Παιχνίδι στο καμένο δάσος
Μετάφραση Βάνα Χατζάκη
Εκδόσεις Εξάντας, 2018
σελ. 382, τιμή 18 ευρώ
Ο εκδοτικός οίκος Εξάντας που άλλαξε χέρια μετά τον θάνατο (το 2015) της ιδρύτριάς του, της Μάγδας Κοτζιά, εγκαινίασε τη νέα αστυνομική σειρά «Vertigo» με το μυθιστόρημα Παιχνίδι στο καμένο δάσος (πρωτότυπος τίτλος Bois-Brûlé), της γαλλίδας συγγραφέως Κλοντ Αμόζ. H ιστορία σε αυτό ανήκει στη λογοτεχνία ενηλίκων αλλά είναι γεμάτη από παιδιά και εφήβους που παίζουν, τρέχουν, λένε ψέματα, κινδυνεύουν. Το μότο της αρχής που καθορίζει το κεντρικό θέμα είναι από το Ιερό του Γουίλιαμ Φόκνερ: «Καμιά φορά, έχω την αίσθηση ότι είμαστε όλοι παιδιά, εκτός από τα παιδιά τα ίδια». Ασφαλώς, το μυθιστόρημα δεν ανήκει στο είδος των σκανδιναβικών αστυνομικών, όπου παιδιά πέφτουν θύματα απαγωγής ή βρίσκονται δολοφονημένα, θέμα απολύτως απεχθές.
Εδώ τα παιδιά – και οι έφηβοι – εμφανίζονται στην αρχή να παίζουν. Η Λεϊλά, μαθήτρια λυκείου, και ο φίλος της ο Ντενί παρακολουθούν ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι σ’ ένα μηχάνημα. Πρόκειται για παιχνίδι με δολοφόνους, εκρήξεις και θύματα. Η Λεϊλά έχει μπλεχτεί σε μια παράξενη ιστορία – την κρύβει από τη μητέρα της και τους φίλους της – που διαδραματίστηκε σ’ ένα σπίτι της τοποθεσίας Καμένο Δάσος. Εκεί είχε μια αλλόκοτη εμπειρία: άγνωστος άντρας μπήκε στο σπίτι, όπου βρισκόταν μαζί με τον μικρό Στεφέν, τον θετό γιο του συμβολαιογράφου Μαρτέν Τισιέ, τον οποίο φύλαγε. Ο άντρας ονομάζεται Βικτόρ Μπρουγέ και ήταν υπάλληλος σε εκδοτικό οίκο. Αποφασισμένος να αρχίσει μια καινούργια ζωή, εγκαταλείπει την πόλη και ξεκινάει για την επαρχία. Έτσι, φτάνει στο δάσος με αισιοδοξία κι ας έχει πέσει θύμα κλοπής, ενώ διακατέχεται από ποικίλες εμμονές, οι οποίες τού δημιουργούν προβλήματα.
Η συγγραφέας παρουσιάζει τους ήρωές της τον καθένα με τα ελαττώματα και τις ιδιοτροπίες του, αναφέρεται στις σχέσεις τους με τα μέλη της οικογένειάς τους (ο Μαρτέν συνοικεί με τον πατέρα του που πάσχει από άνοια και τη Βιβιάν, τη μητέρα του Στεφέν), ή με τους συναδέλφους τους (ο Βικτόρ δεν συμπαθεί την κυρία Ροσέτ), ενώ δίνει έμφαση στην καταγωγή δύο εξ αυτών από την Αλγερία. Ο Βικτόρ έφυγε από τη συγκεκριμένη χώρα άρον-άρον για τη Γαλλία, ενώ η Λεϊλά είχε πατέρα Αλγερινό που σκοτώθηκε σε εργατικό ατύχημα. Από τη μεριά του, ο Μαρτέν θυμάται τα παιδικά του χρόνια στο δάσος, όπου στη διάρκεια του πολέμου είχαν γίνει άγριες μάχες με χιλιάδες νεκρούς. Τα δύο συγκεκριμένα ιστορικά γεγονότα, ο πόλεμος της Αλγερίας και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, διαποτίζουν όλο το μυθιστόρημα και είναι φανερό πως στοιχειώνουν τους ήρωες.
Ωστόσο, δεν είναι οι πόλεμοι το κεντρικό θέμα της ιστορίας, αλλά ο φόνος που έγινε στο Καμένο Δάσος, κάτι για το οποίο όλοι αποφεύγουν να μιλήσουν, ίσως γιατί κατατρύχονται από τύψεις και ενοχές. Αυτό συνέβη στο σπίτι του συμβολαιογράφου, παρουσία των μελών της οικογένειάς του και της Λεϊλά. Κάποιος προκάλεσε τον θάνατο του Βικτόρ, του παρείσακτου – είχε λόγους να το κάνει. Ποιος;
Το Παιχνίδι στο καμένο δάσος είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που δεν μοιάζει με αστυνομικό, καθώς η Κλοντ Αμόζ προσπαθεί περισσότερο να ψυχογραφήσει τους ήρωές της ώστε να κάνει κατανοητή τη συμπεριφορά τους και λιγότερο να εντυπωσιάσει με την περίτεχνη πλοκή. Οι νουάρ καταστάσεις που προκαλούνται από τον διαρκή φόβο, τη ζήλια, την κτητικότητα, το μίσος, την εκδίκηση, δηλαδή από τα συναισθήματα των ηρώων, συμβάλλουν στην προσπάθειά της να γοητεύσει τον αναγνώστη. Και πράγματι αυτό το επιτυγχάνει.
