Η προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ συνιστά τον μεγαλύτερο ευτελισμό του αξιώματος από την εποχή του Ρίτσαρντ Νίξον και του σκανδάλου Γουότεργκεϊτ. Αποτελεί ταυτόχρονα και μια στιγμή αναστοχασμού για σημαντικό τμήμα της αμερικανικής διανόησης ως προς το σύστημα διακυβέρνησης και την πολιτική πορεία της χώρας. Ενδεικτικά μπορεί να αναφέρει κανείς το βιβλίο These Truths (εκδ. W.W. Norton) της ιστορικού του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ Τζιλ Λεπόρ, μια μείζονα ιστορία των ΗΠΑ από τις απαρχές της που εκδόθηκε το 2018. Σε παρόμοια κατεύθυνση κινείται το First Principles του Τόμας Ρικς, γνωστού δημοσιογράφου της «Wall Street Journal» και της «Washington Post», δις βραβευμένου με Πούλιτζερ. Με αυτό το απλό αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο που εκδόθηκε μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου ο Ρικς αναζητεί τις πολιτικές αρχές των τεσσάρων πρώτων αμερικανών προέδρων (Τζορτζ Ουάσιγκτον, Τζον Ανταμς, Τόμας Τζέφερσον και Τζέιμς Μάντισον) στην ανάγνωση αρχαίων ελληνικών και ρωμαϊκών πηγών, από τις οποίες αντλούσαν ρητορικά σχήματα, θεσμικά πρότυπα και πολιτικά παραδείγματα.
«Η ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα δεν ήταν απόμακρη για τους ηγέτες της Αμερικανικής Επανάστασης» γράφει ο Ρικς. «Ηταν παρούσα στη ζωή τους, μέρος του πολιτικού λεξιλογίου και θεμέλιο των προσωπικών τους αξιών». Αν εξαιρέσει κανείς τον Ουάσιγκτον, ο οποίος δεν προχώρησε στην ανώτατη εκπαίδευση, οι διάδοχοί του είχαν σπουδάσει στα σημαντικότερα αμερικανικά πανεπιστήμια της εποχής: ο Ανταμς στο Χάρβαρντ, ο Τζέφερσον στο Γουίλιαμ εντ Μέρι, ο Μάντισον στο Κολέγιο του Νιου Τζέρσεϊ, μετέπειτα Πρίνστον. Ανήκαν σε μια διακριτή ελίτ διανοουμένων (στην Αμερική του 1775 υπήρχαν εννέα κολέγια και μόλις 3.000 απόφοιτοι σε έναν πληθυσμό 2,5 εκατομμυρίων) με ευδιάκριτο το αποτύπωμα της κλασικής παιδείας: «Είμαστε τόσο φανατικά αφοσιωμένοι στον Θουκυδίδη, στον Λίβιο, στον Πλούταρχο, στον Τάκιτο, στον Χιουμ, στον Ρόμπερτσον και στον Γκίμπον ώστε δεν διαβάζουμε σχεδόν τίποτε άλλο» έγραφε ο Ανταμς. Και οι τέσσερις πρώτοι πρόεδροι των ΗΠΑ είχαν στη βιβλιοθήκη τους αντίτυπα των Βίων του Πλουτάρχου. Ο Τζέφερσον μελετούσε Ευριπίδη και Επίκουρο και σημείωνε ότι ο γνήσιος Σωκράτης ήταν αυτός του Ξενοφώντα, μια και ο Πλάτων τον χρησιμοποίησε για να προβάλει τις δικές του θεωρήσεις.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
