Παρά την κρίση ή και λόγω αυτής, το θέατρο και κατά τη διάρκεια του 2018 παρέμεινε ψηλά στις προτιμήσεις του κοινού με παραγωγές υψηλής αισθητικής και νέους, στο σώμα ή στην ψυχή, καλλιτέχνες. Από την πλούσια βεντάλια «Το Βήμα» επιλέγει:

Γιώργος Μιχαλακόπουλος: ο αειθαλής πρωταγωνιστής

Τον Φεβρουάριο του 2018 ο Γιώργος Μιχαλακόπουλος έκλεισε αισίως τα 80 του χρόνια και τα «γιόρτασε» με μια μεγάλη επιτυχία: το «Τίμημα» του Αρθουρ Μίλερ, στη σκηνή του θεάτρου Ιλίσια, ξεκίνησε και συνεχίζεται (για δεύτερη σεζόν) με την πλατεία γεμάτη να απολαμβάνει την ερμηνεία του έμπειρου ηθοποιού στον ρόλο του εβραίου παλαιοπώλη Γκρέγκορι Σάλμον.

Εχοντας μελετήσει κάθε πτυχή και δίνοντας βάρος σε κάθε λεπτομέρεια του ρόλου ο Μιχαλακόπουλος μεταφέρει στη σκηνή το απόσταγμα της πολυετούς θεατρικής του πορείας. Το ενδιαφέρον στην περίπτωσή του δεν είναι η επιβεβαίωση της αναγνωρισμένης θεατρικής του αξίας, όσο η δυνατότητά του να ανανεώνεται διαρκώς, βρίσκοντας τρόπους επικοινωνίας με τους νέους κάθε εποχής.

Αρης Μπινιάρης: ο σκηνοθέτης του μέτρου

Με το έργο του Δημήτρη Ψαθά «Ξύπνα Βασίλη» σε μια σύγχρονη θεατρική ανάγνωση στη σκηνή Νίκος Κούρκουλος του Εθνικού Θεάτρου, ο Αρης Μπινιάρης πρόσθεσε έναν ακόμα καθοριστικό κρίκο στη δημιουργική του αλυσίδα. Από την πρώτη του δουλειά με την «Αντιγόνη», το 2006, αυτός ο αυτοδίδακτος ηθοποιός και σκηνοθέτης, λάτρης του τσίρκου και του θεάτρου δρόμου, έχει καταφέρει μέσα σε μια δεκαετία να αποτελεί μία από τις πιο αισιόδοξες φωνές στον χώρο.

Με τη μουσική, τον ρυθμό και το μέτρο ο Μπινιάρης στράφηκε στην αρχαία μετρική, στοιχείο που καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο που προσεγγίζει το υλικό της παράστασης είτε προέρχεται από τη μεγάλη δεξαμενή της λογοτεχνίας και της ποίησης είτε από το θέατρο: «Θείο Τραγί», «1821», «Βάκχες» και «Πέρσες».

Στο «Ξύπνα Βασίλη» ο σκηνοθέτης «εκμεταλλεύτηκε» τη συλλογική μνήμη του θεατρικού ως ταινία και ενέταξε την αισθητική του ’60 στο σήμερα. Με μια σταθερή κάμερα στο χέρι (steady camera) βρίσκεται πίσω από τη μεγάλη οθόνη και κινηματογραφεί, κυρίως με γκρο πλαν, τους ηθοποιούς. Ως τη στιγμή που η οθόνη θα δώσει τη θέση της στο σανίδι.

«Μαθήματα Πολέμου»:
η Ιστορία επί σκηνής

Οταν η Ιστορία γίνεται θέατρο ή ποιος θα φανταζόταν τον Θουκυδίδη σε ρόλο πρωταγωνιστή. Να όμως που ο Δημήτρης Λιγνάδης από τη θέση του σκηνοθέτη και του ηθοποιού μαζί με τον φιλόλογο αδελφό του Γιάννη Λιγνάδη έφτιαξαν μια παράσταση για την Ιστορία με όρους θεατρικούς, που έκανε το κοινό συμμέτοχο σε μια διαφορετική εμπειρία.

Στα υπόγεια του Μεγάρου Μουσικής στήθηκε η επίκαιρη παράσταση  «Μαθήματα Πολέμου», που υμνήθηκε και από τους «Financial Times», και αντλεί τις απαντήσεις για τα καίρια ερωτήματα του καιρού μας από το παρελθόν.

