Οπερα: Από το στοίχημα του «Ζ» στο ρεκόρ του Ντομίνγκο

Πρόσωπα και γεγονότα που ξεχώρισαν το 2018 στον χώρο της όπερας και της κλασικής μουσικής

Η χρονιά που φεύγει ήταν ενδιαφέρουσα στον χώρο της όπερας και της λεγόμενης κλασικής μουσικής τόσο σε εγχώριο όσο και σε διεθνές επίπεδο. Η πρώτη επίσημη σεζόν λειτουργίας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος ήρθε να καταδείξει τις μεγάλες δυνατότητες για το παρόν και το μέλλον. Γενικότερα όμως, πρόσωπα και γεγονότα ξεχώρισαν τόσο για θετικούς όσο και για αρνητικούς λόγους.

l O Γρηγόρης Λαμπράκης ΖΕΙ στην όπερα: Το «Ζ», το εμβληματικό μυθιστόρημα του Βασίλη Βασιλικού, έγινε όπερα έπειτα από παραγγελία της Εναλλακτικής Σκηνής της Λυρικής στον Μηνά Μπορμπουδάκη, σημαντικό έλληνα συνθέτη που ζει και εργάζεται στη Γερμανία. Γκάζια, ο ψίθυρος μιας γυναίκας, παραμορφωμένες φωνές στα μεγάφωνα, θόρυβοι από τις ράγες ενός τρένου «έχτισαν» το ηχητικό τοπίο του έργου που βασίστηκε σε λιμπρέτο του βραβευμένου Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη και παρουσιάστηκε στο διάστημα Μαρτίου – Απριλίου 2018 στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Νεύρο, ένταση και αμεσότητα χαρακτήρισαν την επιτυχημένη σκηνοθεσία της Κατερίνας Ευαγγελάτου που κέρδισε ένα δύσκολο, χωρίς αμφιβολία, στοίχημα.

l Ο «Μαγικός αυλός»… αλλιώς: Ο πιο πολυσυζητημένος «Μαγικός αυλός» της εποχής μας παρουσιάστηκε στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο διάστημα Μαρτίου – Απριλίου 2018. Ο λόγος για την πολυταξιδεμένη παραγωγή της Κωμικής Οπερας του Βερολίνου η οποία προτού έρθει στην Αθήνα είχε συναρπάσει περισσότερους από 350.000 θεατές σε ολόκληρο τον κόσμο. Εν προκειμένω η όπερα του Μότσαρτ παρουσιάστηκε σε σκηνοθεσία Μπάρι Κόσκι Σούζαν Αντράντε, με το animation να συναντά το ζωντανό θέαμα, και την αισθητική του καμπαρέ, του μιούζικ χολ και των θεαμάτων της εποχής της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης να διασταυρώνεται με το βρετανικό χιούμορ και την όπερα.

l Nτίβα ετών… 300 και σκληρή νεωκόρισσα: Ο κύκλος Γιάνατσεκ που εγκαινίασε η Εθνική Λυρική Σκηνή στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος τον Μάιο του 2018 ήρθε να εξοικειώσει ευρύτερα το ελληνικό κοινό με έναν από τους σημαντικότερους ευρωπαίους συνθέτες όπερας του 20ού αιώνα. Ταυτόχρονα έστρεψε εκ νέου την προσοχή μας σε δύο καταξιωμένες υψιφώνους που ξεχώρισαν με τις ερμηνείες τους σε δύο εξόχως δύσκολους ρόλους: την Ελενα  Κελεσίδη ως Εμίλια Μάρτι, τη διάσημη, ετών 300, ντίβα της όπερας στην «Υπόθεση Μακρόπουλος» (Μάιος 2018) και την Τζούλια Σουγλάκου ως αυστηρή νεωκόρισσα στη «Γενούφα» (Οκτώβριος 2018).

l Ο διεθνής Κωνσταντίνος Καρύδης: Η χρονιά που φεύγει ήταν εξόχως σημαντική για τον διαρκώς ανερχόμενο αρχιμουσικό ο οποίος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1974. Το καλοκαίρι του 2018 διηύθυνε την περίφημη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Βιέννης στη νέα παραγωγή του «Μαγικού αυλού» του Μότσαρτ με την οποία εγκαινιάστηκε το διάσημο Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ και έκτοτε συνεχίζει την εντυπωσιακή του πορεία στον κόσμο συνεργαζόμενος με κορυφαίες ορχήστρες και λυρικά θέατρα. Τον Ιανουάριο του 2019 θα συνεργαστεί με την Οπερα της Φρανγκφούρτης στην όπερα του Χέντελ «Ξέρξης» ενώ μερικούς μήνες αργότερα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται το ντεμπούτο του στο πόντιουμ της σπουδαίας Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Βερολίνου.

