Φιλολογία με βλέμμα στο παρόν

Το καλοκαίρι που μας πέρασε ένα κείμενο του πεζογράφου Νίκου Α. Μάντη στο ηλεκτρονικό περιοδικό «Αναγνώστης» πυροδότησε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση για την παρουσία και την προβολή της ελληνικής λογοτεχνίας στο εξωτερικό. Και επειδή το θέμα αυτό μας καίει όλους, πέρα από μια απάντηση στον ευρύτερο προβληματισμό γιατί δεν μας διαβάζουν έξω και στο υπαρξιακό ερώτημα πού ακριβώς στέκεται ποιοτικά η δική μας λογοτεχνία σε σχέση με την ξένη, όλοι οι συμμετέχοντες πρότειναν ερμηνείες και λύσεις, χωρίς όμως στατιστικά στοιχεία (λείπουν οι σχετικές έρευνες) και κυρίως χωρίς κάποια ιδιαίτερη αναφορά στο τι συνέβαινε στο παρελθόν. Ωστόσο, πέρα απ’ τις τρανταχτές περιπτώσεις που όλοι φέρνουμε πρόχειρα στο μυαλό (Καβάφης, Καζαντζάκης, Σεφέρης, Ελύτης), η γνώση μας για τη διάδοση της πεζογραφίας μας στις άλλες γλώσσες κατά το παρελθόν είναι πενιχρή. Μία τέτοια παραδειγματική περίπτωση ερευνά, μεταξύ άλλων, το νέο βιβλίο του χαλκέντερου φιλολόγου Γιάννη Παπακώστα με τίτλο Δημήτριος Βικέλας – Σαιντ Ιλαίρ – Αντόνι Ρουβιό – Εμίλ Λεγκράν. Το βιβλίο ως μέσο διαπολιτισμικής επικοινωνίας (εκδ. Συλλόγου προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων).