Ο Παλαμάς που θα ανακαλύψουμε

Με την κυκλοφορία του πρώτου τόμου των Απάντων του Κωστή Παλαμά το 2017 σήμανε η αφετηρία για την υλοποίηση του πιο μεγαλεπήβολου σύγχρονου εκδοτικού σχεδίου της νεοελληνικής φιλολογίας. Τέσσερα χρόνια μετά, το 2021, ολοκληρώθηκε το πρώτο και σημαντικότερο μέρος αυτού του προγράμματος, με την έκδοση των 11 τόμων που περιλαμβάνουν το παλαμικό ποιητικό έργο. Ετσι, διαθέτουμε πλέον την πλήρη, φιλολογικά επιμελημένη και βασισμένη σε ενιαία και εκσυγχρονισμένη εκδοτική μεθοδολογία, συγκεντρωτική παρουσίαση των δημοσιευμένων και ανέκδοτων ποιημάτων του Παλαμά.

Η έκδοση των παλαμικών Απάντων θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια με τις υπόλοιπες ειδολογικές κατηγορίες (διηγήματα, θέατρο, κριτική, μεταφράσεις, αλληλογραφία), για να φτάσει τους 50 σχεδόν τόμους. Ετσι, τα Απαντα του Παλαμά θα αποτελέσουν την ογκωδέστερη σειρά έργων νεοέλληνα λογοτέχνη και κριτικού, καθώς ο συνολικός αριθμός σελίδων θα ξεπεράσει τις 25.000. Με δεδομένο ότι έχουμε πλέον στα χέρια μας τους τόμους της ποίησης και μπορούμε να κρίνουμε με βάση αυτούς, η ποσοτική αλλά και η ποιοτική υπεροχή της νέας έκδοσης Απάντων έναντι της παλιάς, εκδοτικά ξεπερασμένης και πλέον εξαντλημένης, εκείνης των 16 τόμων που εκδόθηκαν το διάστημα 1962-1969, με την «επιμέλεια του «Ιδρύματος Κωστή Παλαμά»» (ουσιαστικά επιμελητής ήταν ο Γ. K. Κατσίμπαλης), αλλά και σε σύγκριση με μεταγενέστερες εκδόσεις άλλων τμημάτων του παλαμικού έργου, θα είναι συντριπτική. Η νέα έκδοση βασίζεται στη συστηματική προεργασία που έγινε, εδώ και σχεδόν 30 χρόνια, από το Ιδρυμα Παλαμά, με τη συγκέντρωση του πρωτογενούς υλικού (εκδόσεις, δημοσιεύσεις, αυτόγραφα) και την καταχώρισή του στους αντίστοιχους φακέλους εργασίας των σχεδιαζόμενων τόμων, ενώ το όλο έργο συντονίζει ο Κ. Γ. Κασίνης, γραμματέας του Ιδρύματος και καταξιωμένος μελετητής του Παλαμά. Χάρη στις συντονισμένες προσπάθειες του Κασίνη και στην αγάπη ευαίσθητων και ευγενικών ανθρώπων για το παλαμικό έργο, ιδίως την ποίηση, μέχρι τώρα οι 10 τόμοι χρηματοδοτήθηκαν από ιδιωτικούς φορείς και ο ένας από την Κυπριακή Δημοκρατία. Είναι παρήγορο ότι το υπόλοιπο εκδοτικό πρόγραμμα θα ενισχύσουν οικονομικά και κρατικοί και δημόσιοι φορείς της Ελλάδας.