Ντανταϊσμός και ανταρσία

«Ετσι γεννήθηκε το DADA, από μια ανάγκη για ανεξαρτησία, από καχυποψία απέναντι στην κοινότητα. Οσοι ανήκουν σ’ εμάς διατηρούν την ελευθερία τους. Δεν αναγνωρίζουμε καμία θεωρία. Φτάνει πια με τις ακαδημίες κυβιστών και φουτουριστών: εργαστήρια καθωσπρέπει ιδεών. Κάνει κανείς τέχνη για να βγάλει λεφτά και να χαϊδέψει τους αβρούς αστούς;» γράφει, μεταξύ άλλων, ο Τριστάν Τζαρά (1896-1963) στο Μανιφέστο DADA, 1918. Πρόκειται για ένα κείμενο πολεμικής, επιθετικό και προκλητικό, με το οποίο ο ίδιος στρεφόταν, επί της ουσίας, κατά πάντων. Καταδίκαζε την παρακμή των αξιών της εποχής του και απαιτούσε την ολική της ανατροπή. Το κείμενο περιλαμβάνεται αυτούσιο στο νέο τεύχος του λογοτεχνικού περιοδικού Ποιητική, όπου φιλοξενείται ένα πολυσέλιδο αφιέρωμα στον ντανταϊσμό. Στόχος του είναι να αναθερμανθεί το ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο κίνημα και, όπως σημειώνει η επιμελήτρια του εγχειρήματος Ευγενία Γραμματικοπούλου, «να συμβάλει στην επανεκτίμηση της θαυμαστής αυτής εξέγερσης, για να θυμηθούμε τον Εμπειρίκο, ακριβώς έναν αιώνα μετά τον διαγκωνισμό της με την επανάσταση του υπερρεαλισμού και τη σαρωτική επικράτηση του δεύτερου, να αναδείξει το σφρίγος της εικονοκλαστικής αυτής καλλιτεχνικής και πνευματικής ανταρσίας που ξεπήδησε από τον ζόφο του Μεγάλου Πολέμου». Το αφιέρωμα παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία, διότι φιλοδοξεί να καλύψει τα πάντα, από τη δύσκολη σχέση του ντανταϊσμού με την πολιτική (και τη σύνδεσή του με την αναρχική σκέψη) ως την επισήμανση προσωπικοτήτων όπως ο Φράνσις Πικαμπιά ή ο Φιλίπ Σουπό.