Το σκριπτόριο του Πολ Οστερ

Μια ιστορία που ξεκινά σε καφκικό σκηνικό (ένα απομονωμένο δωμάτιο, ένας γέρος άνδρας με προβλήματα μνήμης και υπό περιορισμό, μια αγωγή που του χορηγείται για ακαθόριστους λόγους) ανοίγει προοδευτικά για να φανερώσει το αποκαλυπτικό σκηνικό του Δευτέρου Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου που έχει ξεσπάσει μετά την αμφισβητούμενη εκλογή του Τζορτζ Μπους του Νεότερου στις προεδρικές εκλογές του 2000. Εύλογα θα πίστευε κανείς πως βρισκόμαστε στην επικράτεια της επιστημονικής φαντασίας. Ομως, όχι, δεν είναι ακριβώς αυτή η στόχευση του Πολ Οστερ στις δύο νουβέλες που αποτελούν το Μέρα Νύχτα (εκδ. Μεταίχμιο). Ο αμερικανός συγγραφέας φαινομενικά μόνο εμπλέκεται στον χώρο του φανταστικού, εγκιβωτίζει τη μία αφήγηση μέσα στην άλλη και όταν όλες οι μπάμπουσκες των ιστοριών του εμφανιστούν, αυτό που προκύπτει είναι ένα περίτεχνο λογοτεχνικό παιχνίδι. Στην πραγματικότητα πίσω από όλα αυτά κρύβεται μια οικογενειακή τραγωδία – αυτή ενός ηλικιωμένου λογοτέχνη («χθες παιδί, σήμερα γέρος») που επιχειρεί να ξορκίσει τον θάνατο του φίλου της εγγονής του γράφοντας ένα μυθιστόρημα για μια διχασμένη Αμερική. Χαρακτήρες «πραγματικοί» και «λογοτεχνικοί» σκιαγραφούνται με περισσή φροντίδα, η τεχνική του συγγραφέα υφαίνει την πλοκή ενώ παράλληλα παρουσιάζει τους αρμούς της σε κοινή θέα, το πολιτικό σχόλιο συμβαδίζει με το μεταμοντέρνο ύφος. Δεν έχουμε να κάνουμε εδώ με ένα από τα μείζονα έργα του Πολ Οστερ (γράφτηκε την περίοδο 2006-2008), ωστόσο και αυτό το έλασσον κείμενο δείχνει ατόφιες όλες τις αρετές της γραφής του.