτσκι.
Το φιλανθρωπικό έργο
Η διάσημη καλλιτέχνιδα ασχολήθηκε και με τον τομέα της εκπαίδευσης: Μεταξύ άλλων ίδρυσε το Association of Friends of the Anne-Sophie Mutter Foundation με σκοπό να παρέχει οικονομική υποστήριξη στους νέους σολίστες εγχόρδων.
Εχει, επιπλέον, αναπτύξει πλούσιο φιλανθρωπικό έργο δίνοντας συχνά συναυλίες για οργανισμούς και ιδρύματα που ασχολούνται με τα παιδιά, με ανθρώπους που αντιμετωπίζουν δύσκολες ή ανίατες ασθένειες, με θύματα πολεμικών συρράξεων κ.λπ. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας βγήκε μπροστά και κάλεσε τις κυβερνήσεις να στηρίξουν οικονομικά τους καλλιτέχνες που υπέφεραν καθώς είχαν ματαιωθεί όλες οι εμφανίσεις τους. Το 2021 εξελέγη πρόεδρος της German Cancer Aid.
Από τον πρώτο της γάμο το 1989 η Αννε-Σοφί Μούτερ απέκτησε δύο παιδιά. Ο σύζυγός της πέθανε το 1995. Το 2002 παντρεύτηκε τον συνθέτη Αντρέ Πρεβέν από τον οποίο χώρισε το 2006, χωρίς όμως να σταματήσει να συνεργάζεται μαζί του.
Σε μερικές μέρες, στις 9 Ιουνίου, επακυκλοφορεί από την Deutsche Grammophon η κασετίνα «Τhe solo concertos» με ιστορικές ηχογραφήσεις του 1978 όπου η καλλιτέχνιδα με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Βερολίνου υπό τον Χέρμπερτ φον Κάραγιαν ερμηνεύουν κοντσέρτα των Μπετόβεν, Μπραμς, Μαξ Μπρουχ, Φέλιξ Μέντελσον, Μότσαρτ και Τσαϊκόφσκι. Η ίδια έχει δηλώσει πως «για εμένα το βιολί είναι η μεγαλύτερη ανακάλυψη που έχω κάνει στη ζωή μου και αυτό δεν θα αλλάξει ποτέ».
Μετά από τη συναυλία της στο Ηρώδειο η Αννε-Σοφί Μούτερ θα συνεχίσει με εμφανίσεις στην Κωνσταντινούπολη (13 Ιουνίου), στη Δρέσδη (15 Ιουνίου), στο Μπάντεν-Μπάντεν (17 Ιουνίου), στη Φρανκφούρτη (18 Ιουνίου), στο Βερολίνο (20 Ιουνίου), στη Ραβένα (22 Ιουνίου), στη Βιέννη (24 Ιουνίου) και αλλού, με το πρόγραμμά της να είναι γεμάτο καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς και να την ταξιδεύει μέχρι την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία (τον Νοέμβριο).
«Ποτέ δεν ήμουν απόλυτα ικανοποιημένη με την απόδοσή μου στα χρόνια της εφηβείας» έλεγε σε παλαιότερη συνέντευξή της στον «Independent». «Αλλά ακόμα και σήμερα, δεν είμαι πάντα ικανοποιημένη από τις ερμηνείες μου, γιατί το να κάνεις τέχνη, η αναδημιουργία της τέχνης είναι πάντα ένα έργο σε εξέλιξη. Ποτέ το αποτέλεσμα δεν είναι ακριβώς εκείνο το οποίο ονειρευόσουν». Στα 59 της χρόνια και έπειτα πενήντα περίπου χρόνια καριέρας η Αννε-Σοφί Μούτερ εξακολουθεί να ονειρεύεται και να κάνει τα όνειρά της μουσική, για όλους εμάς.
