Ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα έχει να μελετηθεί ο Ξενόπουλος ως δημόσιος παρεμβατικός διανοούμενος σε ρόλους θεσμικούς. Ως αρχισυντάκτης και διευθυντής της Διαπλάσεως των Παίδων διαμόρφωσε το λογοτεχνικό γούστο πολλών ελληνόπαιδων του πρώτου μισού του 20ού αιώνα. Διηύθυνε τη σημαντική στη λογοτεχνική ζωή Νέα Εστία (1927-1934), ήταν ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών (1934) και επιδραστικός δραματουργός. Ο δικός του Θείος όνειρος μαζί με τον Αγαμέμνονα του Αισχύλου θα εγκαινιάσουν τη λειτουργία του Εθνικού Θεάτρου το 1932. Οι ντίβες της εποχής Κυβέλη και Κοτοπούλη ξιφουλκούν για το ποια θα πρωτοπαίξει έργο του. Η παρουσία του στην πνευματική ζωή έχει ένταση. Οταν το 1919 απονέμεται το Εθνικόν Αριστείον Γραμμάτων και Τεχνών στον Ιωάννη Ν. Γρυπάρη, εκείνος «απεργεί», παύοντας για λίγο κάθε συγγραφική δραστηριότητα – θα του απονεμηθεί τελικά το 1923. Αποδεικνύεται οξυδερκής και τολμηρός ως κριτικός και, παρότι ο Φώτος Πολίτης υποστήριζε χλευαστικά «Εργα έχει, έργο δεν έχει», ο Ξενόπουλος θα εκλεγεί ακαδημαϊκός το 1931. Από τη θέση αυτή θα ψηφίσει το 1945 ως πρώτο υποψήφιο για ακαδημαϊκό τον ποιητή Σωτήρη Σκίπη αφήνοντας στη δεύτερη θέση τον… Αγγελο Σικελιανό.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
