Υφαντό πολλαπλών τραυμάτων

Η Μαρία Φακίνου έχει γράψει στα μυθιστορήματα και στις νουβέλες της για τους περιορισμούς με τους οποίους περιβάλλει η τέχνη της μυθοπλαστικής αφήγησης τους ήρωές της, προκρίνοντας άλλοτε τη συρρίκνωση και άλλοτε τον αναδιπλασιασμό τους (Το Καπρίτσιο της κυρίας Ν, 2007), έχει προσεγγίσει τη δυστοπία και τη λογοτεχνία του φανταστικού, συμπλέκοντας την αστυνομική ιστορία μυστηρίου, τον γρίφο και το αίνιγμα με την αλληγορία και με το μαγικό παραμύθι (Η αρχή του κακού, 2012), και έχει επίσης διεισδύσει στα μυστήρια της παιδικής ηλικίας, εξετάζοντας την ατομική εξέγερση κατά τη διάρκεια των χρόνων της ενηλικίωσης (Ανατομία κόρης, 2017). Ο τωρινός της μονόλογος, υπό τον τίτλο Κλίμακα Μπόγκαρτ, έρχεται μάλλον ως συνέχεια της ενήλικης ατομικής εξέγερσης, αλλά και ως ένα είδος επεξεργασίας του πατρογονικού πολιτικού τραύματος, παραπέμποντας εμμέσως πλην σαφώς στην παλαιότερη νουβέλα του Ηλία Μαγκλίνη Η ανάκριση (2008).

Ο ανά χείρας μονόλογος είναι εσωτερικός και άμεσος, υπό την έννοια ότι τα αισθήματα του πρωταγωνιστή εκφράζονται χωρίς την παρέμβαση του συγγραφέα ή χωρίς τη συμμετοχή κάποιου τριτοπρόσωπου, αντικειμενικού αφηγητή, σαν να πηγάζουν κατευθείαν από εκείνον ο οποίος έχει τον λόγο, από εκείνον που είναι ούτως ή άλλως ο μοναδικός ομιλητής. Ενα στοιχείο, παρ’ όλα αυτά, εμμεσότητας και χειρουργικής παρέμβασης δεν αργεί να κάνει την εμφάνισή του, αφού όσα ανακαλούνται πάντοτε σε δεύτερο ρηματικό πρόσωπο (ο ήρωας απευθύνεται σταθερά στον εαυτό του, οικτίροντας την κακή του μοίρα) αρχίζουν σχεδόν εξαρχής να ενσπείρουν αμφιβολίες για την αξιοπιστία των λεγομένων, αλλά και των παρατιθέμενων γεγονότων. Ποιος μιλάει; Μα, ο πατέρας μιας κόρης η οποία τον έχει μισήσει για περίπλοκους, όχι ορατούς διά γυμνού οφθαλμού, λόγους, με μια σύζυγο που είναι σαν να έχει διαισθανθεί κατ’ επανάληψη τις σκοτεινές του πλευρές. Αμφιβολίες για την αξιοπιστία των λεγομένων, σκοτεινές πλευρές τις οποίες έχει διαισθανθεί η σύζυγος (με την παρότρυνση και με τη χείρα βοηθείας της αδελφής της), αμείωτο μέσα στον χρόνο μίσος της κόρης προς τη συσκοτισμένη μορφή του γονιού. Το μεγαλύτερο προσόν της Φακίνου ενόσω χτίζει και ξετυλίγει τον πατρικό μονόλογο είναι πως δεν τον γυρίζει σε δραματικό, αποφεύγοντας να αποκαλύψει, όπως γίνεται σε όλους τους δραματικούς μονολόγους, την αλήθεια (την όποια αλήθεια) για τον βίο, την πολιτεία και την προσωπικότητα του πρωταγωνιστή.