Ασκήσεις θανάτου στην καραντίνα

Ο τίτλος του νέου ποιητικού βιβλίου του Γιώργου Βέλτσου παραπέμπει, εξοφθάλμως, στον Οδυσσέα Ελύτη. Η ουσία ωστόσο δεν βρίσκεται τόσο στην προμετωπίδα της έκδοσης, παρμένη από το Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου, η οποία προσδιορίζει και μια διακειμενική συνομιλία, αλλά, πρωτίστως, στο οπισθόφυλλο, δηλαδή στα λόγια του Στεφάν Μαλαρμέ. «Η περίπτωση ενός ποιητή, μέσα σ’ αυτή την κοινωνία που δεν του επιτρέπει να επιζήσει, είναι η περίπτωση ενός ανθρώπου που απομονώνεται για να σκαλίσει στο μάρμαρο το ταφικό μνημείο του». Ο αθέατος εγκλεισμός του Βέλτσου, εν προκειμένω, είναι η ίδια η ποίηση. Θα μπορούσαμε όμως να το πούμε κι αλλιώς. Για τον Βέλτσο η ποίηση έχει μετεξελιχθεί σε μια μόνιμη καραντίνα που τον κρατά στη ζωή με «ασκήσεις θανάτου» (σ. 21). Αυτό, βεβαίως, ίσχυε και πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας. Απλούστατα εδώ, η επικαιρότητα του νέου κορωνοϊού εγγράφεται στην επικαιρότητα του ποιητή, στις δικές του αγωνίες, οι οποίες εφάπτονται μεν με τη δημόσια και συλλογική «έκτακτη ανάγκη» αλλά στον πυρήνα τους παραμένουν αυστηρώς ιδιωτικές. Σημασία πάντως έχει πού θα εστιάσει κανείς. Διότι οι αναφορές στο «Μένουμε σπίτι», στον «ρυθμιστή του πολιτεύματος» Σωτήρη Τσιόδρα ή στον Τζόρτζιο Αγκάμπεν υπάρχουν, αλλά υπάρχουν περισσότερο ως βλεφαρίσματα στην περιφέρεια ενός βλέμματος που είναι εσχάτως προσηλωμένο αλλού, στην υπαρξιακή επόπτευση ενός σώματος που ασθενεί, ενός εαυτού που φοβάται, ενός μυαλού δεν σκέφτεται παρά μόνο γράφοντας. Στις 30 και 31 Ιουλίου, στη Ρωμαϊκή Αγορά Αθηνών, η Ρένη Πιττακή θα χαρίσει τη φωνή της στο Ημερολόγιο ενός αθέατου εγκλεισμού, σε αυτή την ιδιότυπη «μαρτυρία».