Το κελί της ευαισθησίας

Ας υποθέσουμε ότι, ξαφνικά, αρχίζετε να κρυφακούτε μια κουβέντα. Συζητούν δύο άνδρες, εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους. Ενας ιδεαλιστής και ένας αισθηματίας. Ο πρώτος επιχειρεί να εξηγήσει στον δεύτερο τον τρόπο με τον οποίο βλέπει τον κόσμο. «Εγώ δεν μπορώ να ζω τη στιγμή, επειδή η ζωή μου υπηρετεί έναν πολιτικό αγώνα ή μια πολιτική δραστηριότητα, ας πούμε καλύτερα – καταλαβαίνεις; Ολα όσα αντέχω εδώ… που δεν είναι και λίγα… αλλά δεν είναι και τίποτα, άμα σκεφτείς τα βασανιστήρια… πράγμα που εσύ δεν έχεις ιδέα τι είναι». Ο άλλος αντιδρά στα λεγόμενά του, επικαλείται μάλιστα τη δύναμη της φαντασίας του. Ομως ο πρώτος τον αντικρούει ξανά και πιάνει να του εκθέσει ευρύτερα το σκεπτικό του. «Απ’ τη μια έχουμε το ουσιώδες, που είναι η κοινωνική επανάσταση, κι απ’ την άλλη το δευτερεύον, που είναι οι ηδονές των αισθήσεων». Και τα λοιπά. Ολα διακριτά, συγυρισμένα και καθαρά. Και συνεχίζει ο ίδιος ακάθεκτος. «Η μεγάλη ηδονή είναι άλλη: να ξέρω ότι βρίσκομαι στην υπηρεσία του πλέον ευγενούς σκοπού, ο οποίος είναι… εντάξει, όλες μου οι ιδέες». Ο μαρξισμός, κοντολογίς. «Και η γκόμενά σου;» διερωτάται τότε ο δεύτερος, μεταξύ γνήσιας απορίας και υπονομευτικής αφέλειας. Λοιπόν, βρισκόμαστε στο Μπουένος Αϊρες, στην πολύπαθη Αργεντινή, διανύουμε το σκοτεινό έτος 1975. Και το μέρος όπου εξελίσσεται ο ανωτέρω διάλογος είναι στενόχωρο, με όλες τις σημασίες της λέξεως, τουτέστιν το κελί μιας φυλακής. Αλλωστε πού αλλού, δεδομένου του γκρίζου ιστορικού πλαισίου και των συντηρητικών ηθών της εποχής, θα μπορούσαν αυτοί οι φαινομενικά εκ διαμέτρου αντίθετοι χαρακτήρες να έχουν συναντηθεί; Το μυθιστόρημα Το φιλί της γυναίκας-αράχνης (El beso de la mujer araña, 1976) του Μανουέλ Πουίχ (1932-1990), το οποίο συγκαταλέγεται πια στα σημαντικά έργα της ισπανόφωνης λογοτεχνίας κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, αποδεικνύει ότι, αφενός, για τους ανθρώπους κανένας συγχρωτισμός δεν είναι αδύνατος και, αφετέρου, ότι κάθε πιθανή συναναστροφή τους είναι απρόβλεπτη.

Το παράξενο ζεύγος