Το Εγκλημα και τιμωρία του Φιοντόρ Ντοστογέφσκι έχει εμπνεύσει τον συμπατριώτη του Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ (1899-1977), γόνο αριστοκρατικής οικογένειας, ο οποίος αναφέρεται σε αυτό στο μυθιστόρημά του Απόγνωση – αρχικά δημοσιεύθηκε σε λογοτεχνικό περιοδικό στη ρωσική γλώσσα το 1934 -, σχολιάζοντάς το και μνημονεύοντας τον ήρωά του, τον φοιτητή Ροντιόν Ρασκόλνικοφ, δολοφόνο μιας γριάς ενεχυροδανείστριας. Σε αντίθεση με εκείνο, μυθιστόρημα που εκπέμπει πλείστα μηνύματα και έχει γίνει αντικείμενο μελέτης, η Απόγνωση δεν φαίνεται να φιλοδοξεί να ελκύσει δοκιμιογράφους ώστε να αναλυθεί. Ο ίδιος ο Ναμπόκοφ, στον πρόλογό του που γράφτηκε στο Μοντρέ το 1965, σημειώνει: «Η Απόγνωση, συγγενεύοντας με τα υπόλοιπα βιβλία μου, δεν έχει να προσφέρει κανέναν κοινωνικό σχολιασμό, κανένα μήνυμα σφιγμένο στα δόντια της. Δεν εξυψώνει το πνευματικό όργανο του αναγνώστη, ούτε δείχνει στην ανθρωπότητα τη σωστή διέξοδο. […] Οι απλοί αναγνώστες, απ’ την άλλη, θα απολαύσουν την απλή του δομή και την ευχάριστη πλοκή του».
Να θυμίσουμε πως το 1956 ο Ναμπόκοφ σ’ ένα σημείωμά του για τη Λολίτα υποστήριξε: «Δεν είμαι ούτε αναγνώστης, ούτε συγγραφέας διδακτικών μυθιστορημάτων […] η Λολίτα δεν σέρνει πίσω της κανένα λογικό συμπέρασμα. Για μένα ένα έργο φαντασίας υπάρχει μονάχα όσο προσφέρει εκείνο που θα ονομάσω ωμά αισθητική χαρά, δηλαδή μια αίσθηση πως είναι κάπως, κάπου, συνδεδεμένη με άλλες καταστάσεις τού είναι, όπου η τέχνη (περιέργεια, τρυφεράδα, καλοσύνη, έκσταση) είναι το μέτρο…».
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
