Πώς να μιλήσουμε για τις γυναίκες;

Κυριαρχημένοι από τις προσωπικές τους έγνοιες, οι ήρωες στην πεζογραφία της Ευγενίας Μπογιάνου βρίσκουν πάντοτε έναν τρόπο να αγγίξουν μια κρίσιμη πτυχή του συλλογικού. Με τα λιλιπούτεια κείμενα που συστεγάζονται στην καινούργια συλλογή διηγημάτων της, υπό τον τίτλο Αυτές (εκδ. Πόλις), η Μπογιάνου μπαίνει στο κατ’ εξοχήν θέμα των ημερών μας, που δεν είναι άλλο από την τύχη και τη μοίρα των γυναικών σε έναν εξαιρετικά δύσκολο αιώνα. Διαλέγοντας τη μορφή του μπονζάι ή του νανοδιηγήματος, η Μπογιάνου βασίζεται στη μεγάλη συμπύκνωση και στη δεξιοτεχνική βραχυλογία του είδους προκειμένου να μιλήσει για είκοσι τέσσερις περιπτώσεις γυναικών (για την ακρίβεια είκοσι τρεις, αφού το τελευταίο κομμάτι απλώς συνοψίζει τα προηγούμενα), οι οποίες ανήκοντας στις πιο διαφορετικές ηλικίες και γενιές συγκροτούν ένα πολύπτυχο χαρακτήρων και νοοτροπιών για το φύλο και τον ψυχισμό τους.

Οντας μπονζάι, τα κείμενα της Μπογιάνου αποφεύγουν την αμφιλογία ή την αοριστία του νοήματος των χάικου, επιδιώκοντας ευθύς εξαρχής να αποδώσουν στα πράγματα είτε τις παραδεδεγμένες είτε τις υποκείμενες σημασίες τους, χωρίς εκ παραλλήλου να αρκεστούν σε ξηρές, αμιγώς ρεαλιστικές περιγραφές τους. Ενας συγκρατημένα λυρικός τόνος διατρέχει τα διηγήματα της Μπογιάνου απ’ άκρου εις άκρον, χωρίς πάντως την οποιαδήποτε χροιά εξιδανίκευσης ή ωραιοποίησης. Το δάγκωμα, το ταρακούνημα, το ποδοπάτημα, το σπάσιμο, αλλά και η υγρασία, η αφή και η γεύση ή η γύμνια κάνουν τις αφηρημένες έννοιες που χρησιμοποιεί η συγγραφέας να αποκτήσουν μια άμεσα υλική προέκταση και υπόσταση. Η λαγνεία, η βεβαιότητα, η εγκράτεια, η βραδύτητα, η συμπόνια, η ακτημοσύνη, η ευθύνη, η ενοχή, η ακινησία, η πλήξη, η αυτοσυγκράτηση, η δυσαρέσκεια, η υπακοή, η επανάληψη, ο διχασμός, η εξορία, η υπακοή, η ησυχία, η αποξένωση και η φυγή – όσα ταλανίζουν, παρεμποδίζουν ή παρακινούν και εμψυχώνουν, τόσο σε διανοητικό όσο και σε σωματικό επίπεδο, τις γυναίκες της Μπογιάνου (ονοματισμένες πάντοτε με το αρχικό τους) – δεν είναι παρά η δύναμη της αντίστασης ή το εύρος της κάμψης και της υποχώρησής τους όταν πρέπει να αναμετρηθούν με τον κοινωνικό, τον οικογενειακό και τον προσωπικό τους κόσμο.