Πέρασαν μόλις τρεις μήνες από την ημέρα που το Βατικανό ανακοίνωσε ότι ο Πάπας Φραγκίσκος αποφάσισε να δωρίσει στον Μακαριώτατο Ιερώνυμο Β΄, Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος, τα τρία θραύσματα του Παρθενώνα, τα οποία επί αιώνες φυλάσσονταν στις ποντιφικές συλλογές και στα μουσεία του Βατικανού.
Και πράγματι πλέον τα τρία αυτά θραύσματα – το πρώτο απεικονίζει τμήμα της κεφαλής αλόγου που έσερνε το άρμα της Αθηνάς από το δυτικό αέτωμα, το δεύτερο κεφαλή άνδρα που κρατάει έναν δίσκο με γλυκίσματα από τη χαμένη λίθο V της βόρειας ζωφόρου και το τρίτο γενειοφόρο ανδρικό κεφάλι από τη μετόπη 16 της νότιας πλευράς, όπου αποτυπώνονται σκηνές της Κενταυρομαχίας – πήραν τον δρόμο της επιστροφής και θα παρουσιαστούν στις 24 Μαρτίου, σε ειδική εκδήλωση στο Μουσείο της Ακρόπολης, παρουσία εκπροσώπων του Βατικανού.
Για αυτόν τον σκοπό τις προηγούμενες ημέρες μετέβησαν στην Ιταλία ο εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου Β΄, πρωτοπρεσβύτερος Εμμανουήλ Παπαμικρούλης, και η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, οι οποίοι υπέγραψαν την Τρίτη 7 Μαρτίου την πράξη δωρεάς με τον καρδινάλιο Φερνάντο Αλτσάγκα, πρόεδρο του Κυβερνείου του Κράτους της Πόλης του Βατικανού, και τη διευθύντρια Μουσείων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Βατικανού, καθηγήτρια Μπάρμπαρα Ιάτα.
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, ο εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμου Β’, πρωτοπρεσβύτερος Εμμανουήλ Παπαμικρούλης, ο πρόεδρος του Κυβερνείου του Κράτους της Πόλης του Βατικανού, καρδινάλιος Φερνάντο Αλτσάγκα, και η διευθύντρια Μουσείων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Βατικανού, Μπάρμπαρα Ιάτα, υπογράφουν την πράξη δωρεάς.
Παράδοση στο Μουσείο Ακρόπολης
Στη συνέχεια, μέσω της υπογραφείσης συμφωνίας από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο Β΄ και τον γενικό διευθυντή του Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητή Νίκο Σταμπολίδη, ο οποίος μετέβη επίσης στην Ιταλία για αυτό τον σκοπό, τα τρία θραύσματα αποδίδονται πάραυτα στο Μουσείο Ακρόπολης. Ως εκ τούτου την ίδια ημέρα υπεγράφη στην Ιταλία και το Πρωτόκολλο Παράδοσης και Παραλαβής των τριών αρχαιοτήτων μεταξύ του εκπροσώπου της Εκκλησίας της Ελλάδος, πρωτοπρεσβύτερου Εμμανουήλ Παπαμικρούλη, και του Νίκου Σταμπολίδη.
Στη διάρκεια του χαιρετισμού της στο Βατικανό η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη εξήρε την απόφαση του Πάπα Φραγκίσκου μιλώντας για μια «μοναδικής σημασίας και σπουδαιότητος πνευματική και φιλάδελφο χειρονομία» προς τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο, η οποία «δείχνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο πώς μπορεί ο πολιτισμός να συμβάλει καθοριστικά στον διάλογο, στην ειρήνη και στη συμφιλίωση των κοινοτήτων», ενώ τόνισε και τη συμβολή του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου, η οποία συντέλεσε στο να πραγματοποιηθεί η δωρεά αυτή.
