Η τέχνη της απομυθοποίησης

Εκείνο που έκανε στη συλλογή διηγημάτων του Με μια χιλιάρα Καβασάκι (2016) ο Βαγγέλης Σιαφάκας ήταν να φέρει στην επιφάνεια τον ατομικό κόσμο των ηρώων του: ξεκινώντας από την παιδική και την εφηβική τους ηλικία, περνώντας ξυστά από τον καιρό της ένταξής τους σε πολιτικές οργανώσεις και φτάνοντας μέχρι την ωριμότητά τους. Οι συλλογικοί όγκοι παρέμειναν σε αυτή τη γραμμή ένα αχνό άκουσμα ή ένας σταθερά εξωτερικός φλοιός. Μια μήτρα από την οποία ξεπηδά όχι ο αχός της πολιτικής και της Ιστορίας αλλά η μικροσκοπική, καθημερινή κλίμακα του εγώ.

Ο τόμος Εξοδόχαρτο – Το Μοναστηράκι (εκδ. Πόλις) αποτελεί συλλογή με κείμενα τα οποία ο Σιαφάκας προόριζε για έκδοση, τουλάχιστον εκείνα που περιέχονται στο Μοναστηράκι. Τα υπόλοιπα, όσα συναντάμε στο Εξοδόχαρτο, προέρχονται από αναρτήσεις του στο Facebook – μικρά ή στιγμιαία (ως προς την έκταση και τον αφηγηματικό τους χρόνο) διηγήματα με θέμα τους την καθημερινότητα, που απασχολεί επίσης το Μοναστηράκι, αλλά και το Με μια χιλιάρα Καβασάκι. Ο αδόκητος θάνατος του συγγραφέα, σε ηλικία 69 ετών, τα άφησε όλα στη μέση. Ο πρόλογος που υπογράφει ο Μάνος Ματσαγγάνης και το επίμετρο που παραθέτει η Βάλια Καϊμάκη στη μεταθανάτια έκδοση περιγράφουν την πορεία των κειμένων μέχρι να φτάσουν στο τυπογραφείο, αλλά το γεγονός δεν αλλάζει: ό,τι διαβάζουμε τώρα συνιστά το κύκνειο άσμα του συγγραφέα. Και είναι κρίμα γιατί, όπως γίνεται αμέσως φανερό από το ανά χείρας υλικό, ο Σιαφάκας είχε, παρά την καθυστερημένη είσοδό του στην πεζογραφία, πολλά ακόμη να δώσει.