l Πλάθιντο Ντομίνγκο: Στα 77 (κατ’ άλλους 80) του χρόνια, ο αειθαλής ισπανός τενόρος εξακολουθεί να προσθέτει ρόλους στο ενεργητικό του έχοντας πλέον στραφεί στο ρεπερτόριο του βαρύτονου. Το καλοκαίρι του 2018 συμπλήρωσε τους 150 ερμηνεύοντας τον Ζούργκα στους «Αλιείς μαργαριταριών» του Μπιζέ που παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ. Πλέον έχει υπερβεί τις 4.000 παραστάσεις όπου έχει συμμετάσχει είτε ως πρωταγωνιστής είτε ως διευθυντής ορχήστρας και συνεχίζει ακάθεκτος, με τους «New York Times» να τον χαρακτηρίζουν πρόσφατα «θαύμα του κόσμου». Ολα αυτά ενώ η Μητροπολιτική Οπερα της Νέας Υόρκης ετοιμάζεται να τιμήσει την 50ή επέτειο από το ντεμπούτο του στη σκηνή της τον προσεχή Απρίλιο με ένα υπέρλαμπρο γκαλά μετά δείπνου όπου η συμμετοχή κατ’ άτομο εκκινεί από τα… 2.500 δολάρια!

l Τζέιμς Λιβάιν – το γκρέμισμα του μύθου: Το 2018 ο 75χρονος αμερικανός αρχιμουσικός, ένας ζωντανός θρύλος του πόντιουμ, είδε τον μύθο του να γκρεμίζεται ολοκληρωτικά. Στις 2 Μαρτίου η Μητροπολιτική Οπερα της Νέας Υόρκης, όπου τα τελευταία χρόνια κατείχε τη θέση του επίτιμου μουσικού διευθυντή, έλυσε οριστικά τη συνεργασία μαζί του ύστερα από περισσότερα από 40 χρόνια, εξαιτίας των κατηγοριών που τον βάρυναν για σεξουαλική παρενόχληση τεσσάρων νεαρών ανδρών στο παρελθόν. Επικαλούμενος διακοπή συμβολαίου και δυσφήμηση, ο αρχιμουσικός ο οποίος εδώ και αρκετά χρόνια αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας, στράφηκε στη Δικαιοσύνη εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι θα αποκατασταθεί. Ωστόσο, με τη δημοσιοποίηση των κατηγοριών εναντίον του, ο ένας μετά τον άλλον οι πολιτιστικοί οργανισμοί με τους οποίους είχε συνδέσει στενά το όνομά του – με προεξάρχουσα τη Συμφωνική Ορχήστρα της Βοστώνης – έσπευσαν να διακόψουν οποιονδήποτε δεσμό μαζί του.

l Moνσεράτ Καμπαγέ – ο επίλογος μιας εποχής: Η απώλεια της θρυλικής καταλανής σοπράνο Μονσεράτ Καμπαγέ τον Οκτώβριο του 2018 ήρθε να γράψει τον επίλογο μιας ολόκληρης εποχής. Από τα δύσκολα παιδικά χρόνια ως τις απογοητεύσεις που προηγήθηκαν της παγκόσμιας καταξίωσής της το 1965, όταν με τη θριαμβευτική της εμφάνιση στο Κάρνεγκι Χολ της Νέας Υόρκης στη «Λουκρητία Βοργία» του Ντονιτσέτι έγινε σταρ μέσα σε μια βραδιά για να λάμψει τα επόμενα 50 χρόνια, η ζωή της υπήρξε μυθική. Ηταν η «superba» (υπέροχη) δίπλα στη θεία (divina) Μαρία Κάλλας και στη θαυμάσια (stupenda) Τζόαν Σάδερλαντ, όπως η διεθνής κριτική είχε αποκαλέσει το τρίο των θρυλικών ερμηνευτριών του μπελκάντο.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.