Η επικράτεια του τρόμου

τρομοκρατία είναι μια στρατηγική». Για τον Ράνταλ Λο, καθηγητή στο Σάουθερν Κόλετζ του Μπέρμιγχαμ των Ηνωμένων Πολιτειών, η προσφυγή σε αυτού του είδους τη βία αποτελεί ορθολογική επιλογή με χαρακτήρα συμβολικής πράξης προορισμένης να λειτουργήσει επικοινωνιακά προς ένα ή περισσότερα ακροατήρια. Στο βιβλίο του με τίτλο «Τρομοκρατία. Μια παγκόσμια ιστορία» ο αμερικανός πανεπιστημιακός επιτυγχάνει μια μεστή παρουσίαση και ερμηνεία του φαινομένου που διαφέρει από το πλήθος των αντίστοιχων που κατέκλυσαν τις προθήκες των βιβλιοπωλείων στον απόηχο των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου. Οι τελευταίες ακολουθούσαν κατά κανόνα το σχήμα των «τεσσάρων κυμάτων» της σύγχρονης τρομοκρατίας (αναρχισμός, αντιαποικιοκρατία, αριστερή τρομοκρατία, θρησκευτική τρομοκρατία) ορίζοντας ως νέα φάση της ή «πέμπτο κύμα» την τζιχαντιστική έξαρση που σηματοδότησε η εμφάνιση της Αλ Κάιντα στο προσκήνιο. Ο Λο παρεκκλίνει από τις συνήθεις αφηγήσεις παρακολουθώντας την εξέλιξη της πολιτικής βίας από την αρχαιότητα ήδη. Το κάνει αυτό προκειμένου να γίνει αντιληπτή η θεωρητική δόμηση της σύγχρονης τρομοκρατίας στο επιχείρημα της τυραννοκτονίας: από τον Αρμόδιο και τον Αριστογείτονα ως τον Καίσαρα, το παρελθόν αυτό χρησιμοποιήθηκε στον Αγγλικό Εμφύλιο Πόλεμο και στη Γαλλική Επανάσταση, όπως και στην αυγή του κινήματος των ρώσων αναρχικών. Ωστόσο, η «τρομοκρατία» των Ορεινών το 1793 αποτελεί την ουσιαστική απαρχή της έννοιας με τα σύγχρονα χαρακτηριστικά που ο Λο της αποδίδει. Περνώντας από τους ευρωπαίους αναρχικούς του 19ου αιώνα στους λευκούς ρατσιστές του Νότου μετά τον Αμερικανικό Εμφύλιο και από εκεί στο πιο οικείο έδαφος της εθνοτικής τρομοκρατίας (η Ιρλανδία του Μάικλ Κόλινς, η σερβική Βοσνία του Γκαβρίλο Πρίντσιπ) ο Λο ακολουθεί μια σειρά σταθμών: σταλινική Σοβιετική Ενωση, φασιστική Ιταλία, ναζιστική Γερμανία, Παλαιστίνη, Αλγερία, Ερυθρές Ταξιαρχίες και ΡΑΦ, PLO, τζιχαντισμός. Το πανόραμα που παρέχει στον αναγνώστη συνιστά ένα από τα πιο συνεκτικά και ελκυστικά βιβλία γύρω από το ζήτημα.