Η πτώση ενός σκακιστή

Ως σκακιστής ο παγκόσμιος πρωταθλητής Αλεξάντερ Αλιέχιν (1927-1935 και 1937-1946) ήταν «ένας παίκτης που έβρισκε την ευχαρίστηση στην οδύνη την οποία το παιχνίδι του επέτρεπε να επιβάλλει, ένα άτομο που ο μουσικοκριτικός Χάρολντ Σόνμπεργκ είχε χαρακτηρίσει ως «πιο ανήθικο από τον Ρίχαρντ Βάγκνερ και τον Τζακ τον Αντεροβγάλτη», δηλαδή ένα άτομο με τόσο απόλυτη φιλοδοξία και τόσο δημιουργική θέληση όσο και του επιφανούς Γερμανού μουσικού, ένας άνδρας του οποίου το παιχνίδι ήταν γεμάτο δηλητήριο». Εμπνευστής της ανορθόδοξης άμυνας που φέρει το όνομά του, λάτρης ενός επιθετικού στυλ που καταρράκωνε τον αντίπαλο, ο Αλιέχιν έφυγε από τη Σοβιετική Ρωσία το 1921 για να εγκατασταθεί στη Γαλλία. Ο Αρτίρ Λαρί, συγγραφέας του μυθιστορήματος Η διαγώνιος Αλιέχιν (εκδ. Μεταίχμιο), εστιάζει όμως στο τρίτο μέρος της ζωής του, όταν στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο παγκόσμιος πρωταθλητής βρίσκεται εγκλωβισμένος στην κατεχόμενη από τους Ναζί Ευρώπη. Αυτή τη σκοτεινή περίοδο, κατά την οποία εμφανίζεται σε σκακιστικά τουρνουά οργανωμένα από τις ναζιστικές αρχές, υπογράφει αντισημιτικά άρθρα και σταδιακά απομονώνεται από τους οικείους του αναπλάθει ο Λαρί, επιχειρώντας να ανασυστήσει την καθημερινότητα ενός Αλιέχιν παγιδευμένου από την κλίση, τη φήμη και τη χρησιμότητά του στους κατακτητές. Ψυχογράφημα ενός ανθρώπου που οι κινήσεις του βρίσκονται υπό τον έλεγχο άλλων, το βιβλίο ιχνηλατεί το πέρασμά του από τον θρίαμβο στην τραγωδία, από τη ζωή στον θάνατο.