«Για τους ανθρώπους του Κωνσταντίνου, εμείς που ερχόμαστε από το σκλαβωμένο Εθνος, που είχαμε ανατραφεί μόνο με μια λαχτάρα, την Ελλάδα, ήμασταν Τουρκόσποροι». Αυτή η φράση του Σεφέρη από το Χειρόγραφο Σεπ. ’41 φαίνεται να επιβεβαιώνει την άλλοτε ρητά ομολογημένη και άλλοτε διπλωματικά διατυπωμένη αντίθεση και κάποτε απέχθεια του μικρασιάτη ποιητή προς τη βασιλεία. Τα σχετικά αισθήματά του καταγράφονται συχνά στα ημερολόγιά του. Αυτό γίνεται και στις Μέρες Η’ (2 Γενάρη 1961-16 Δεκέμβρη 1963) που κυκλοφορούν ήδη και αναφέρονται (κυρίως) στην εποχή κατά την οποία ο Σεφέρης υπηρετεί ως πρέσβης στο Λονδίνο. Επιλέγουμε λίγες εγγραφές σχετικές με τον Παύλο, τη Φρειδερίκη και τον διάδοχο Κωνσταντίνο. Ολες ιδιαιτέρως δηλωτικές των αισθημάτων του ποιητή / πρεσβευτή.
1. Κυριακή 26/2/1961: 12.50′. Αφιξη βασιλέων και δύο πριγκιπισσών, London Αirport. Σα να μην έφθαναν οι ακατάλληλες μέρα και ώρα, ήρθαν 10 λεπτά νωρίτερα, αιφνιδιαστικά […] – Εxactitude, politesse des Rois, που λένε.
2. Σάββατο 18/3/1961: Στις 11.20΄ ήμουν στο Claridge’s – είχα ζητήσει να ιδώ τον Βασιλέα. Ηταν ακόμη μέσα ο Μακάριος· βγήκε σε κανένα τέταρτο· πήγα και τον χαιρέτισα καθώς αποχαιρετούσε τον Βασιλιά. Είπε «Ποιητής ή πρέσβης; Δεν μπορεί και τα δυο να είναι καλά». Του είπα «Δε νομίζω να σας έκανα καμιά γκάφα».
3. Κυριακή 19/3/1961: Η Βασίλισσα κάποτε με φοβίζει. Δυο σημεία· στο πρόγευμα στο Claridge’s που μας είχαν προσκαλέσει μας έλεγε, κρίνοντας τον κόσμο μας: «Δυο λαοί είναι οι πιο ζωντανοί, οι Ελληνες και οι Γερμανοί. Οι Ελληνες τι θαυμάσιος λαός, but they need steering». Το steering μπορεί να σημαίνει πολλά. Στη δεξίωσή μας (παροικίας) την περασμένη Τρίτη – καθώς μιλούσα για την Εκκλησία (την ορθόδοξο) – μου είπε [η Φρειδερίκη]: «ναι ένα τόσο σπουδαίο πράγμα και διαλέγουν επί κεφαλής ένα βλάκα, ενώ ο Βασιλεύς θα έπρεπε να είναι ο αρχηγός της Εκκλησίας». Είπα «Θα πρέπει να τα ξαναπούμε αυτά· τώρα πολύς κόσμος γύρω μας». Ωστόσο…
4. Σάββατο 6/5/1961: Τηλεγράφημα Λεβίδη – απεστάλη εξ Αθηνών. 14.00′ έρχεται Διάδοχος συνοδευόμενος υπό υπασπιστού λογαχού Αρναούτη με Ολυμπιακή για εξαήμερη επίσκεψη – αυστηρώς ανεπισήμως – δεν είναι η τελευταία – φέτο είχαμε: Διάδοχο, Βασίλισσα 15 μέρες το Νοέμβρη. Βασιλέα, Βασίλισσα και πριγκίπ. Φεβ.-Μάρτη – ξανά πριγκίπ. για Μεσσία Μ. Παρασκευή – και έχει συνέχεια. Φυσικά πάλι το [ξενοδοχείο] Claridge’s το ξέρει πριν από Πρεσβεία.
5. Τετάρτη 10/5/1961: Είναι ακρίδα η εισροή των Αθηναίων τούτο το χρόνο (από Νοέμβρη) στο Λονδίνο. Αύριο έρχεται διάδοχος και μου είπαν στη συγκέντρωση δημοσιογραφικώς ότι έρχεται στις 6/6 Λεβίδης. Θα μας βγει το λάδι όσο να φύγουν από δω.
6. Πέμπτη 11/5/1961: 11.45′. Ηρθε διάδοχος αντί 18.15′ – με Υπασπιστή του λοχαγό Αρναούτη – λέει για να μιλήσει με yachting people. Πήγα.
7. Πέμπτη 1/21962. Απόσπασμα από σχετικό δημοσίευμα στο «Βήμα»: Τίτλος «Η Σοφία και ο μνηστήρ εις Λονδίνον». Αφού ο ανταποκριτής περιγράψει την επίσκεψη του πριγκιπικού ζεύγους, ερωτά τον πρεσβευτή κ. Σεφεριάδη αν γνωρίζει το πρόγραμμα της επίσκεψης. Αυτός δηλώνει: «Η Βασίλισσα Φρειδερίκη και η οικογένειά της θα παραμείνουν ενταύθα επί 15νθήμερον διά να επισκεφθούν τα αξιοθέατα της αγγλικής πρωτευούσης». Ερωτηθείς αν η πριγκίπισσα Σοφία θα προβή εις την αγοράν του νυμφικού φορέματός της εις την αγγλικήν πρωτεύουσαν ο κ. Σεφεριάδης απήντησεν ότι: «Δεν γνωρίζει να έχη προγραμματισθή τοιούτον τι».
Περισσότερα στις Μέρες Η΄. Τα σχόλια στους αναγνώστες.
Ο κ. Γιώργης Γιατρομανωλάκης είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
