Με το μυθιστόρημά του Ο ταχυδρόμος (2018) ο Γιώργος Ν. Παπαδάκης μάς έδωσε μια σύγχρονη, ρεαλιστική ηθογραφία, ικανή να ανακινήσει και να φέρει στην επιφάνεια ένα σχεδόν υπαρξιακό ζήτημα, συνδέοντας άρρηκτα τις τύχες του συνόλου με τη μοίρα την οποία θα επιφυλάξει στο άτομο μια περίκλειστη ορεινή κοινότητα στο Ρέθυμνο των πρώτων μεταπολεμικών δεκαετιών. Το Ρέθυμνο αποτελεί τόπο της γέννησης του συγγραφέα και σε αυτό επιστρέφει με το καινούργιο του μυθιστόρημα, γραμμένο πριν από τον Ταχυδρόμο, όπως διαβάζω σε δήλωσή του στον ιστότοπο της ΕΡΤ. Η διαφορά είναι πως ο Παπαδάκης δεν εστιάζει τώρα σε κάποιες ώρες και ημέρες της μεταπολεμικής καθημερινότητας: σπεύδει, αντιθέτως, να καταπιαστεί με μια μακρά ιστορική περίοδο, που ξεκινά από το 1896 και την τελευταία Κρητική Επανάσταση (η μεγαλόνησος θα γίνει μέρος της ελληνικής επικράτειας το 1913), φτάνοντας μέχρι την απόβαση από αέρος της ναζιστικής Γερμανίας το 1941.
Παρά τον σαφή, έκτυπο ιστορικό του περίγυρο, το Ατακτο αίμα δεν είναι ιστορικό μυθιστόρημα. Η πορεία των κεντρικών ηρώων μπορεί να μοιάζει άρρηκτα συνδεδεμένη με τα ιστορικά γεγονότα, εκείνο όμως το οποίο αναδύεται στο προσκήνιο της αφήγησης δεν είναι η πορεία της συλλογικότητας και η τύχη του έθνους, αλλά η ατομική πορεία των πρωταγωνιστών. Δεδομένου, παρ’ όλα αυτά, πως κανένα ιστορικό μυθιστόρημα δεν αγνοεί την ατομική διάσταση της δράσης, οι χαρακτήρες του Παπαδάκη υπερβαίνουν τα όρια του είδους όχι τόσο εξαιτίας της ατομικότητάς τους όσο λόγω της πρόσδεσής τους σε κάτι το οποίο είναι διαρκέστερο της Ιστορίας. Κι αυτό δεν είναι άλλο από τη δύναμη της κρητικής παράδοσης, από τους ισχυρούς δεσμούς του αίματος και της οικογένειας, όπως μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά και από τη μια συγγενική αλυσίδα στην άλλη. Υπό αυτή την έννοια, το Ατακτο αίμα επικοινωνεί υπογείως με τον Ταχυδρόμο (βασισμένο πρωτίστως στις αδράνειες της παραδοσιακής Κρήτης σε σχέση με τον σύγχρονο κόσμο), παραπέμποντας ταυτοχρόνως στον Νίκο Καζαντζάκη (Καπετάν Μιχάλης, 1953) και στον διακαή του κρητικό πόθο για ελευθερία ή πιάνοντας διάλογο με το οικογενειακό χρονικό (θέλω να αποφύγω τον μεσαιωνικής απήχησης όρο «σάγκα»), με τις αφηγήσεις για την εθνική αντίσταση (η περίοδος της Μάχης της Κρήτης), καθώς και με το μυθιστόρημα περιπέτειας.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
