Δέκα μυθιστορήματα, δύο συλλογές διηγημάτων και δύο αφηγήματα καλύπτουν την πεζογραφία του Θεόδωρου Γρηγοριάδη, που ξεκίνησε το 1990 με το μυθιστόρημα Κρυμμένοι άνθρωποι. Τα διηγήματά του Ο αρχαίος φελλός (1995) και Χάρτες (2007) ήταν κάτι σαν διάλειμμα στη μακρά μυθιστορηματική του παραγωγή και στην τρίτη πλέον συλλογή διηγημάτων του (δημοσιευμένων σε εφημερίδες και περιοδικά μεταξύ 1993 και 2018), που κυκλοφορεί υπό τον τίτλο Γιατί πρόδωσα την πατρίδα μου, μας δίνει μια πολύ πειστική εξήγηση για τη λειτουργία τους. Πρόκειται για ιστορίες-γέφυρες που τον φέρνουν σε μυθοπλαστικό διάλογο με το μυθιστόρημα επί τη βάσει είτε του αναστοχασμού είτε της προετοιμασίας του.
Ας θυμηθούμε όμως τι ακριβώς κάνει στα μυθιστορήματά του ο Γρηγοριάδης, ο οποίος με το καινούργιο βιβλίο του προκρίνει και μια αυτοβιογραφική διάσταση υπό την έννοια ότι συνοψίζει τα αφηγηματικά και τα θεματικά μοτίβα μιας ολόκληρης τριακονταετίας. Στο κέντρο της προσοχής του θα ανιχνεύσουμε τις αντινομίες, το δισυπόστατο και τον ρευστό χαρακτήρα της σεξουαλικής και της ερωτικής ταυτότητας. Ομόλογη είναι και η προβληματική του για τα πορώδη σύνορα ανάμεσα στους διακριτούς ρόλους τούς οποίους επιβάλλουν οι κοινωνικά και ηθικά οριοθετημένες διαφορές του φύλου. Κι όλα αυτά στο εσωτερικό ενός μαγικού, συμβολικού και τελετουργικού κυκλώματος, όπου οι τόποι και η φύση διεκδικούν μιαν έκδηλα μυθική και ιερή υπόσταση, σ’ ένα γεωγραφικό τόξο το οποίο αρχίζει από την Κωνσταντινούπολη και την Αδριανούπολη και φτάνει μέχρι την Αλεξανδρούπολη, την Ορεστιάδα, την Καβάλα, την Ξάνθη, τα Πομακοχώρια, τη Δράμα, τις Σέρρες και τη Θεσσαλονίκη. Ανδρες και γυναίκες αναπτύσσουν στα μυθιστορήματα του Γρηγοριάδη έναν ιδιαίτερο δεσμό με τους τόπους στους οποίους κινούνται: τόποι που την κατάλληλη στιγμή θα αποκαλύψουν τις απόκρυφες σημασίες της φύσης – ζείδωρες πηγές που όχι μόνο θα συνενώσουν εθνότητες, φυλές και πολιτισμούς σ’ ένα ασύνορο πεδίο, πέρα από ιστορικές συγκρούσεις και ιδεολογικούς διαχωρισμούς, αλλά και θα προσφέρουν στις μεμονωμένες ψυχές μια λυτρωτική μύηση. Το αρχετυπικό δίδυμο του έρωτα και του θανάτου, στην παγίδα του οποίου πέφτουν συχνά οι ήρωες του Γρηγοριάδη, θα σφραγιστεί από μυστηριακές τελετές και ανθρωποθυσίες, που δεν είναι παρά η άλλη όψη του ιερού.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