Το μήνυμα του επαναπατρισμού
«Ο επαναπατρισμός και η επανένωση των τριών θραυσμάτων των αρχιτεκτονικών Γλυπτών του Παρθενώνα που φυλάσσονταν στις συλλογές του Βατικανού μεταφέρει ένα σημαντικό μήνυμα όπως αυτό εκφράστηκε ήδη στη ρήση του Πάπα Φραγκίσκου. Ο Παρθενώνας και τα αρχιτεκτονικά γλυπτά του, που είναι τμήματα από το ίδιο του το σώμα, δεν είναι τίποτα άλλο από το κοινό μας σπίτι» αναφέρει μιλώντας στο «Βήμα» ο γενικός διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης. «Για αυτόν τον λόγο και η επανένωση των αρχιτεκτονικών Γλυπτών του, τα οποία αποκόπηκαν βίαια, θα σηματοδοτήσει και την ένωση του πανανθρώπινου πολιτισμού, καθώς ο ίδιος ο Παρθενώνας αποτελεί το σύμβολο της Ιστορίας, της Δημοκρατίας και της Αισθητικής σε έναν κόσμο που σήμερα παραπαίει ανάμεσα σε πολέμους και κρίσεις» αναφέρει.
Τι σηματοδοτεί η επανένωση;
Πρόκειται για τον δεύτερο επαναπατρισμό μετά την επιστροφή του θραύσματος Fagan από το Μουσείο «Antonino Salinas» του Παλέρμο, το οποίο όπως ανακοινώθηκε τον περασμένο Ιούνιο θα παραμείνει στο Μουσείο Ακρόπολης για πάντα (per sempre) αφού διαγράφηκε από τα αρχεία του ιταλικού κράτους.
Βέβαια, το μεγάλο ερώτημα παραμένει: ποιες εξελίξεις θα φέρει αυτός ο δεύτερος επαναπατρισμός στο πεδίο των προσπαθειών για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο;
«Η κοινή γνώμη σε ολόκληρο τον κόσμο βεβαίως και θα επηρεαστεί από αυτόν τον νέο επαναπατρισμό και την επανένωση των τριών αυτών θραυσμάτων που φυλάσσονταν στις συλλογές του Βατικανού» εκτιμά ο Νίκος Σταμπολίδης μιλώντας στο «Βήμα». «Η καθολική εκκλησία όπως γνωρίζετε έχει πάνω από 1 δισ. πιστούς σε όλο τον κόσμο. Το 78% των Βρετανών είναι ήδη υπέρ της επανένωσης, όπως έδειξε η δημοσκόπηση των «Sunday Times». Οπότε όσο πολλαπλασιάζονται αυτές οι επανενώσεις, οι φίλοι μας οι Βρετανοί, αυτό το περίπου 20% που σύμφωνα με τις έρευνες ακόμα ανθίσταται στην ιδέα, θα ξανασκεφτεί το ζήτημα, εννοώ δηλαδή το παγκόσμιο αίτημα της επιστροφής και επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα στον τόπο που γεννήθηκαν και στο μνημείο στο οποίο ανήκουν. Αλλωστε αυτός είναι και ο μόνος ηθικός, αισθητικός και εν τέλει πολιτικός δρόμος που υπάρχει».
Μια «Αφροδίτη με μπικίνι» στην Ακρόπολη
Την ίδια στιγμή οι επισκέπτες του Μουσείου Ακρόπολης μπορούν να θαυμάσουν στο ισόγειό του χωρίς την καταβολή εισιτηρίου, μέχρι και τις 28 Μαΐου, την «Αφροδίτη με το χρυσό μπικίνι», ένα σπάνιο έργο γλυπτικής, το οποίο έφθασε από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάπολι. Το αγαλμάτιο με ύψος 62,8 εκ. βρέθηκε μαζί με άλλες αρχαιότητες το 1954 στη λεγόμενη έκτοτε «Οικία της Αφροδίτης» στην Πομπηία και χρονολογείται μεταξύ του 1ου αιώνα π.Χ. και του 1ου αιώνα μ.Χ. Η «Αφροδίτη με το χρυσό μπικίνι» εγκαινιάζει τη σειρά εκθέσεων «Περιοδικοί και απρόσμενοι επισκέπτες» που ξεκίνησε στο Μουσείο Ακρόπολης. Ετσι σπουδαία έργα από μουσεία του κόσμου θα έρχονται στους χώρους του, είτε συνδεόμενα με κάποια εορταστική εκδήλωση είτε απρόσμενα, εμπλουτίζοντας την εμπειρία επίσκεψής του.