«Αυτό που είδαμε και βιώσαμε οι θεατές αυτής της επιτυχημένης προσπάθειας-πρότασης για σκηνική παρουσίαση του Θουκυδίδη αξίζει να το παρακολουθήσουν όχι μόνο περισσότεροι θεατές αλλά και όσο το δυνατόν περισσότεροι μαθητές Γυμνασίου – Λυκείου των σχολείων μας ως «μέγιστον μάθημα»» έγραψε ο καθηγητής Γεώργιος Μπαμπινιώτης, και έχει δίκιο.

Ενας θίασος νέων παιδιών με οδηγό τον Λιγνάδη και συνοδηγό τον εξαιρετικό μουσικό Θοδωρή Οικονόμου που παίζει ζωντανά πιάνο.

«Στέλλα κοιμήσου»
του Γιάννη Οικονομίδη

Η μεταφορά, δύο χρόνια μετά την πρεμιέρα, της παράστασης του Γιάννη Οικονομίδη από τη Σκηνή Νίκος Κούρκουλος του Εθνικού στο Τζένη Καρέζη ήρθε να επιβεβαιώσει ότι η αλήθεια και ο ρεαλισμός είναι βασικά ζητούμενα του θεάτρου. Με την ιδιαίτερη ματιά του ο εκ κινηματογράφου ορμώμενος σκηνοθέτης εμπνεύστηκε από τον Ξενόπουλο («Στέλλα Βιολάντη») και έφτιαξε ένα καινούργιο έργο. Σύγχρονο, άμεσο, με εξαιρετικές ερμηνείες και χωρίς περιττές φλυαρίες, το «Στέλλα κοιμήσου» φωνάζει ό,τι ακριβώς έχουμε ανάγκη: Να ξυπνήσουμε…

Ο Στάθης Σταμουλακάτος στον ρόλο του πατέρα, η Ιωάννα Κολλιοπούλου Στέλλα και ο Γιάννης Νιάρρος, ως αδελφός της Στέλλας, μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της «αγίας οικογένειας» δεν αφήνουν ασυγκίνητο το κοινό.

Ευτυχής συγκυρία αυτή η παράσταση, μοντέλο ενός θεάτρου πέρα από απόψεις και τερτίπια, με μοναδικό οδηγό τη σκηνική αλήθεια.

«Καινοτομίες» στο Εθνικό: σκηνοθέτες και παιδιά

Με το Τμήμα Σκηνοθεσίας που ιδρύθηκε το περασμένο φθινόπωρο στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και τη μεταστέγαση της Σχολής στο «Σχολείον» (της Ειρήνης Παππά) η πρώτη σκηνή της χώρας επιχειρεί να μπει σε μια σύγχρονη τροχιά, δίνοντας το απαραίτητο βάρος στην παιδεία. Ο νυν καλλιτεχνικός διευθυντής Στάθης Λιβαθινός, υπέρμαχος της ιδέας από την εποχή του Νίκου Κούρκουλου και της Πειραματικής Σκηνής, κατάφερε να βάλει τα θεμέλια αυτής της πρωτοβουλίας. Το Τμήμα άρχισε ήδη να λειτουργεί.

Παράλληλα μέσα στο 2018 ολοκληρώθηκε, μαζί με την πλήρη εγκατάσταση στον χώρο του ισογείου του Rex, το Μικρό Εθνικό: Βρεφική, παιδική και εφηβική σκηνή, υπό την ευθύνη της άξιας Σοφίας Βγενοπούλου, μαζί και με εργαστήρια δημιουργικής απασχόλησης, συνθέτουν μια ολοκληρωμένη εικόνα ώστε να μπορεί ένα θέατρο να διεκδικεί τον πρώτο ρόλο.

Γιώργος Πάτσας:
μια μεγάλη απώλεια  

Στις αρχές του περασμένου Μαρτίου ο Γιώργος Πάτσας έφυγε από τη ζωή, αφήνοντας πίσω του ένα διπλό στίγμα: κορυφαίος σκηνογράφος με περίπου μισόν αιώνα παρουσίας στα θεατρικά μας πράγματα και άνθρωπος μιας σπάνιας ποιότητας, σεμνότητας και ευγένειας. Ο 74χρονος δημιουργός, πρωτοπόρος και κλασικός μαζί, έβαλε την υπογραφή του σε περίπου 500 έργα, εντός και εκτός Ελλάδος, για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Καλλιτέχνης με αισθητική και προσωπική ματιά, υπηρέτησε το αρχαίο δράμα, το κλασικό και το σύγχρονο ρεπερτόριο αλλά και την όπερα.