Αυτοβιογραφικό έργο με την υπογραφή του Ινγκμαρ Μπέργκμαν, οι «Σκηνές από έναν γάμο» ξεκίνησαν ως τηλεοπτική σειρά, ενώ μεταφέρθηκαν στη μεγάλη οθόνη και, αργότερα, στο σανίδι. Ενα παντρεμένο, εδώ και δέκα χρόνια, ζευγάρι είναι ο Γιόχαν και η Μαριάνε, που συνεχίζουν την κοινή τους ζωή, βιώνοντας καθημερινά τη φθορά στη σχέση τους. Σκληρά λόγια, απιστία, διαζύγιο. Μια συνάντηση θα τους οδηγήσει στον απολογισμό της ζωής τους: Τι κέρδισαν, τι έχασαν, πού πήγε η αγάπη;
«Είναι ένα σπουδαίο κείμενο, ένα μεγάλο δώρο που μας άφησε ο Μπέργκμαν εδώ και πενήντα ακριβώς χρόνια» λέει ο Νίκος Ψαρράς που ερμηνεύει τον Γιόχαν στην παράσταση του Σύγχρονου Θεάτρου. «Οπως ο ίδιος δηλώνει «μου χρειάστηκαν δυόμισι μήνες για να γράψω το σενάριο για αυτά τα έξι επεισόδια αλλά χώρεσα την εμπειρία μιας ολόκληρης ζωής». Στο τέλος οι δυο τους, αναπολούν και λένε πολύ σκληρά πράγματα, καθώς βλέπουν πως η ζωή τους χάθηκε…».
Μυστικά και ψέματα
Με τις σχέσεις των ανθρώπων, απλές και πολύπλοκες, στο επίκεντρο, το έργο καταπιάνεται με τους φόβους, τους συμβιβασμούς, τα μυστικά και τα ψέματα. «Ο μεγαλύτερος φόβος του Γιόχαν», επισημαίνει ο ηθοποιός, «είναι να μη μείνει μόνος του. Αν συμβιβάζεται; Οχι, δεν πρέπει να κάνεις συμβιβασμούς γιατί κάποια στιγμή θα γίνουν ένα τεράστιο βουνό και θα σε πλακώσουν. Αλλά οι άνθρωποι μπορούν να συζητούν, να λένε τα ναι και τα όχι τους. Το πρόβλημα στις σχέσεις αρχίζει μαζί με τα μυστικά, όταν παύεις να είσαι ειλικρινής. Εκεί αρχίζει και η αντίστροφη μέτρηση» λέει και εξηγεί ότι «στις παραστάσεις βλέπω πόσο σοκάρει τους θεατές η ευθύτητα και η ειλικρίνεια των ηρώων. Η δύναμη του κειμένου βρίσκεται τόσο στην αλήθεια του όσο και στο πόσο καλά ήξερε ο Μπέργκμαν να σκιαγραφεί τους χαρακτήρες του. Ολα είναι εκεί, όλος ο ψυχικός κόσμος είναι εκεί».
Αλήθεια, ηθοποιός και ήρωας, ταυτίζονται; «Υπάρχει μια σκηνή, η προτελευταία, όπου τίποτα δεν πάει καλά, ο Γιόχαν είναι διαλυμένος, και λέει «είμαι μεσήλικας και μου μένουν άλλα 20-30 χρόνια ζωής». Και συνειδητοποιείς ότι κι εσύ έτσι είσαι…». Εχει πολύ βαριές κουβέντες το έργο, πράγματα που στην καθημερινότητά μας αρνιόμαστε να πούμε. Οταν καλείσαι να το κάνεις, τότε συνειδητοποιείς τη ματαιότητα των πραγμάτων».
«Το θέατρο είναι ψυχική τροφή»
Δουλεύοντας μαζί με γυναίκα του, την Ελενα Καρακούλη που σκηνοθετεί την παράσταση, μοιραία ο Νίκος Ψαρράς κάνει τους συνειρμούς του: «Κι εμείς, τον περασμένο Ιούνιο, κλείσαμε δέκα χρόνια γάμου με την Ελενα. Και γελάγαμε λίγο για να το ξορκίσουμε. Γιατί δεν θέλουμε τα επόμενα δέκα να είναι σαν αυτό το ζευγάρι. Το θέατρο είναι ψυχική τροφή. Αν ο θεατής ταυτιστεί, μετακινηθεί λίγο μέσα του ή βγει προβληματισμένος, η δουλειά μας πέτυχε. Εκεί αποσκοπούμε. Οταν είσαι πάνω στη σκηνή νιώθεις αν είναι μαζί σου οι θεατές ή αν τους έχεις χάσει».
Και καταλήγει: «Εχουμε την τύχη να ‘χουμε σε μια κομβική σκηνή την Καρυοφυλλιά σε βίντεο – θυμίζω ότι είχε παίξει παλιότερα το έργο με τον Μηνά (σ.σ.: Χατζησάββα): Είναι όταν η Μαριάνε – δικηγόρος που συμβουλεύει ζευγάρια – έχει απέναντί της μια εξηντάρα γυναίκα που θέλει να πάρει διαζύγιο από τον άνδρα της, γιατί στον γάμο τους δεν υπάρχει αγάπη. Αυτό είναι το επώδυνο».
Μετάφραση-δραματουργική επεξεργασία-σκηνοθεσία Ελενα Καρακούλη. Παίζουν: Μαρίνα Ασλάνογλου, Νίκος Ψαρράς. Στο βίντεο η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη. Παραστάσεις στο Σύγχρονο Θέατρο.