Η όλως ιδιότυπη και αναπάντεχη πεζογραφία του Σταύρου Κρητιώτη μπορεί να συμπεριλάβει στους κόλπους της πάμπολλες λογοτεχνικές έννοιες και πλήθος λογοτεχνικών ειδών: αυτοβιογραφία και επιστολογραφία, βιβλία και κείμενα γραμμένα μέσα από άλλα βιβλία και από άλλα κείμενα, αφηγήσεις βασισμένες σε σωρεία ετερόκλητων, συχνά εξωλογοτεχνικών δημοσιευμάτων, καθώς και συμπιλήματα προερχόμενα από τις πιο διαφορετικές βιβλιογραφίες και πηγές. Σηματοδοτούν επίσης τα κείμενα του Κρητιώτη μια διακειμενική προέλαση με αέναες παραφράσεις και παραλλαγές, οι οποίες έχουν πάντοτε να κάνουν με το ζήτημα της γραφής. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, ο πρωτότυπος αυτός πεζογράφος μοιάζει με έναν μανιώδη συλλέκτη και παραγωγό παραπομπών, που θέλει να παροτρύνει τον αναγνώστη να λάβει ενεργά μέρος στο παιχνίδι του: παιχνίδι όχι μόνο με τα κείμενα και τις πιθανές πηγές τους, αλλά και με το πρόσωπο του ίδιου ως συγγραφέα, ο οποίος είτε δανείζει το όνομά του στους ήρωες των έργων του είτε φροντίζει να υιοθετήσει μια ψευδώνυμη ταυτότητα για τον εαυτό του μέχρι να επικρατήσει η πλήρης αδιαφάνεια ως προς το ποιος έχει γράψει τι.
Το Πανδοχείο ευσύνοπτων, που κυκλοφόρησε πριν από λίγο καιρό, είναι σαν να απομακρύνεται από όσα έχουμε δει μέχρι τώρα. Με πολλές σύντομες (κάποτε ακόμα και της μισής σελίδας) και εντελώς ανεξάρτητες μεταξύ τους ιστορίες, με πρωταγωνιστές οι οποίοι δεν κατονομάζονται ποτέ και με ένα πλαίσιο αόριστης κατά κανόνα ιστορικής αναφοράς (εκτός κι αν ανακαλείται μια πολύ γενική ιστορική περίοδος όπως ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ή αν υπονοείται μια αφηρημένη αρχαιότητα), ο Κρητιώτης εγκαθιστά στα δωμάτια του πανδοχείου του μια μακρά αλυσίδα θεμάτων, που ξεκινούν από τον έρωτα, τον θάνατο και τις σχέσεις εξουσίας και φτάνουν μέχρι το χρήμα, τις ως εξ ορισμού υπονομευμένες ανταλλαγές ανάμεσα στο είναι και το φαίνεσθαι και τις τακτικές καθημερινής απόκρυψης και εξαπάτησης από ισχυρούς και ανίσχυρους. Ο συγγραφέας παραπέμπει εκ νέου σε έναν μεγάλο αριθμό βιβλίων, δοκιμίων, κριτικών, άρθρων και ειδήσεων με κρυμμένες, όμως, εκ συστήματος τις μεθόδους της παράφρασης ή της παραλλαγής τους: τα πάντα έχουν πλέον αφομοιωθεί στο corpus των μικροαφηγήσεών του με σβησμένο το οποιοδήποτε στοιχείο καταγωγής και προέλευσης (πλην των επεξηγηματικών σημειώσεων στο τέλος του βιβλίου). Και μολονότι στο Πανδοχείο ευσύνοπτων γίνεται ακατάπαυστα λόγος για εκδότες, συγγραφείς και πολυώνυμα συγγραφικά τερτίπια, η αγωνία και το άγχος της γραφής είναι σαν να έχουν υποχωρήσει σε όλο το μήκος της γραμμής την οποία χαράσσουν οι μινιατούρες του.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
