Το Βραβείο Νομπέλ με το οποίο τιμήθηκε ο Πέτερ Χάντκε το 2019 προκάλεσε έντονες αντιδράσεις. Ομως οι αντιδράσεις εκείνες, όπως κι αν τις προσεγγίσει κανείς, ήταν εξωλογοτεχνικές. Βεβαίως έχουν τη σημασία τους οι επιμέρους στάσεις των δημιουργών, σε ένα επίπεδο κοινωνικοπολιτικό ή ηθικό, δύσκολα ωστόσο μπορεί να αμφισβητηθεί, με καλλιτεχνικούς όρους, η δεδομένη αξία του έργου του. Ο αυστριακός συγγραφέας συγκαταλέγεται στις σπουδαίες φωνές των σύγχρονων γραμμάτων. Σε όποια σελίδα του κι αν σταθούμε, καλούμαστε να αναμετρηθούμε με την ιδιότυπη εκφραστική του δεινότητα και το ιδιαίτερο όραμά του πάνω στην ανθρώπινη συνθήκη, την εγκλωβισμένη ανάμεσα στις αντιφάσεις της ζωής και τις διαφεύγουσες διαστάσεις της πραγματικότητας. Η γλώσσα του Χάντκε πάλλεται από μια μεταμορφωτική δυναμική, είτε προσεγγίζει την καθημερινότητα είτε διερευνά τις πιο μύχιες ατραπούς της ύπαρξης. Η Κλέφτρα των φρούτων ή Απλό ταξίδι στην ενδοχώρα (Die Obstdiebin oder Einfache Fahrt ins Landesinnere, 2017) ανήκει στα πιο πρόσφατα αλλά και πιο εκτενή βιβλία του – ο ίδιος μάλιστα θεωρεί ότι αυτό το «τελευταίο έπος» αποτελεί και το επιστέγασμα, αισθητικό αλλά και θεματικό, της διαδρομής του. Η κλέφτρα των φρούτων, λοιπόν, είναι μια γυναίκα με σάρκα και οστά, γνωστή ως Αλέξια και σεσημασμένη για τα μεγάλα της ταξίδια. «Της είχε μείνει όμως κάτι από τα χρόνια της χαοτικής και φυγομανούς περιπλάνησης – κάτι που αντί να βαραίνει πάνω της έδειχνε στο μεταξύ να της δίνει φτερά, να την τυλίγει μ’ ένα φέγγος, ένα είδος σιωπηλής ίσως έπαρσης». Η Αλέξια, παράλληλα, είναι η φα(ντα)σματική μορφή που διαπερνά ετούτο το αινιγματικό και σαγηνευτικό μυθιστόρημα από την αρχή ίσαμε το τέλος, δηλαδή την πολύτροπη αφήγηση ενός ηλικιωμένου άντρα ο οποίος έχει αποφασίσει κι αυτός να ταξιδέψει προς μια μυστηριακή ενδοχώρα, εγκαταλείποντας τον Κόλπο του Κανένα. Ο Πέτερ Χάντκε σε μια λαμπρή επίδειξη της παράξενης, ανησυχαστικής τέχνης του.
Peter Handke
Η κλέφτρα
των φρούτων ή Απλό ταξίδι στην ενδοχώρα
Μετάφραση
Μαρία Αγγελίδου.
Εκδόσεις Gutenberg, 2020,
σελ. 488, τιμή 17 ευρώ
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.