Ο ένας ήταν αστός, φιλελεύθερος, διάσημος και πλούσιος. Ο άλλος φτωχός, χωρίς μόνιμη κατοικία, περιφερόμενος από χώρα σε χώρα, έμενε στα ξενοδοχεία και δανειζόταν χρήματα στα τελευταία χρόνια της ζωής του ακόμη και από τα γκαρσόνια. Παθιασμένος, ριζοσπάστης και στο τέλος μοναρχικός. Ο πρώτος ήταν ο Στέφαν Τσβάιχ, ο διασημότερος συγγραφέας του γερμανόφωνου κόσμου στις δεκαετίες του 1920 και 1930. Για χρόνια ο πιο μεταφρασμένος ξένος συγγραφέας στη χώρα μας, ως τη δεκαετία του 1950 τουλάχιστον. Ο δεύτερος ήταν ο Γιόζεφ Ροτ, που έπρεπε να περάσει μισός αιώνας σχεδόν από τον θάνατό του για να αρχίσει να μεταφράζεται στη γλώσσα μας το έργο του και να ανακαλύπτουν οι έλληνες αναγνώστες έναν από τους μείζονες πεζογράφους του 20ού αιώνα. Ανατρέχοντας στον Νίτσε θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Τσβάιχ υπήρξε απολλώνιος ενώ ο Ροτ διονυσιακός – και όχι βέβαια επειδή πέθανε το 1939 αλκοολικός από κίρρωση του ήπατος. Πώς λοιπόν θα μπορούσε να αναπτυχθεί μια μακροχρόνια σχέση ανάμεσά τους, μια φιλία δηλαδή – με όλα τα σκαμπανεβάσματά της;
Η έκδοση της πλήρους αλληλογραφίας Ροτ – Τσβάιχ από τις εκδόσεις Αγρα δεν μας αποκαλύπτει μόνο την ψυχοσύνθεση και τον χαρακτήρα των δύο ανδρών, αλλά προσφέρει και ένα συναρπαστικό χρονικό της εποχής τόσο στους θαυμαστές του έργου των δύο συγγραφέων όσο και στον μέσο αναγνώστη. Ιδιαίτερα μάλιστα επειδή οι επιστολές συνοδεύονται από εκτενέστατες σημειώσεις, που αποτελούν οργανικό και σημαντικότατο τμήμα της έκδοσης. Κάποιες επιστολές του Ροτ, που περιέχουν πλήθος αυτοβιογραφικών στοιχείων, θα μπορούσε κανείς να τις θεωρήσει άλλοτε σαν μικρά διηγήματα και άλλοτε σαν προσχέδια επιφυλλίδων (είδος του οποίου ο συγγραφέας υπήρξε λαμπρός εκπρόσωπος). Εντεκα χρόνια καλύπτει η αλληλογραφία Τσβάιχ – Ροτ. Και όμως οι δύο συγγραφείς συναντήθηκαν μόνο μία φορά, στην Οστάνδη, το 1936 (απ’ όπου και η φωτογραφία στο εξώφυλλο της έκδοσης). Και ουδέποτε απευθύνθηκαν ο ένας στον άλλον στον ενικό. Ολα αυτά τα χρόνια ο Ροτ δεν είχε διεύθυνση και μετακινούνταν από πόλη σε πόλη και από ξενοδοχείο σε ξενοδοχείο. Δεν διέθετε λογαριασμό στην τράπεζα, η γυναίκα του ήταν ψυχοπαθής και το κόστος της περίθαλψής της δυσβάστακτο. Οταν η εξαετής σχέση του Ροτ με την ερωμένη του έλαβε τέλος, ο συγγραφέας βυθίστηκε βαθύτερα στον αλκοολισμό.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
