Είναι παραδοσιακά ανδροκρατούμενος χώρος. Αυτή είναι η άποψη που επικρατεί για το εκδοτικό επάγγελμα διεθνώς. Δουλειά με απαιτητικά ωράρια και πολλή πίεση, σε συνθήκες συχνά ανθυγιεινές, δεν θεωρούνταν κατάλληλη για γυναίκες. Η κοινή αίσθηση μπορεί να είναι διαφορετική βλέποντας τις γυναίκες – επιμελήτριες εκδόσεων, διορθώτριες, γραφίστριες, εικονογράφους, υπεύθυνες δημοσίων σχέσεων – να υπερτερούν των ανδρών στο προσωπικό των εκδοτικών οίκων. Σημασία όμως έχει αν κάθονται στην καρέκλα της εκδότριας, αν έχουν κάποια διευθυντική θέση, αν μπορούν να παίρνουν αποφάσεις, επέμενε η Μποντούρ αλ Κασίμι, πρόεδρος της Διεθνούς Ενωσης Εκδοτών (International Publishers Association) σε πρόσφατη συνομιλία μας που δημοσιεύθηκε στο «Βήμα» («Η ισχυρή ψηφιακή υποδομή και η ισχυρή αναγνωστική κουλτούρα έσωσαν το βιβλίο στην πανδημία», tovima.gr, 3/12/2021) – κι εκεί δεν θα βρούμε πολλές γυναίκες.
Στην Ελλάδα μεταπολεμικά και ιδίως μεταπολιτευτικά είχαμε εκδότριες που άφησαν ισχυρό αποτύπωμα στον χώρο του βιβλίου με τους συγγραφείς που εξέδωσαν, τις εκδοτικές σειρές που δημιούργησαν, την αισθητική τους: Η Ελένη Βλάχου (εκδ. Γαλαξίας), η Νανά Καλλιανέση (εκδ. Κέδρος), η Μάνια Καραϊτίδη (εκδ. Εστία), η Μάγδα Κοτζιά (εκδ. Εξάντας), η Ιωάννα Χατζηνικολή των ομώνυμων εκδόσεων, η Εφη Βασιλάκου (εκδ. Αστάρτη), η Λουίζα Ζαούση (εκδ. Ωκεανίδα), για να θυμηθούμε ορισμένες από τις παλαιότερες. Ωστόσο, και παρότι «αρκετές νέες γυναίκες, δραστήριες, με υψηλή εκπαίδευση και ικανότητες, αποφασίζουν την ίδρυση εκδοτικών οίκων ή βρίσκονται στο τιμόνι γνωστών επιχειρήσεων του χώρου, είναι πολύ λιγότερες αναλογικά με τους άνδρες» τεκμηριώνει η εκδότρια Aννη Ραγιά (εκδ. Μέλισσα), η οποία διετέλεσε πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εκδοτών Βιβλιοπωλών (ΠΟΕΒ). Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας ήταν η αφορμή να αναζητήσουμε ορισμένες δραστήριες εκδότριες των ημερών μας για να σκιαγραφήσουμε το προφίλ της ελληνίδας εκδότριας, τις δυσκολίες που συνάντησαν στη διαδρομή τους και τις προκλήσεις του επαγγέλματος όπως τις βιώνουν στην καθημερινότητα της δουλειάς τους.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.