αRT THERAPY στο Μέγαρο

Η Αννα Καφέτση είναι πάντα δραστήρια και το αποδεικνύει με κάθε ευκαιρία. Ως καλλιτεχνική διευθύντρια του AnnexM, «του πειραματικού, εναλλακτικού κέντρου σύγχρονης τέχνης στην καρδιά του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών», εγκαινιάζει τη σεζόν με δύο εκθέσεις-αφετηρίες για δύο σειρές που πρόκειται να ακολουθήσουν. Η μία έχει τίτλο «Νέες παραγωγές» και έχει ως στόχο να παρουσιάσει τη δουλειά νέων καλλιτεχνών, ενώ η «Επί το έργον» θα δίνει βήμα σε νέους επιμελητές για να στήσουν μια έκθεση. Αμφότερες αποσκοπούν να επανανοηματοδοτήσουν τον ρόλο του Μεγάρου στον χώρο των εικαστικών και να καταστήσουν το AnnexM το δυναμικό κέντρο σύγχρονης τέχνης που λείπει από την Αθήνα. Η πρώτη θα φιλοξενείται σε έναν μέχρι πρότινος ανεκμετάλλευτο χώρο, το Project Space, στον οποίο μπαίνει κανείς από την είσοδο επί της οδού Κόκκαλη, εκεί όπου ποτέ δεν λειτούργησαν δύο καταστήματα όπως είχε αρχικά προβλεφθεί κάποτε, ενώ η δεύτερη στην Υπηρεσιακή Αυλή την οποία πρωτοείδαμε στο πλαίσιο της εκθεσιακής τριλογίας «Η άγραφη βιβλιοθήκη» (το τρίτο μέρος αναμένεται μέσα στο 2020).

Στις «Νέες παραγωγές» η αρχή γίνεται με τη νέα δουλειά του 44χρονου Νίκου Καναρέλη και την έκθεση «Τίποτα δεν είναι αληθινό παρά μόνο ο τρόπος που νιώθω», σε επιμέλεια Χριστόφορου Μαρίνου. Πρόκειται για μια σειρά από ζωγραφικά έργα της τελευταίας διετίας, 12 πίνακες (λάδι και σπρέι σε ξύλο) και 12 σχέδια (μολύβι και μελάνη σε χαρτί) στα οποία ο Καναρέλης έχει αποτυπώσει μια κοπέλα 16 χρόνων τη στιγμή που εκφράζει τον θυμό της. Συγκεκριμένα, έχει χρησιμοποιήσει τη μέθοδο της εικαστικής ψυχοθεραπείας (art therapy), για να της ζητήσει να εκφραστεί για πράγματα που την εξοργίζουν, τη φωτογράφισε και μετά μετάγγισε τις εικόνες της στη ζωγραφική. Σε καθεμία από αυτές τις προσωπογραφίες βλέπουμε την κοπέλα να εκρήγνυται ή να γυρίζει το σώμα της προς τον τοίχο σαν να είναι τιμωρημένη. Ιδίως τα σχέδια, τα πιο δυνατά έργα της έκθεσης, όπου η μορφή της διαλύεται καθώς ωρύεται αλλοιώνοντας τα χαρακτηριστικά του προσώπου της, φέρνει στο μυαλό τη σειρά έργων του Φράνσις Μπέικον με τους πάπες που ουρλιάζουν και αποπνέει μια καθηλωτική δύναμη.  Καθώς μάλιστα τα έργα είναι τοποθετημένα γύρω γύρω στους τοίχους της αίθουσας, νιώθεις αυτόν τον θυμό «που συνδαυλίζεται και κορώνει», όπως έλεγε ο Κωστής Παπαγιώργης και αναφέρει ο Χριστόφορος Μαρίνος στο επιμελητικό του κείμενο, να σε κυκλώνει και να σε καλεί σε ένα αντίστοιχο λυτρωτικό ξέσπασμα. Είναι ευτυχής η επιλογή να ξεκινήσει το συγκεκριμένο πρόγραμμα του AnnexM με ζωγραφική, ένα αρχαϊκό μέσο το οποίο ακόμα και όταν εκφράζεται με αμιγώς ρεαλιστικό τρόπο – με εξπρεσιονιστικές πινελιές κατά τόπους – μπορεί να συνιστά ένα αίνιγμα που ζητά την απόλυτα προσωπική επίλυσή του. Μόνο η 16χρονη Κυβέλη γνωρίζει ποια είναι τα πράγματα που τη θυμώνουν, αλλά αυτό το πρωτογενές συναίσθημα μπορεί να απηχήσει την αναστάτωση των συνομηλίκων της, την αμφισβήτηση της γενιάς της και τον αποπροσανατολισμό της κοινωνίας όπου ζει. Εξάλλου ο 21ος αιώνας δεν είναι μόνο «ο αιώνας της μοναξιάς», όπως δήλωσε πρόσφατα ο σκηνοθέτης Βέρνερ Χέρτσογκ, αλλά και ο καιρός «του θυμού», όπως προσθέτει ο Μαρίνος απόλυτα πεπεισμένος από τις εικόνες του Καναρέλη.