Η μελέτη της Αγγέλας Γιώτη αποδεικνύει, από τις πρώτες κιόλας σελίδες της, σε πόσο προχωρημένο στάδιο έχουν φτάσει στις ημέρες μας οι καλβικές σπουδές. Η ερευνήτρια εξετάζει την ποίηση, τη γλώσσα και την ποιητική του Κάλβου, τκάνει λόγο για όσα έχει γράψει στα ελληνικά και τα ιταλικά, μιλάει για τις διασταυρώσεις του με την αρχαιοελληνική γραμματεία και με τα ευρωπαϊκά ρεύματα της εποχής του και αποκωδικοποιεί τις πολιτικές του ιδέες, αλλά αποφεύγει ευθύς εξαρχής να τον προβάλει ως έναν εθνικά προσανατολισμένο ποιητή που θα πρέπει να κριθεί πρωτίστως επί τη βάσει των ελληνόγλωσσων Ωδών οι οποίες περιλαμβάνονται στη Λύρα (1824) και στα Λυρικά (1826) – τις συλλογές με τις οποίες μέχρι και σήμερα αναγνωρίζεται στον δημόσιο λόγο ως ένας εκ των θεμελιωτών της νεοελληνικής ποίησης.
Η Γιώτη ξέρει πολύ καλά πως εδώ και πολλές δεκαετίες έχουμε περάσει από τον αστερισμό του παλαμικού Κάλβου, του Κάλβου των υπέρτερων αξιών της πατρίδας και της υψηλής ποιητικής έκφρασης, στον σεφερικό Κάλβο, ένα συγγραφικό πρόσωπο γεμάτο κενά και χάσματα, που θα μας αποκαλυφθεί εντελέστερα μόνο αν πάμε πέραν των Ωδών και της ελληνικής γλώσσας. Πού να πάμε όμως ακριβώς; Ο υπότιτλος του βιβλίου της Γιώτη σηματοδοτεί αμέσως την κατεύθυνση: «Ενας άνθρωπος των γραμμάτων στην Ευρώπη του 19ου αιώνα». Ας δούμε τι μπορεί να σημαίνει κάτι τέτοιο. Ο Κάλβος δεν είναι άσχετος με το υψηλό, όπως εύστοχα πρόλαβε να το εντοπίσει ο Παλαμάς: με τη διαφορά πως το υψηλό στην περίπτωσή του δεν έχει να κάνει τόσο με την ίδια την αισθητική κατοχύρωση όσο με τις συζητήσεις που γεννιούνται στην Ευρώπη της εποχής του, πρώτον, για το Περί ύψους του Διονύσιου Λογγίνου (εν μέρει ανακτημένο κείμενο του 1ου αιώνα μ.Χ. με συμβατικό όνομα για τον συγγραφέα του) και, δεύτερον (σε απευθείας σύνδεση με τα λογγίνεια κελεύσματα), για την υψηλή ποίηση του Πίνδαρου. Ο Λογγίνος καταγίνεται εν πολλοίς με τη ρητορική και ο Κάλβος εμπνέεται από αυτό το γεγονός, καθώς και από τα όμορα ζητήματα αισθητικής και φιλοσοφίας, όχι μόνο ως ποιητής, αλλά και ως δάσκαλος ή ως δημόσιος ομιλητής.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
